Chủ tịch nước: Thúc đẩy đội ngũ trí thức khoa học ngày càng lớn mạnh

Sáng 21/5, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức Lễ tôn vinh trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu năm 2022.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dự và phát biểu chỉ đạo. Cùng dự có Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, lãnh đạo một số bộ, ban, ngành Trung ương, đại diện lãnh đạo các Hội ngành toàn quốc và 63 Liên hiệp hội tỉnh, thành phố thuộc hệ thống VUSTA và các cơ quan, đơn vị có liên quan.

Buổi lễ tôn vinh 106 trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu; trong đó có 68 người có học hàm, học vị từ phó giáo sư, tiến sỹ trở lên, 20 thạc sỹ, 18 cử nhân và tương đương; 2 Anh hùng Lao động; 16 nữ, 90 nam. Những người được lựa chọn tôn vinh là trí thức hoạt động trong các viện, trung tâm, cơ sở nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp hoặc các cơ quan của các ngành, lĩnh vực, địa phương hoặc trong hệ thống VUSTA từ 10 năm trở lên, có uy tín khoa học, có nhiều đóng góp thiết thực, hiệu quả, tầm ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành, của cơ quan, đơn vị; được xã hội công nhận, được cơ quan, đơn vị đó đề cử và được các cơ quan, đơn vị thuộc hệ thống VUSTA giới thiệu.

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, cha ông ta luôn quý trọng hiền tài và đội ngũ trí thức, coi hiền tài là nguyên khí quốc gia. Ngay từ khi đất nước mới giành độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “nước nhà cần phải kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài.”

Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng ta luôn nhất quán xác định khoa học công nghệ là quốc sách. Đại hội XIII của Đảng một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là một đột phá chiến lược của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, đội ngũ trí thức khoa học công nghệ Việt Nam chính là hạt nhân của tiến trình này.

Chủ tịch nước đánh giá hoạt động tôn vinh trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu là một hình thức có ý nghĩa nhân văn rất lớn, thể hiện sự quan tâm, coi trọng, đãi ngộ của Đảng, Nhà nước, đồng thời khích lệ, ghi nhận các cá nhân có nhiều đóng góp tiêu biểu trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của đất nước nói chung và của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nói riêng. Đặc biệt năm nay, với cách làm khách quan, khoa học, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã chọn được 106 trí thức khoa học tiêu biểu; trong đó có nhiều nhà khoa học lớn tuổi có nhiều cống hiến lớn lao và nhiều nhà khoa học là nữ, trẻ đã có nhiều đóng góp cho Tổ quốc.

Danh hiệu Trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu không chỉ mang đến niềm tự hào đối với chính bản thân người được tôn vinh và gia đình, mà còn trở thành niềm vinh dự và trách nhiệm lớn lao đối với các Liên hiệp hội và các hội thành viên để tiếp tục quan tâm, làm tốt hơn nữa công tác tập hợp, đoàn kết và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học công nghệ nước nhà, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế, củng cố vững chắc nền tảng liên minh công nhân-nông dân-trí thức, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Chủ tịch nước cũng biểu dương Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong gần 40 năm qua đã tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam trong nước và nước ngoài, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, phát triển kinh tế-xã hội, ổn định tình hình tư tưởng chính trị, giữ vững quốc phòng-an ninh.

Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam đã tập hợp được hơn 3,7 triệu hội viên; trong đó có 2,2 triệu trí thức khoa học và công nghệ, chiếm 32,5 % đội ngũ trí thức cả nước; nhiều nhà khoa học đã được vinh danh là Anh hùng lao động. Đội ngũ hội viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cùng đội ngũ trí thức khoa học công nghệ trong cả nước đã góp phần quan trọng tạo nên năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia của Việt Nam. Năm 2021, Việt Nam duy trì vị trí Top 45 quốc gia đổi mới sáng tạo dẫn đầu toàn cầu, là quốc gia có vị trí dẫn đầu về Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu trong số các nền kinh tế thu nhập trung bình thấp được xếp hạng.

Ghi nhận những thành tựu đạt được, Chủ tịch nước cũng thẳng thắn chỉ rõ một số hạn chế như năng lực và trình độ công nghệ của nền kinh tế còn thấp, công nghiệp vẫn chủ yếu là gia công, lắp ráp, giá trị gia tăng không cao; công nghiệp hỗ trợ phát triển chậm, tỷ lệ nội địa hóa thấp, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu hiệu quả còn hạn chế, mô hình tăng trưởng chưa được dựa trên nền tảng khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, tính tự chủ của nền kinh tế còn thấp, vẫn còn phụ thuộc vào bên ngoài.

Đề cập cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã mở ra cơ hội để Việt Nam rút ngắn khoảng cách, tăng tốc phát triển, Chủ tịch nước nhấn mạnh vị thế và yêu cầu của đất nước đang đòi hỏi đội ngũ trí thức khoa học công nghệ nước nhà hãy miệt mài hơn nữa, sáng tạo hơn nữa, tạo ra nhiều giá trị hơn nữa cho cuộc sống từ các công trình nghiên cứu, phát minh, sáng chế của mình.

Với vai trò là tổ chức đại diện cho trí thức khoa học công nghệ, là bộ phận cấu thành quan trọng trong hệ thống chính trị ở Việt Nam, Liên các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam và các tổ chức thành viên cần làm tốt hơn nữa vai trò tham vấn chính sách khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, cơ chế chính sách về tài chính, điều kiện làm việc, đãi ngộ… cho Đảng, Nhà nước, Chính phủ; kết nối tốt hơn các nhà khoa học, xây dựng khối đại đoàn kết để góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Chủ tịch nước cũng đề nghị các cấp ủy, chính quyền các cấp, các bộ, ngành quan tâm cụ thể hơn để Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật và các nhà khoa học có nhiều đóng góp hơn nữa cho sự phát triển của địa phương.

Khẳng định “nhiệt huyết thiếu đi tri thức là lửa thiếu đi ánh sáng,” giấc mơ Việt Nam thịnh vượng chỉ có thể được soi đường bằng ánh sáng của tri thức, Chủ tịch nước mong muốn thành công của các nhà khoa học được vinh danh hôm nay sẽ truyền cảm hứng, tạo ra động lực lan tỏa, thúc đẩy đội ngũ trí thức khoa học công nghệ Việt Nam ngày càng lớn mạnh, đóng góp ngày càng nhiều hơn cho sự phát triển của nước nhà.

Tại buổi lễ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải và lãnh đạo Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã trao tặng biểu trưng Danh hiệu Trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu cho 106 trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu.