Tự ý đăng ảnh người khác nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm bị xử lý thế nào?

Câu hỏi:

Nhiều người lấy hình ảnh cá nhân của tôi để đăng tải lên mạng xã hội mà không xin phép, kèm theo những bình luận, nhận xét khiếm nhã. Vậy, tôi sẽ được pháp luật bảo vệ hình ảnh cá nhân, danh dự bằng những quy định nào và những kẻ tung ảnh cá nhân của tôi như nêu trên sẽ bị xử lý ra sao?

Trả lời:

Quyền về hình ảnh của cá nhân được quy định tại Điều 32 Bộ luật Dân sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Trong đó nêu rõ, việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý. Việc sử dụng hình ảnh của người khác vì mục đích thương mại thì phải trả thù lao cho người có hình ảnh, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

Việc sử dụng hình ảnh mà vi phạm quy định tại Điều 32 thì người có hình ảnh có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật.

Như vậy, bất kỳ ai cũng không được sử dụng hình ảnh của người khác, kể cả là hình ảnh bình thường không phải “ảnh nóng” khi chưa được sự cho phép của người đó, trừ những trường hợp được quy định tại Khoản 2 Điều 32 Bộ luật Dân sự.

Việc sử dụng hình ảnh người khác khi chưa được sự cho phép của họ là hành vi vi phạm quy định của pháp luật. Việc xử lý vi phạm sẽ tùy theo mức độ và yêu cầu của người có hình ảnh bị sử dụng trái phép.

Trong trường hợp việc đăng tải những hình ảnh kèm theo những bình luận khiếm nhã gây ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh bị sử dụng trái phép thì người đăng ảnh có thể bị xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm của mình theo Điểm g Khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.

Theo đó, người vi phạm sẽ bị phạt 10 - 20 triệu đồng với một trong các hành vi sau: Cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác.

Nếu việc đăng tải những hình ảnh này xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh bị đăng tải thì hành vi đó có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự về tội làm nhục người khác được quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Ngoài việc bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi và nội dung yêu cầu của người có hình ảnh bị sử dụng trái phép thì người đăng tải hình ảnh trái phép có thể phải bồi thường thiệt hại nếu làm ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh được quy định tại Điều 592 Bộ luật Dân sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Trong đó, những thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm: Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút và thiệt hại khác do luật quy định.

Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu.

Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá 10 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Đối với việc yêu cầu bồi thường quy định tại Khoản 1 Điều 592 là những thiệt hại về vật chất thì người có hình ảnh bị sử dụng trái phép phải chứng minh được những thiệt hại và chi phí nhằm khắc phục những thiệt hại này để yêu cầu bồi thường. Đối với những thiệt hại về tinh thần thì đã được nêu rất rõ tại Khoản 2 Điều 592.

Tiến sỹ, Luật sư Nguyễn Minh Long– Giám đốc Công ty TNHH Luật Dragon (Đoàn Luật sư TP Hà Nội).