Chiều 12/11, trong phiên thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Thi hành án hình sự, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc lần đầu tiên đề nghị nghiên cứu hình thức “tù tại gia” để giảm bớt áp lực quá tải trại giam và áp dụng đối với những trường hợp phạm tội nhẹ, ít có khả năng gây nguy hiểm cho xã hội. Đề xuất này ngay lập tức đã nhận được nhiều ý kiến bình luận trái chiều.
Bên hành lang Quốc hội ngày 14/11, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) cho rằng đây là một đề xuất cũng đáng chú ý.
"Đặt trong hoàn cảnh như hiện nay các nhà giam của chúng ta luôn trong tình trạng quá tải. Đề xuất này cũng phù hợp với Hiến pháp 2013 đó là đề cao quyền con người để việc cải tạo giúp phạm nhân thực sự nhìn được lỗi lầm của mình, sau đó tái hòa nhập cộng đồng", đại biểu Lan nói.
Tuy nhiên, bà Lan cho rằng để áp dụng được đề xuất này có lẽ chúng ta cần có lộ trình và cần nghiên cứu hết sức kỹ lưỡng, đặc biệt cần tham khảo tại một số quốc gia đã triển khai. Chúng ta cần xem xét về tỷ lệ dành cho đối tượng này như thế nào bởi nếu không sẽ tạo kẽ hở cho những người phạm tội thoát án tù đồng thời dễ nảy sinh các vấn đề tiêu cực.
"Nếu chúng ta không có quy định rõ ràng trường hợp nào áp dụng tù tại gia và trường hợp nào không. Tù tại gia có nhiều điểm tương tự với án treo, như vậy làm cách nào để không có nhầm lẫn giữa hai loại trên. Bởi đối với án treo hoặc tù trong trại giam thì trong Bộ luật Hình sự đã có mức phạt rõ ràng, cụ thể. Do đó, với loại hình tù tại gia này chúng ta cũng cần có những nghiên cứu hết sức thận trọng", nữ đại biểu TP.HCM đề nghị.
Về việc phân biệt án treo và tù tại gia, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan cho rằng bản thân bà cũng có những băn khoăn.
"Nhìn ở khía cạnh công nghệ từ các nước khi các tù nhân không ở trong trại giam sẽ được gắn con chip hoặc các phương tiện theo dõi, không được đi ra khỏi phạm vi cho phép (không khác án treo), tuy nhiên ở trường hợp này thì có áp dụng công nghệ đó là gắn con chip. Đây chính là điểm khác giữa 2 hình thức này", đại biểu Lan nói.
Trước nhiều ý kiến lo ngại việc chạy án để giảm tình tiết phạm tội để hưởng loại hình tù tại gia, đại biểu Lan cho rằng điều này cũng cần lưu ý.
"Tốt nhất chúng ta cần giáo dục để không phạm tội, bởi khi đã phạm tội rồi nhiều người mới tỏ ra ăn năn hối lỗi.
Nếu như ở trong tù, cách ly xã hội là hình thức trừng phạt nặng hơn nhiều so với hình thức phạt tù tại gia, phạm nhân được ở trong nhà, gặp gỡ người thân với điều kiện sinh hoạt tốt hơn nhiều so với ở trong tù, nên sẽ dễ nảy sinh chuyện “có cung có cầu”. Do đó, cần có hình thức quản lý chặt sẽ.
Tuy nhiên, theo đà phát triển của xã hội, theo quyền con người và tiệm cận với xu hướng phát triển của thế giới thì đây là một đề xuất rất đáng chú ý, cũng có thể khả thi.
Tôi cho rằng, mục tiêu cao nhất chúng ta cần giáo dục để không phạm tội. Và đối với những phạm nhân phạm tội phải ở tù, cũng mong rằng tại các trại giam cũng cần đáp ứng được những yêu cầu tối thiếu. Hiện nay, tôi rất băn khoăn về chất lượng y tế tại các trại giam", nữ đại biểu TP.HCM bày tỏ.
Bình luận