Ngày nay, dị ứng được coi là bệnh của cuộc sống hiện đại. Sự biến đối của khí hậu, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, mật độ dân cư ngày càng đông đúc… làm các tác nhân gây dị ứng càng gia tăng.
 |
Dị ứng là một phản ứng của cơ thể chống lại những chất lạ xâm nhập, đặc biệt là qua đường hô hấp. Thực tế, dị ứng là một trong bốn hình thức của chứng quá mẫn cảm, là phản ứng không thích hợp của hệ thống miễn dịch với những chất bình thường.
Nó kích hoạt quá mức các dưỡng bào (bạch cầu mast) và một loại kháng thể được gọi là IgE, dẫn đến một phản ứng viêm nặng thông thường bao gồm chàm, phát ban, tiêu chảy, lên cơn hen suyễn. Những chất thúc đẩy dị ứng được gọi là dị nguyên như phấn hoa, bụi nhà, nấm mốc, lông thú, côn trùng và một vài loại thực phẩm.
Ở mức độ nhẹ, dị ứng gây ra các triệu chứng như viêm kết mạc dị ứng, ngứa và chảy nước mũi. Ở mức độ trung bình, dị ứng có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, sung huyết mũi, nhức đầu, giảm khứu giác, khó thở… khiến giấc ngủ người bệnh bất thường, giảm sinh hoạt hằng ngày, hạn chế khả năng học tập, làm việc.
Ở một số người, dị ứng nặng với các chất gây dị ứng trong môi trường và thức ăn hoặc một số loại thuốc y dược có thể gây sốc phản vệ (truỵ tim mạch) đe dọa đến tính mạng.
Một trong những loại bệnh dị ứng da phổ biến là nổi mề đay. Mề đay là một phản ứng của mạch máu trên da với cơ chế phức tạp có liên quan đến chất histamine, đặc trưng bởi những dát có quầng đỏ chung quanh, thường xảy ra ở bệnh nhân có thể tạng dị ứng. Mề đay xảy ra là do sưng lớp bì nông, với triệu chứng chính là ngứa da, nổi mẩn trên da.
Theo các nghiên cứu, có đến 20% dân số bị mề đay ở một thời điểm nào đó trong đời. Mề đay cấp tính thường xảy ra đột ngột và biến mất nhanh sau vài giờ hoặc vài ngày, tuy nhiên mề đay mãn tính có thể nổi trên da hơn sáu tuần. Với các trường hợp mề đay mãn tính mà nguyên nhân không xác định được gọi là mề đay mãn tính vô căn. Theo thống kê, có hơn 50% các trường hợp bị mề đay mãn tính là vô căn.
Mề đay có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu người nổi mề đay cấp tính ở trong tình trạng nặng, rất dễ bị phù thanh quản, khó thở, choáng váng, ngất xỉu do áp huyết xuống thấp, nguy hiểm đến tính mạng.
Với mề đay mãn tính nhiều năm, người bệnh sẽ rất khó chịu với cảm giác ngứa ngáy, gây rối loạn giấc ngủ, sinh hoạt, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Mề đay đôi khi đi kèm với những triệu chứng toàn thân như sốt, đau khớp, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu và sốc phản vệ cần phải xử trí cấp cứu.
Tại Hội thảo khoa học chuyên đề “Cập nhật điều trị bệnh lý mề đay vô căn mãn tính và viêm mũi dị ứng”, TS Henry Foong (Phó chủ tịch Hội bệnh da Malaysia, Thành viên sáng lập cấp cao Viện hàn lâm Da liễu châu Á nhận định: “Triệu chứng mề đay mạn tính có thể trầm trọng và làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Thời gian trung bình của bệnh là 2 đến 5 năm.
Tỉ lệ lui bệnh tự nhiên sau một năm là 30-50%. Với khoảng 1/5 bệnh nhân, triệu chứng bệnh có thể kéo dài hơn 5 năm.”
Viêm mũi dị ứng cũng là bệnh khá phổ biến trong xã hội hiện đại. Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới, bệnh viêm mũi dị ứng và hen suyễn đã tăng gấp đôi trong hơn 20 năm. Đây là bệnh thường gặp nhất trong các bệnh lý của đường hô hấp, chiếm tỷ lệ 17-25% dân số.
Dựa vào thời gian xuất hiện trong năm, viêm mũi dị ứng chia thành viêm mũi dị ứng theo mùa (gây ra bởi dị nguyên như phấn hoa) và quanh năm (gây ra bởi các dị nguyên xuất hiện thường xuyên trong đời sống). Mặc dù giảm dị nguyên trong môi trường có lợi cho bệnh nhân viêm mũi dị ứng, tuy nhiên không thể tránh tiếp xúc với dị nguyên một cách hoàn toàn.
Nhiều người vẫn lầm tưởng các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như hắt hơi, chảy mũi, ngạt mũi là bị cảm, từ đó vội vã sử dụng các loại thuốc cảm giúp giảm đau, hạ sốt. Việc sử dụng thuốc không đúng kéo dài có thể làm nặng thêm các triệu chứng dị ứng, ảnh hưởng lớn đến tinh thần và chất lượng sống của con người.
Để điều trị dị ứng, đặc biệt với mề đay và viêm mũi dị ứng, một phương pháp được chấp thuận rộng rãi với các chuyên gia y tế là dùng thuốc kháng-histamin. Tuy nhiên, thông tin này chưa đầy đủ và chưa là giải pháp tối ưu. Ngày nay chỉ có thuốc kháng-histamin thế hệ thứ 2 mới được khuyên dùng để điều trị viêm mũi dị ứng.
Về phương pháp điều trị dị ứng bằng thuốc kháng Histamine thế hệ 2 so với thế hệ 1 “Theo nhiều quan sát, bệnh nhân điều trị mề đay và viêm mũi dị ứng bằng các loại thuốc kháng Histamine thế hệ 2 như Fexofenadin(Telfast) có hiệu quả nhanh (trong vòng một giờ). Thời gian bán hủy dài (chỉ dùng liều một lần trong ngày), ít gây ra tương tác thuốc so với thuốc thế hệ thứ nhất.
Các loại thuốc này không hoặc ít gây buồn ngủ vì ít đi qua hàng rào máu não.”
Kết thúc buổi hội thảo, thông điệp chung mà các chuyên gia, bác sĩ nhấn mạnh là việc nâng cao ý thức phòng tránh bệnh, chủ động kiểm soát môi trường, tránh xa các tác nhân gây dị ứng, đồng thời có hướng xử lý kịp thời khi người dân mắc phải viêm mũi dị ứng và các bệnh dị ứng về da.
» Thiếu nữ xinh đẹp lở loét toàn thân
» Khăn ướt gây hại cho trẻ
» 10 món ăn khoái khẩu giết người thầm lặng
» Mẹo hay giúp việc giặt giũ trở nên đơn giản
Hữu Tài
Bình luận