Đại dương thứ 5 trên Trái Đất: Khắc nghiệt, nguy hiểm nhưng cũng đầy hấp dẫn

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Đại dương Thế giới 8.6, Hiệp hội Địa lý Quốc gia Mỹ đã tuyên bố vùng nước xung quanh Nam Cực là đại dương thứ 5 của hành tinh. Vùng nước này được gọi là Nam Đại Dương.

1. Vị trí: Nam Đại Dương nằm ở phía Nam vĩ tuyến 60° Nam. Đại dương này nằm xung quanh Nam Cực, ngăn Nam Cực với châu Phi, châu Đại Dương và Nam Mỹ.

2. Tuổi đời: Nam Đại Dương là đại dương trẻ nhất vì nó được hình thành cách đây khoảng 30 triệu năm khi Nam Mỹ và Nam Cực tách rời nhau.

3. Kích thước: Nam Đại Dương là đại dương lớn thứ tư (hoặc nhỏ thứ hai - Nam Đại Dương lớn hơn Bắc Băng Dương) trên Trái Đất và chỉ bao phủ 6% bề mặt Trái Đất.

4. Độ sâu: Nam Đại Dương có độ sâu từ 4.000m đến 4.800m với một số rãnh sâu, độ sâu trung bình rơi vào khoảng 3.200m. Điểm sâu nhất ở Nam Đại Dương là ở rãnh South Sandwich với độ sâu hơn 7.000m.

5. Nhiệt độ: Nước biển của Nam Đại Dương có nhiệt độ dao động từ -2 độ C đến 10 độ C. Điều kiện khí hậu cũng phụ thuộc vào các mùa. Mùa đông dài và bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10. Khi đó, nhiệt độ nước trung bình thường sẽ dưới 0 độ C. 

Có thể dễ dàng bắt gặp băng trôi ở Nam Đại Dương trong bất kỳ mùa nào, nhưng từ tháng 5 đến tháng 10 có thêm gió mạnh khiến việc băng qua đại dương càng trở nên nguy hiểm hơn. Các mảnh băng trôi lớn (tảng băng khổng lồ) trôi trong nước có thể cao vài trăm mét. Các mảnh băng được coi là nhỏ nếu chúng không dày hơn 1m. Ngay cả trong mùa hè, tàu thuyền trên hành trình băng qua vùng biển Nam Đại Dương cần phải có các tàu phá băng hộ tống.

Mặc dù khí hậu khắc nghiệt và địa hình nguy hiểm là vậy, nhưng điều đó không ngăn cản khách du lịch thực hiện những chuyến du lịch mạo hiểm tại đây. Mỗi năm có hơn 50.000 khách du lịch đến Nam Đại Dương trải nghiệm. Một số cuộc đua du thuyền lớn cũng đã từng được tổ chức ở Nam Đại Dương, một trong số những cuộc đua nổi tiếng nhất là Volvo Ocean Race và Global Challenge.

Nam Đại Dương là nơi sinh sống của chim cánh cụt hoàng đế và chim hải âu, cá voi xanh và hải cẩu. Một số loài hải cẩu săn mồi dưới nước và sinh sản trên cạn hoặc trên băng. Hải cẩu lớn nhất là hải cẩu voi nặng tới 4.000kg. Mỗi mùa xuân, hơn 100 triệu con chim làm tổ trên các bờ đá của Nam Cực. 

Ngoài ra còn có một số loài động vật không xương sống cư ngụ ở Nam Đại Dương, nhưng chỉ có một số loài cá. Loài động vật không xương sống lớn nhất được tìm thấy trên hành tinh của chúng ta là mực khổng lồ, sống ở Nam Đại Dương với chiều dài có thể phát triển lên đến 15m.

Ở Nam Đại Dương chỉ có một số cảng. Các cảng này chủ yếu thuộc về các trạm nghiên cứu, chẳng hạn như Trạm Rothera (cơ sở nghiên cứu của Anh), Trạm Palmer (Hoa Kỳ), Trạm Mawson (Úc), nhưng các cảng ở cực Nam của Úc cũng được công nhận là cảng của Nam Đại Dương.