World Cup 2018: Tây Ban Nha thất bại khó tin nhưng không khó hiểu

Thất bại ở vòng 1/8 World Cup 2018 có vẻ là một kết quả đáng tiếc và đau đớn với đội tuyển Tây Ban Nha, bởi đây là trận đấu mà họ hoàn toàn áp đảo đối thủ về mọi chỉ số tấn công. HLV Fernando Hierro và đội trưởng Sergio Ramos nói rằng họ có thể tự hào với màn trình diễn trước đội tuyển Nga. Nhưng liệu những con số thống kê cơ bản có phản ánh đúng như vậy?

Kỷ lục vô dụng

Theo thống kê chính thức của ban tổ chức, Tây Ban Nha có tỉ lệ kiểm soát bóng lên tới 74%, cao gấp gần ba lần đối thủ của họ. Số pha dứt điểm của Tây Ban Nha hoàn toàn vượt trội với tổng cộng 25 lần, trong đó 9 lần đưa bóng hướng vào khung thành đội tuyển Nga.

Các học trò của HLV Fernando Hierro thực hiện tổng cộng 1.137 đường chuyền trong đó có 1.029 đường chuyền chính xác. Họ là đội bóng đầu tiên vượt qua cột mốc 1.000 đường chuyền trong một trận đấu World Cup. Ramos, một trung vệ, cũng lập kỷ lục tương tự ở hạng mục cá nhân, với 141 đường chuyền thành công.

Nhưng con số duy nhất có ý nghĩa trong việc phân định thắng, thua của một trận đấu là số bàn thắng. Về mặt này, Tây Ban Nha không làm tốt hơn đối thủ và kết quả là họ bị loại. 

Những con số có thực sự đẹp đến thế?

"Nếu phân tích từng phút của trận đấu, chúng tôi đã tấn công cả ở biên lẫn trung lộ. Chúng tôi luân chuyển bóng nhanh và đánh cược vào việc họ sẽ thấm mệt và rồi có năm hay sáu cơ hội mười mươi. Chúng tôi đã làm mọi thứ có thể", HLV Hierro phát biểu sau trận đấu.

Đúng là Tây Ban Nha đã gây ra sức ép lớn lên đội tuyển Nga, nhưng đó là chuyện xảy ra từ phút 80 trở đi. Trước đó, các học trò của HLV Hierro gần như vô hại trước hàng phòng ngự đối thủ. Những con số cơ bản được nhắc tới ở trên có thể vẽ ra một thế trận áp đảo cho đội tuyển Tây Ban Nha, nhưng nếu mổ xẻ kỹ, chúng lại nói lên sự bất lực của họ trước hàng phòng ngự đối thủ.

Tây Ban Nha dứt điểm 25 lần, nhưng chỉ có 3 lần trong số đó xuất hiện ở hiệp 1 và cả ba đều đến khi trợ lý trọng tài chuẩn bị giơ biển báo bù giờ. Bàn thắng của họ đến từ đâu? Từ trên trời rơi xuống theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, với cú đánh gót về lưới nhà của Sergei Ignashevich bên phía đội tuyển Nga.

Do bàn thắng sớm nên Tây Ban Nha chủ động chơi cầm chừng trong hiệp 1? Chưa chắc. Tính từ đầu hiệp 2 cho đến phút 80, thời điểm HLV Hierro thay Diego Costa bằng Iago Aspas (thêm Rodrigo Moreno vào sân trong hiệp phụ), họ chỉ có thêm 4 pha dứt điểm. Đó là một cú sút xa, hai quả đánh đầu và lần duy nhất trúng đích là pha chạm bóng bằng đầu gối của Jordi Alba.

Chỉ có một khả năng duy nhất để HLV Hierro có thể hài lòng về cách tấn công của Tây Ban Nha ở trận đấu này, đó là ông đã bị ru ngủ suốt 80 phút vì màn tiki taka chuyền qua chuyền lại mà các học trò thực hiện. Tây Ban Nha chuyền tới hơn 1 ngàn lần, nhưng khán giả chẳng thể nhận ra mục đích của những đường chuyền đó là gì.

