Con bị điếc vì bố mẹ tự ý xông mũi, họng

Thêm bệnh vì máy xông mũi họng

Con trai anh Nguyễn Văn Hoàng (Vạn Bảo, Hà Nội) cũng bị ho, khó thở. Đưa con đến phòng khám tư, bác sỹ cho xông mũi họng (thở khí dung), giúp con anh thở dễ chịu hơn. Trong lúc chờ con xông khí dung, anh phát hiện cứ trẻ nào bị ho, sổ mũi, viêm họng, khó thở… là bác sỹ cho xông mũi họng, mỗi lần thở 5 phút, tốn 100.000 đồng.

Anh Hoàng ra cơ sở bán thiết bị y tế gần nhà, được cô dược sĩ trẻ giới thiệu công dụng và cách dùng dễ dàng, tiện lợi liền mua ngay một máy về để cả nhà dùng khi nghẹt mũi, khó thở do cảm cúm, hay viêm mũi… không phải đi "xông thuê". Cô dược sĩ còn dặn anh, nếu trẻ ở phòng máy lạnh cứ nghẹt mũi, chảy nước mũi thì xông mũi bằng nước muối sinh lý sẽ không bị khô mũi.

Vợ anh Hoàng xông khí dung cho con được ít lâu, thấy con cứ phải nghiêng một bên tai để lắng nghe… đến khi người khác nói, anh chị mới đưa con đi khám và tá hỏa khi bác sỹ báo rằng, con chị đã bị điếc, mà nguyên nhân một phần là do xông mũi họng quá nhiều.

Theo bác sỹ Thanh Mai, Trung tâm bác sỹ gia đình Hà Nội, những ngày mưa nắng thất thường, hay trời nóng ở phòng điều hòa khiến nhiều trẻ em và người lớn bị viêm họng, ho, nghẹt mũi khó thở… Nhiều gia đình đã mua máy xông mũi họng, tự pha thuốc theo hướng dẫn truyền miệng, mà không biết hậu họa.

Không tự ý dùng thuốc xông

Máy xông khí dung đưa thuốc vào đường hô hấp dưới dạng hơi sương, tác dụng trực tiếp lên niêm mạc đường hô hấp, thấm sâu vào phế quản rất nhanh và hiệu quả, giảm tối đa phản ứng phụ của thuốc so với đường uống và đường tiêm, nhưng phải dùng đúng cách.

Bác sỹ cho biết, nhiều bố mẹ tự ý dùng đơn thuốc cũ, pha kháng sinh rồi xông cho trẻ ở nhà. Họ không biết rằng xông mũi họng bằng thuốc kháng sinh lâu hoặc không đúng liều, đặc biệt là Gentamycin - một loại kháng sinh hay được bác sỹ kê đơn xông mũi họng - có thể biến chứng làm trẻ bị điếc, phù nề, dễ gây kháng thuốc, thậm chí bị ngộ độc gây suy gan, thận, mắc bệnh về gân xương…

Có người còn dùng các loại tinh dầu thông mũi cho trẻ quá nhiều còn gây giảm khứu giác. Có trẻ thở khò khè, quấy khóc mẹ tưởng con viêm xoang, cứ xông mũi, họng… tới khi thấy con tím tái, khó thở mới đi viện và bác sỹ phát hiện ra bệnh tim. 

Theo PGS, TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), máy xông khí dung không an toàn như nhiều người nghĩ và nhiều bố mẹ đang lạm dụng khí dung khiến trẻ nhập viện vì niêm mạc mũi phù nề nặng, viêm mũi, viêm họng… bị biến chứng.

Những điều nên biết khi dùng máy xông mũi họng

Máy xông mũi họng là phương pháp điều trị một số bệnh lý ở đường hô hấp cấp hoặc mãn tính… chỉ nên dùng khi bị viêm đường hô hấp (viêm mũi họng, viêm xoang, hen…), các bác sỹ rất hay dùng cho trẻ nhỏ. Những người bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính cũng rất cần dùng.

Nhưng những người có cơ địa dị ứng với kháng sinh, hoặc các thuốc xông khác thì lại không nên dùng – đặc biệt là trẻ nhỏ - bởi có thể xảy ra sốc phản vệ nếu cấp cứu không kịp thời.

Theo các bác sỹ, bị viêm đường hô hấp mỗi bệnh lại dùng toa thuốc khác nhau: Như trẻ bị dị ứng đường hô hấp, hắt hơi, viêm mũi dị ứng thì dùng thuốc xông dạng Corticoid. Nhưng nếu có nhiễm khuẩn hoặc bội nhiễm có thể sẽ phối hợp thêm kháng sinh.

Nếu chỉ bị viêm mũi xuất tiết thông thường thì chỉ cần xông hoặc nhỏ nước muối sinh lý… hoặc có thể dùng nước muối sinh lý xông hàng ngày để phòng bệnh.

Vì vậy chớ tùy tiện xông thuốc kháng sinh, kháng viêm để tránh tai biến, hay phù nề họng, nhiễm trùng niêm mạc họng, giảm sức đề kháng… khiến dễ mắc bệnh hô hấp hơn. 

Dùng thuốc xông mũi họng không theo y lệnh còn gây ra những tai họa khôn lường. Do đó trước khi xông cần được bác sỹ khám và kê đơn thuốc, liều lượng cụ thể, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Mỗi lần xông không quá 15 phút và phải tuân thủ y lệnh.

Đưa đi viện khi nào?

Sau khi xông mũi họng, nếu thấy có triệu chứng ù tai, chóng mặt, nghe kém… cần dừng xông – nhất là với trẻ nhỏ và nên đưa đi khám y tế chuyên khoa sớm.

Với trẻ nhỏ, ngay cả khi bệnh đã đỡ nhờ xông mũi, họng thì cha mẹ cũng nên cho con đi khám 1 tháng/lần.

PGS, TS Nguyễn Tiến Dũng khuyên rằng, các loại máy xông mũi, họng có nhiều ưu điểm, nhưng các bà mẹ đừng tự làm "y tá" xông mũi họng cho con khi chưa đưa con đi khám để xác định đúng bệnh, được bác

sỹ chỉ định liều dùng, cách sử dụng đúng thuốc để xông.

Theo PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai, người dân không nên tự mua thuốc để xông họng tại nhà, hoặc sử dụng lại đơn thuốc cũ.

Khí dung chỉ dùng ở bệnh viện để chữa các bệnh khác. Nhưng làm khí dung ở bệnh viện cho một trẻ xong là phải vứt nguyên bộ đi, muốn tận dụng thì phải tiệt trùng đúng tiêu chuẩn quốc tế để chống nhiễm trùng. Ở nhà không thể vệ sinh đường ống nên thành một ổ nhiễm khuẩn nên cứ dùng khí dung và trẻ cứ ốm suốt.

Khí dung cũng chỉ là thuốc để chữa trong lúc cấp cứu, không được chữa tại nhà vì rất nguy hiểm. Đã có những bất thường xảy ra khi dùng khí dung, có trẻ ngay những giây đầu tiên đã ngừng thở ngay và bệnh viện mới có đủ phương tiện cấp cứu, còn ở nhà sẽ rất khó.

Phong trào khí dung tại nhà ở tất cả các nước đến giờ đều đã được khuyến cáo không dùng nữa. Các bố mẹ không nên khí dung cho trẻ ở nhà dù thao tác dễ, giá thành máy rẻ. 

Video: Cô dâu xinh đẹp hô hấp cho người chết đuối gây xôn xao cộng đồng mạng