Belarus ép máy bay hạ cánh bằng tiêm kích, EU mạnh tay trừng phạt

Hôm 24/5, Liên minh châu Âu (EU) đề nghị tất cả các hãng hàng không có trụ sở tại EU ngừng bay qua Belarus và bắt đầu quy trình cấm các hãng hàng không Belarus bay qua không phận của khối hoặc hạ cánh xuống các sân bay của khối.

Hành động này được công bố trong cuộc họp thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo EU ở Brussels (Bỉ), Cuộc họp được tổ chức sau khi Belarus yêu cầu hạ cánh chuyến bay thương mại giữa Hy Lạp và Litva một ngày trước đó. Sau khi điều hướng máy bay đến Minsk, nhà chức trách Belarus đã bắt giữ Roman Protasevich - một nhà báo đối lập. Các nhà lãnh đạo EU kêu gọi “trả tự do ngay lập tức” cho Roman Protasevich.

Đây không phải là lần đầu tiên EU áp đặt các biện pháp cứng rắn với Belarus. Trước khi xảy ra sự cố hôm 24/5, EU cũng đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko và một số cộng sự của ông sau cuộc bầu cử ở Belarus năm ngoái. Các quan chức châu Âu cho rằng cuộc bỏ phiếu không có sự tự do và công bằng.

Hôm 24/5, phẫn nộ trước việc máy bay phản lực của hãng hàng không có trụ sở tại Ireland buộc phải hạ cánh, các nhà lãnh đạo châu Âu tăng cường áp lực lên Belarus. Ngoài các biện pháp hàng không, EU cũng cam kết bổ sung các biện pháp trừng phạt kinh tế mới đối với Belarus.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, gọi vụ đánh chặn hàng không - hoàn toàn bằng máy bay chiến đấu, và việc ép buộc hạ cánh và bắt giữ nhà báo đối lập Belarus Roman Protasevich, là “hành động không tặc, hoàn toàn không thể chấp nhận được”.

Các nhà phân tích cho rằng, EU đang miễn cưỡng cấm các chuyến bay qua Belarus vì động thái như vậy sẽ gây khó khăn cho các hãng hàng không châu Âu. Hiện tại, các hãng hàng không của EU đang tránh đi qua không phận Ukraine. Do đó, việc giới hạn không bay qua Belarus cũng gây ra những khó khăn về định tuyến nghiêm trọng cho các chuyến bay từ châu Âu đến châu Á.

EU cũng đã yêu cầu một cơ quan của Liên hợp quốc, Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế, điều tra vụ việc.