Bộ trưởng Tài chính: 'Đã là nhà ở xã hội, giá bán phải do Nhà nước duyệt'

Sáng 5/6, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi). Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, nhà ở xã hội có 2 loại, do Nhà nước đầu tư và từ nguồn vốn xã hội hóa (do doanh nghiệp đầu tư).

Nếu nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư, theo Bộ trưởng, trong dự thảo luật cần ghi rõ UBND tỉnh giao chủ đầu tư thực hiện, đồng thời UBND tỉnh chịu trách nhiệm quy định giá bán và giá thuê.

"Vì đất làm nhà ở xã hội không thu tiền, đương nhiên Nhà nước đầu tư làm thì quy định giá bán cho đối tượng được mua", Bộ trưởng lý giải.

Với loại nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư, Bộ trưởng cho biết, chưa có quy định giá bán do ai duyệt. "Đã là nhà ở xã hội, tôi cho rằng, giá bán phải do Nhà nước duyệt. Bởi doanh nghiệp đầu tư, nhưng chỉ đầu tư vốn, còn đất là Nhà nước giao, không thu tiền sử dụng đất, giao đất sạch, thì đương nhiên Nhà nước phải khống chế mức bán tối đa", Bộ trưởng nêu ý kiến.

Theo Bộ trưởng, quy định Nhà nước quyết định giá bán thì mới bán và cho thuê đúng đối tượng, nếu không sẽ rơi vào “kênh” nhà ở thương mại.

Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh, dù là dạng nhà ở xã hội do Nhà nước hay doanh nghiệp đầu tư thì đều cần do Nhà nước quyết giá.

Ông Hồ Đức Phớc đề xuất: "Đối với nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư thì bán đúng giá, còn với doanh nghiệp đầu tư, phải quy định giá tối đa để khuyến khích đầu tư của doanh nghiệp, nguồn vốn xã hội”.

Về hạ tầng nhà ở xã hội, Bộ trưởng Tài chính cho rằng, phí để bảo trì và quản lý nhà phải giao cho UBND tỉnh ban hành, nếu không mỗi khu chung cư sẽ đặt ra một loại phí.

Ông phân tích, thực tế nhà ở xã hội trước đây quy định không quá 5 tầng (tức là chỉ đi cầu thang bộ), nhưng hiện nay phải đi thang máy, với hạ tầng hiện đại hơn, đòi hỏi bộ máy quản lý phải chuyên nghiệp hơn. Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh, muốn chuyên nghiệp thì phải bỏ phí ra, phải có kinh phí bảo trì.

"Kinh phí bảo trì ai trả, chính là người lao động trả, hay chính là đối tượng sử dụng nhà ở xã hội trả. Đối tượng này là những người nghèo, yếu thế, cho nên địa phương phải duyệt giá, không thể để chủ đầu tư tự nâng giá lên thế nào cũng được", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc phân tích.

Phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế dứt khoát phải có nhà ở xã hội

ĐB Tạ Thị Yên (Điện Biên) cho biết, dự thảo luật quy định khá chi tiết về xác định giá thuê, thuê mua, bán nhà ở xã hội do Nhà nước, doanh nghiệp đầu tư xây dựng... ĐB cho rằng, đây là những sửa đổi, bổ sung mới, rất tích cực.

ĐB nêu kinh nghiệm quốc tế khi quốc gia nào cũng phải giải quyết vấn đề nhà ở xã hội. Ở các nước XHCN trước đây, việc xây dựng hàng loạt các loại hình nhà 5 tầng, nhà 9 tầng để phân phối, bán với giá ưu đãi cho người lao động đã giải quyết khá tốt vấn đề nhà ở đô thị.

Thời điểm đó, nhà 5 tầng hay 9 tầng là những phương án tối ưu, khi đó, thi công 3 ca 4 kíp đều có thể hoàn thành mỗi ngày 1 tầng nhà.

Ở Việt Nam, cách đây 60 - 70 năm trước cũng đã từng có khu tập thể như Nguyễn Công Trứ, Kim Liên, Trung Tự, Giảng Võ, Thanh Xuân…với căn hộ loại 24m, 48m, 60m2 được xây dựng bằng công nghệ hiện đại bê tông tấm lớn khi đó, cũng đã giải quyết phần nào nhu cầu.

Cũng đề xuất giống Bộ trưởng Tài chính, ĐB Tạ Thị Yên cho rằng, cần quy định cụ thể hơn, chi tiết hơn trong chính sách nhà ở xã hội để dễ thực thi trong thực tế, nhất là về quy trình, trình tự thủ tục đầu tư, phân phối, cũng như tiêu chuẩn, định mức kỹ thuật nhà ở xã hội... 

Nữ ĐB cũng đề nghị doanh nghiệp phát triển hạ tầng khu, cụm công nghiệp tập trung, khu kinh tế dứt khoát phải có các dự án nhà ở xã hội với mục đích phi lợi nhuận. Thậm chí có thể thành lập quỹ phát triển nhà ở xã hội ở các đô thị có nhiều khu, cụm công nghiệp tập trung quy mô lớn.

Nói về nhà lưu trú công nhân chủ yếu quy định trong khu công nghiệp, theo Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên-Huế Lê Trường Lưu, "thực chất lâu nay phát triển khu công nghiệp chưa đưa vấn đề này vào, kể cả quy hoạch".

Ông Lê Trường Lưu đặt vấn đề, nhà lưu trú cho công nhân nằm ở mép khu công nghiệp có được không? Bởi tại Thừa Thiên - Huế một số khu công nghiệp bố trí vùng đất ven để xây dựng nhà ở, nhà lưu trú cho công nhân. Ông đề nghị nghiên cứu thêm vấn đề này, "trong khu công nghiệp và ven khu công nghiệp".