Ngày 26/10 WSJ cho biết, hai công ty dầu khí hàng đầu của Trung Quốc là China National Petroleum Corp. (CNPC) и China Petrochemical Corp. sẽ từ chối tất cả các hợp đồng mua-bán dầu với Iran.
Tờ báo Mỹ cũng khẳng định, ngân hàng Kunlun thuộc sở hữu của CNPC đã thông báo tới các đối tác Iran rằng quyết định dừng tất cả các hợp đồng mua-bán dầu sẽ bắt đầu từ ngày 4/11, cùng ngày các lệnh trừng phạt Mỹ tái áp đặt lên Iran có hiệu lực.
Tổng thống Iran Hassan Rouhani và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. (Ảnh: National Interest)
Trung Quốc ngừng mua dầu đồng nghĩa rằng Iran sẽ mất đi bạn hàng lớn nhất. Tính tới thời điểm này, mỗi một ngày Trung Quốc mua vào trung bình gần 600.000 thùng dầu từ Iran và phần lớn giao dịch được thực hiện thông qua trụ sở ngân hàng Kunlun ở Tehran.
Sau khi thông tin trên được WSJ đưa ra, đại diện của CNPC vẫn từ chối trả lời truyền thông.
Nguồn tin của WSJ ở Washington cho biết, quyết định dừng mua dầu từ Iran của hai công ty này được đưa ra sau khi có sự tham vấn của chính quyền ở Bắc Kinh.
Quyết định này có liên hệ mật thiết với cuộc gặp của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 vào tháng 11 tới nhằm giảm bớt căng thẳng thương mại giữa hai cường quốc kinh tế.
Nhà phân tích Humayun Falakshani của Wood Mackenzie cho rằng đằng sau quyết định này là sự toan tính đầy khôn ngoan của Trung Quốc, có liên kết với các sự kiện đang diễn ra ở Trung Đông. Ông Falakshani phân tích, một mặt Bắc Kinh chỉ đạo dừng các giao dịch mua dầu với Iran, mặt khác sẽ tăng đột biến sản lượng nhập dẩu từ Ả Rập Xê Út, đây được coi là cách lấy lòng cả Washington và Riyadh, trong bối cảnh muốn giúp Ả Rập Xê Út vượt qua được bê bối liên quan nhà báo đối lập bị sát hại trong lãnh sự quán nước này ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này rõ ràng được đưa ra sau khi có sự cân nhắc về tầm quan trọng giữa Iran và Ả Rập Xê Út.
Vào giữa tháng 5/2018, sau khi Tổng thống Trump tuyên bố rút Washington khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran và tái áp đặt lệnh trừng phạt, sản xuất dầu ở nước này đã giảm 500.000 thùng/1 ngày. Hai công ty lớn là Total của Pháp và Cepsa của Tây Ban Nha cũng tuyên bố ngừng mua dầu của Iran.
Tổng thống Trump cho rằng việc tái áp đặt lệnh trừng phạt với Tehran là cần thiết đề kiểm soát tham vọng hạt nhân và chống lại sự can thiệp quân sự của Tehran với các nước láng giềng. Các lệnh trừng phạt mới có hiệu lực từ ngày 4/11.
Bình luận