Vì sao Trung Quốc từ chối nối lại đối thoại quân sự với Mỹ?

Giới phân tích quân sự Trung Quốc cho biết, Trung Quốc đã từ chối yêu cầu của Mỹ nối lại đối thoại quân sự giữa hai nước vì không hài lòng với việc Washington không ngừng vi phạm “lợi ích cốt lõi” của Bắc Kinh trong các vấn đề như Đài Loan.

Sau khi thúc chuyến thăm Bắc Kinh, hôm 19/6, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói các nhà lãnh đạo Trung Quốc không đồng ý với các yêu cầu của phía Mỹ về việc nối lại đối thoại quân sự để giảm nguy cơ hiểu lầm hoặc tính toán sai lầm.

"Tại thời điểm này, Trung Quốc đã không đồng ý tiếp tục nối lại đường dây liên lạc quân sự”, ông Blinken cho hay.

Thiết lập đường dây nóng xử lý khủng hoảng là ưu tiên hàng đầu của các quan chức chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden. Trung Quốc đã phớt lờ các cuộc gọi của Mỹ sau khi căng thẳng hai bên leo thang sau sự cố khinh khí cầu tháng 2, máy bay Mỹ - Trung đối đầu trên không ở Biển Đông, vấn đề Đài Loan...

Lầu Năm Góc gần đây cáo buộc các máy bay chiến đấu và tàu chiến Trung Quốc thực hiện các hành vi đánh chặn “không an toàn” và “thiếu chuyên nghiệp” khi theo dõi các lực lượng Mỹ ở Biển Đông và eo biển Đài Loan.

“Nếu hai nước đồng ý về việc phải có trách nhiệm quản lý mối quan hệ này một cách có trách nhiệm, đảm bảo rằng các khía cạnh cạnh tranh không dẫn đến xung đột, thì chắc chắn cần phải có các kênh liên lạc cần thiết, trong đó có các các đường dây nóng quân sự", ông Blinken nói thêm.

Shi Yinhong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Bắc Kinh, cho biết nhận xét của ông Blinken chỉ ra rằng Washington muốn “đảm bảo ngăn chặn tuyệt đối và tránh xung đột quân sự” nhưng vẫn tiếp tục thách thức “lợi ích cốt lõi” của Trung Quốc. 

“Trung Quốc đã từ chối đưa ra những đảm bảo tuyệt đối như vậy vì nước này sợ rằng điều đó sẽ dẫn đến việc để Mỹ tiếp tục tăng cường hỗ trợ cho Đài Loan", Shi Yinhong nói, đề cập đến việc Washington tăng cường bán vũ khí và tăng cường quan hệ kinh tế và ngoại giao với hòn đảo này.

Chuyên gia Shi Yinhong cho rằng nếu việc thảo luận vẫn diễn ra như hiện tại, “Trung Quốc có lẽ sẽ không bao giờ đồng ý nối lại liên lạc giữa quân đội với quân đội hai nước".

Bắc Kinh đã cảnh báo Mỹ và các nước khác không cung cấp viện trợ quân sự hoặc trao đổi với Đài Loan. Trung Quốc đình chỉ đối thoại giữa các chỉ huy quân sự cấp cao với Mỹ vào tháng 8 năm ngoái, sau khi cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Bắc.

Chuyến thăm của ông Blinken ban đầu dự kiến ​​diễn ra vào đầu năm nhưng ông đã hoãn chuyến đi sau khi Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay vào lãnh thổ Mỹ vào tháng 2. 

Zhou Chenning, nhà nghiên cứu từ tổ chức tư vấn khoa học và công nghệ quân sự Yuan Wang ở Bắc Kinh, nói rằng quân đội Trung Quốc sẽ chỉ đồng ý liên lạc quân sự trừ khi Washington thể hiện “sự chân thành và tôn trọng” đối với Bắc Kinh. 

“Chuyến đi Trung Quốc của ông Blinken giúp hai bên ngăn chặn mối quan hệ song phương xấu đi, nhưng vẫn còn quá sớm để mối quan hệ giữa quân đội hai nước trở lại trạng thái ổn định trước đây”, chuyên gia  Zhou Chenning cho hay.