Một ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Philippines điện đàm với người đồng cấp trong chính quyền mới của Tổng thống Joe Biden, Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte đưa ra cảnh báo: Nếu binh sĩ Mỹ muốn ở Philippines và muốn Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) được thực hiện thì “phải trả tiền".
Lời cảnh báo được đưa trong buổi nói chuyện của ông với binh sĩ tại căn cứ quân sự cuối tuần qua. Nhà lãnh đạo Philippines cho đây là trách nhiệm chung bởi khi chiến tranh nổ ra, tất cả đều phải chi trả. Tuy nhiên, ông không nói chi tiết về việc Mỹ sẽ phải chi trả như thế nào để hiệp ước quân sự song phương được tồn tại.
Đầu năm 2020, ông Duterte đơn phương thông báo sẽ hủy bỏ VFA, khiến thỏa thuận này chỉ kéo dài tới tháng 8/2020. Ông đột ngột tuyên bố tạm ngưng quá trình hủy bỏ hai lần vào tháng 6 và tháng 11. Tháng 12/2020, Tổng thống Duterte lại tuyên bố sẽ tiếp tục hủy bỏ VFA nếu Mỹ không tài trợ ít nhất 20 triệu liều vaccine COVID-19 cho Manila.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (Ảnh: Philstar)
Phía Mỹ hiện chưa có bình luận về tuyên bố này của Tổng thống Duterte. Hôm nay, Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc John Kirby khẳng định, “Mỹ sẽ thực hiện trách nhiệm của mình đối với các liên minh hiệp ước, bao gồm cả liên minh với Philippines một cách nghiêm túc”.
Trước đó, trong cuộc điện đàm giữa Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana và người đồng cấp Mỹ, Lloyd Austin ngày 12/2 về VFA cũng như Hiệp ước phòng thủ chung, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines khẳng định các quan chức quốc phòng nước này quan tâm đến việc tiếp tục duy trì VFA. Lực lượng vũ trang Philippines có thể nâng cao năng lực bằng cách trải nghiệm và làm quen với các thiết bị mới của Mỹ trong quá trình hợp tác thông qua các cuộc tập trận trong khuôn khổ VFA. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng nằm ở Tổng thống Duterte.
Ông Lorenzana cũng nói với người đồng cấp rằng Philippines không muốn có bất kỳ tính toán sai lầm hoặc tai nạn nào ở Biển Đông có thể dẫn đến một cuộc chiến giữa hai gã khổng lồ Mỹ và Trung Quốc. Philippines đang tránh tiến hành các cuộc tập trận ở các vùng lãnh thổ tranh chấp trong Biển Đông vì hành động này có thể làm leo thang căng thẳng vốn đã gia tăng trong khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines bày tỏ quan ngại khi hải quân các quốc gia giao chiến với Trung Quốc, Philippines có thể rơi vào tình thế khó xử do Hiệp ước phòng thủ chung. Philippines hi vọng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) sẽ sớm được hoàn thành để các quy tắc tại các khu vực tranh chấp có thể được thiết lập.
Bình luận