Khi Barcelona của Pep Guardiola chơi Tiki taka, họ chuyền bóng nhiều và dồn quân số về một phía để kéo lệch hàng thủ đối phương trước khi chuyển hướng sang bên còn lại để kết thúc. "Bạn phải chuyền bóng với một ý định rõ ràng, với mục tiêu là đưa nó đến khung thành đối phương chứ không phải là chỉ chuyền bóng qua lại", HLV đương nhiệm của Manchester City từng chia sẻ.

HLV Hierro có vẻ cũng muốn các học trò của ông làm như vậy. Isco và David Silva chơi rất gần nhau và lệch về một phía cùng sự hỗ trợ của hậu vệ biên thường xuyên dâng cao. Cánh đối diện là Marco Asensio, một cầu thủ bám biên.

Nhưng lần duy nhất tiền vệ của Real Madrid uy hiếp khung thành Igor Akinfeev là một pha "xé bài", xông vào trung lộ và sút xa. Anh cũng chỉ thực hiện một đường chuyền duy nhất có điểm đến ở vùng 1/3 sân đối phương (không tính phạt góc). 

Tây Ban Nha không có những pha chuyển hướng tấn công đột ngột để đặt Asensio vào vị trí của một mũi khoan. Trong khi những tình huống xâm nhập vòng cấm xuống sát biên ngang của các tiền vệ tấn công cũng không xuất hiện. 

"Họ đang cầm bóng, nhưng chẳng có gì xảy ra cả. Chúng ta chẳng thấy gì nguy hiểm từ đội tuyển Tây Ban Nha. Có những cơ hội xâm nhập vòng cấm, nhưng tất cả những gì họ làm là quay ngược trở lại, họ chỉ muốn kiểm soát bóng thôi. Tôi thấy việc đó giống kiểm soát bóng để phòng ngự hơn là tấn công", đó là bình luận của Cesc Fabregas trên kênh truyền hình BBC sau hiệp 1.

Thất bại khó tin, nhưng không khó hiểu

Hai yếu tố khiến nhà vô địch thế giới năm 2010 không thể kết thúc trận đấu trong 90 phút là sai sót cá nhân ở hàng thủ và sự bế tắc của hàng công. Đó là những thiếu sót đã lộ rõ ngay từ vòng bảng mà cả HLV Hierro lẫn học trò của ông đều thừa nhận. Khoan nói tới sự chắc chắn của hàng phòng ngự đội tuyển Nga, Tây Ban Nha vốn đã không thể tự giải quyết được những vấn đề của chính họ. 

HLV Hierro nhấn mạnh tới 5 bàn thua sau 3 trận đấu ở vòng bảng. Trong số đó, có tới 4 lần Tây Ban Nha bị trừng phạt bởi những sơ suất cá nhân. Trong một giải đấu mà Gerard Pique có không ít khoảnh khắc lơ đễnh, cú vung tay tai hại dẫn đến quả phạt đền cho đội tuyển Nga có lẽ là sự đen đủi mà không sớm thì muộn cũng xảy đến với anh.

"Chúng tôi thực hiện đủ các phương án, tung ra những cú dứt điểm. Những trận đấu như thế này rất khó khăn, khi đối thủ phòng ngự với 11 cầu thủ", HLV Hierro nói.

Ở vòng bảng, Dani Carvajal cũng chê Iran phòng ngự tiêu cực khiến Tây Ban Nha chỉ ghi được một bàn thắng. 

Rõ ràng là Tây Ban Nha biết họ sẽ vất vả ra sao trước một đội bóng chơi "tử thủ", nhưng họ không thể tìm ra được phương án đối phó cho lần thứ hai.

Tây Ban Nha không thể tự hài lòng với việc đã cố gắng hết sức và thử mọi cách để rồi đổ lỗi cho thần may mắn không đứng về phía họ. Có lẽ không nhất thiết phải là đội tuyển Nga trong một ngày xuất thần của hệ thống phòng ngự, bất cứ đội bóng nào có hàng thủ được tổ chức chặt chẽ cũng có thể khiến David Silva và đồng đội phải khổ sở.