Thủ tướng Phạm Minh Chính phát lệnh khởi công cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Cùng dự có Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng; Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh; Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng Trần Hồng Minh; Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn Nguyễn Quốc Đoàn; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương, cùng đông đảo nhân dân hai tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng. 

Cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh có chiều dài 93,35km, điểm đầu tại tại nút giao cửa khẩu Tân Thanh - huyện Văn Lãng - tỉnh Lạng Sơn và điểm cuối tại nút giao Quốc lộ 3 thuộc xã Chí Thảo - huyện Quảng Hòa - tỉnh Cao Bằng. Tổng mức đầu tư giai đoạn là 14.331 tỷ đồng, thời gian thực hiện 36 tháng.

Dự án được phân kỳ đầu tư thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1, tuyến cao tốc được triển khai theo tiêu chuẩn TCVN 5729-2012, vận tốc thiết kế 80 km/h, bề rộng mặt cắt ngang nền đường 17m đối với các đoạn thông thường và 13,5m đối với các đoạn phức tạp.

Tỉnh Cao Bằng là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện dự án. Liên danh Tập đoàn Đèo Cả; Công ty CP Đầu tư và Xây dựng ICV Việt Nam; Công ty CP đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả, Công ty CP Xây dựng Công trình 568 là nhà đầu tư dự án theo hình thức PPP, hợp đồng BOT theo quyết định số 1629/QĐ-UBND của UBND tỉnh Cao Bằng.

Trong không khí phấn khởi ngày đầu tiên của năm mới 2024, phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết ông rất vui mừng được có mặt tại huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng, nơi mà cách đây hơn 73 năm đã diễn ra chiến dịch tiến công quy mô lớn đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam giành thắng lợi mở ra bước ngoặt mới cho cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam chống thực dân Pháp xâm lược. Tiếp nối và phát huy truyền thống quê hương cội nguồn cách mạng, hôm nay chính thức khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng) giai đoạn 1.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi đến tất cả các vị đại biểu, đồng bào các dân tộc tỉnh Cao Bằng lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất. Thủ tướng mong muốn “Cao Bằng phải cao bằng những tỉnh tốt nhất, tốt nhất là Cao Bằng vượt mức cao không ai bằng" như lời Chủ tịch Hồ Chính Minh từng căn dặn.

Thủ tướng cho biết, Đảng và Nhà nước đã có nhiều quyết sách quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội, trong đó tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược để thực hiện các mục tiêu phát triển đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII đã đề ra.

Để cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, Thủ tướng cho biết, đã giành nhiều nguồn lực cho đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông với nhiều dự án đường cao tốc đã và đang được triển khai để kết nối thông suốt cả nước, kết nối các vùng miền trong đó có Dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng).

Đây là dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông có quy mô lớn nhất được đầu tư trên địa bàn tỉnh Cao Bằng cho đến thời điểm hiện nay. Giai đoạn 1 của dự án có chiều dài trên 93 km, tổng mức đầu tư trên 14 nghìn tỷ đồng, được Chính phủ phân cấp cho tỉnh Cao Bằng làm cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết hợp đồng với nhà đầu tư, thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP).

Có thể nói đây là dự án có tính chất, ý nghĩa rất quan trọng của tỉnh và là ước vọng nhiều đời nay của nhân dân các dân tộc tỉnh Cao Bằng, dự án triển khai sẽ tạo sự phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh và giữ vững chủ quyền biên giới Quốc gia.

Tạo ra một tuyến cao tốc đối ngoại huyết mạch mới kết nối giao thương hàng hóa từ cảng Quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng) đi Trùng Khánh - Urumqi (Trung Quốc) - Khorgos (Kazakhstan) sang các nước châu Âu, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn và khu vực Đông Bắc Bộ.

Thủ tướng chỉ rõ, để có đủ điều kiện khởi công dự án, một khối lượng lớn công việc với rất nhiều các khó khăn, vướng mắc đã được xử lý, như trong công tác quy hoạch, lập cũng như điều chỉnh dự án, thẩm định, phê duyệt, thu sếp vốn. 

"Quy hoạch ban đầu của dự án chưa thật phù hợp để nắm bắt cơ hội và khai thác tiềm năng phát triển của địa phương, chưa thực sự đáp ứng tâm tư nguyên vọng và lòng mong mỏi của người dân Cao Bằng đòi hỏi phải điều chỉnh thời gian thực hiện kịp thời hơn; chúng ta quyết tâm khởi công dự án ngay trong thời điểm này thay vì phải đợi sau năm 2030 như quy hoạch ban đầu" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Dự án thực hiện trong giai đoạn pháp lý, chính sách về dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư có thay đổi, đặc biệt đây là một trong những dự án thực hiện theo hình thức BOT, đầu tư đối tác công tư sau khi Luật PPP có hiệu lực. Do vậy, trong quá trình thực hiện phải có những điều chỉnh linh hoạt vừa phù hợp với thực tiễn nhưng vẫn phải đảm bảo tuân thủ thể chế và khuôn khổ pháp lý hiện hành.

Dự án thực hiện trong bối cảnh nguồn vốn huy động ngoài ngân sách rất khó khăn. Các kênh huy động vốn, tín dụng, trái phiếu,… đều thắt chặt dẫn đến phải có sự điều chỉnh kịp thời đối với sự tham gia nguồn vốn đầu tư công để tăng tính hiệu quả dự án, tăng sức thu hút huy động các nguồn vốn nhà đầu tư, tổ chức tài chính cho dự án.

Dự án triển khai trong bối cảnh còn nhiều cán bộ công chức có tâm lý ngại trách nhiệm, né tránh, đùn đẩy,… dẫn đến việc kéo dài thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư.

Đây là dự án cao tốc với chiều dài lớn trên 93km, đi qua địa bàn liên tỉnh có điều kiện địa hình, địa chất, thủy văn phức tạp; Dự án cần phải có nhiều giải pháp thu hút dòng xe để đảm bảo nguồn thu trong tương lai khi thực hiện theo hình thức hợp đồng BOT.

Tuy nhiên, theo Thủ tướng, điều quan trọng nhất là những khó khăn đó đã được hai tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn nghiên cứu, đề xuất và Chính phủ, các bộ ngành, trung ương, hội đồng thẩm định nhà nước, các đơn vị liên quan cùng nhau chung tay tháo gỡ, vận dụng sáng tạo, linh hoạt, hiệu quả các cơ chế, chính sách hiện hành.

Thủ tướng chúc mừng, đánh giá cao sự nỗ lực, phấn đấu của chính quyền các cấp của hai tỉnh cùng các bộ ngành chức năng đã vượt qua rất nhiều khó khăn, thực hiện được một khối lượng công việc rất lớn trong quá trình chuẩn bị dự án, nhất là Bộ Giao thông vận tải. Biểu dương Đảng bộ, chính quyền, quân dân tỉnh Cao Bằng và tỉnh Lạng Sơn và Tập đoàn Đèo Cả đã quyết tâm, nỗ lực, với tinh thần trách nhiệm cao, khắc phục khó khăn, triển khai dự án để ngày hôm nay chính thức khởi công xây dựng công trình.

Thủ tướng nhấn mạnh, từ kết quả và ý nghĩa của dự án này càng củng cố thêm những kinh nghiệm quý trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội nói chung và phát triển hạ tầng nói riêng, trong đó chỉ rõ, nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực thực hiện và tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc; phát huy tính tự lực, tự cường, tự vươn lên từ bàn tay khối óc của mình, dám nghĩ, dám làm, chủ động, kịp thời, không trông chờ, ỷ lại.

Trong quá trình tổ chức thực hiện, nhất là khi gặp khó khăn, vướng mắc thì tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, hiệu quả, làm việc nào dứt việc đó; tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị; tranh thủ sự ủng hộ, vào cuộc của nhân dân.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ rõ, khởi công dự án chỉ là bước khởi đầu, việc triển khai Dự án cao tốc Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng) đến khi hoàn thành, đưa vào khai thác, sử dụng còn rất nhiều việc phải làm, nhiệm vụ còn rất nặng nề và chắc chắn không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Thủ tướng đề nghị UBND tỉnh Cao Bằng và UBND tỉnh Lạng Sơn cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong quá trình triển khai, đồng thời cùng nhà đầu tư luôn tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan trong quá trình thực hiện dự án, đảm bảo thực hiện dự án đúng tiến độ và chất lượng đề ra, thực hiện nghiêm túc các cam kết trong hợp đồng đã ký; thực hành nguyên tắc tiết kiệm và hiệu quả trong đầu tư, an toàn trong thi công, giảm thiểu các tác động đến môi trường và đời sống người dân trong quá trình xây dựng. Phối hợp với các bộ, ngành Trung ương báo cáo Chính phủ các vấn đề vướng mắc, phát sinh vượt thẩm quyền để có giải pháp xử lý kịp thời, nhanh chóng, hiệu quả.

Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, trực tiếp là Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục phối hợp với hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn để hỗ trợ, cùng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy tiến độ dự án bảo đảm mục tiêu chung là chất lượng, tiến độ, an toàn và hiệu quả như đã được thẩm định và phê duyệt.

Tỉnh Cao Bằng tiếp tục chỉ đạo nhà đầu tư khẩn trương hoàn thành hồ sơ, thủ tục liên quan để sớm thực hiện đầu tư dự án trên địa hai bàn tỉnh. Đồng thời xác định công tác giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ hết sức quan trọng, do đó cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Phải đặc biệt quan tâm chăm lo đời sống của đồng bào có đất đai, tài sản trong diện giải phóng mặt bằng để tạo quỹ đất xây dựng dự án. Tạo mọi điều kiện để cuộc sống của đồng bào ngày một tốt hơn. Để làm được điều đó, cấp uỷ chính quyền có dự án đi qua phải thể hiện quyết tâm lớn, nỗ lực cao và phải làm việc bằng tất cả trách nhiệm, vì sự nghiệp chung.

Thủ tướng yêu cầu các doanh nghiệp, nhà đầu tư BOT và các nhà thầu thi công dự án phát huy tinh thần trách nhiệm, rà soát, bám sát và điều chỉnh tiến độ công trình theo từng tuần, từng tháng. 

Đóng góp chung vào các thành tích của đất nước, Chính phủ và Thủ tướng đánh giá rất cao những nỗ lực và kết quả phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh tỉnh Cao Bằng đã đạt được trong những năm qua. Đảng bộ, chính quyền, quân dân tỉnh nhà đã nỗ lực, đoàn kết, thống nhất phấn đấu đưa tỉnh nhà ngày càng phát triển, hạ tầng đô thị, nông thôn ngày càng khang trang hơn; đời sống nhân dân được cải thiện; an ninh được đảm bảo, lãnh thổ, biên giới quốc gia được giữ vững. Mặc dù là một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, nhưng ý chí của người Cao Bằng không ngại khó và Cao Bằng là tỉnh có nhiều tiềm năng, lợi thế, có nhiều cơ hội, điều kiện để phát triển nhanh hơn, toàn diện hơn.

"Tôi đặt niềm tin vào tương lai, triển vọng phát triển của tỉnh Cao Bằng và mong rằng, Đảng bộ, quân và dân Cao Bằng sẽ tiếp tục khai thác sử dụng hiệu quả các tiềm năng, lợi thế; nắm bắt cơ hội, nhất là việc được hỗ trợ, tạo điều kiện triển khai dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng), nỗ lực vượt bậc hơn nữa, huy động mọi nguồn lực tập trung vào ba nội dung đột phá của tỉnh gồm: Phát triển du lịch - dịch vụ bền vững; phát triển nông nghiệp thông minh và nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa đặc hữu gắn với chế biến; phát triển kinh tế cửa khẩu" - Thủ tướng nói.

Trên tinh thần đó, tỉnh Cao Bằng cần tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt các chủ trương, Nghị quyết của Trung ương, thực hiện đồng bộ, đồng thời các mục tiêu nhiệm vụ giải pháp mà Đại hội Đảng bộ tỉnh đã đề ra. Nhà đầu tư, đơn vị tư vấn tiếp tục rà soát, cập nhật thiết kế, kỹ thuật bảo đảm tuyến đường phù hợp với quy hoạch tổng thể, phục vụ cho phát triển và bảo đảm tiến độ thi công rút ngắn thời gian thực hiện tránh đội vốn.

Thủ tướng khẳng định sẽ hết sức ủng hộ và hỗ trợ để hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn hoàn thành dự án có ý nghĩa rất quan trọng này; tạo mọi điều kiện để Cao Bằng phát triển nhanh hơn, toàn diện hơn, đóng góp tích cực vào phát triển của khu vực và cả nước. Thủ tướng tin tưởng dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng) sẽ được thực hiện đúng tiến độ, với chất lượng cao nhất.

Trước đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn công tác đã đi thăm, kiểm tra tình hình hoạt động của Nhà máy gang thép Cao Bằng tại xã Chu Trinh, thành phố Cao Bằng.