“Làng Vũ Đại ngày ấy” là bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết Sống mòn và 2 truyện ngắn nổi tiếng của nhà văn Nam Cao gồm: Lão Hạc và Chí Phèo. Đây là một trong những tác phẩm kinh điển của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam.
Phim được coi là có tính đột phá khi đạo diễn Phạm Văn Khoa đưa cảnh Chí Phèo lật yếm Thị Nở ở vườn chuối lên màn ảnh – một cảnh nóng mà chưa người nào dám thực hiện ở thời điểm đầu những năm 1980.
Sau hơn 30 năm kể từ khi “Làng Vũ Đại ngày ấy” ra mắt khán giả, NSƯT Đức Lưu chia sẻ với VTC News những kỷ niệm khi đóng phim, đặc biệt là những khó khăn mà bà gặp phải khi thực hiện cảnh nóng với Chí Phèo.
Năm 1982, nghệ sĩ Đức Lưu được đạo diễn Phạm Văn Khoa mời vào vai Thị Nở trong phim "Làng Vũ Đại ngày ấy". Dù chỉ là vai ngắn, xuất hiện không nhiều nhưng với lối diễn xuất tự nhiên, chân thực, bà đã khiến người con gái xấu “ma chê quỷ hờn” trong tiểu thuyết của Nam Cao thêm lần nữa ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng.
NSƯT Đức Lưu kể, bà có sự cảm thông sâu sắc với nhân vật Thị Nở từ ngày còn là sinh viên Đại học Tổng hợp văn, qua những bài giảng của giáo sư Hoàng Như Mai.
Khi còn nhỏ, nơi bà ở có một người phụ nữ kém xinh, quá lứa lỡ thì và thường có những hành động ngơ ngác. Người phụ nữ đó sau này có bầu nhưng không ai biết bố đứa trẻ là ai. Khi đóng vào vai Thị Nở, nghệ sĩ Đức Lưu bỗng dưng nhớ tới người phụ nữ ấy. Chính vì thế, diễn xuất của bà có bóng dáng của người phụ nữ bất hạnh kia.
Bà kể, trong kịch bản phim ban đầu không có cảnh Chí Phèo lật yếm Thị Nở, mãi tới khi phim gần đóng máy, đạo diễn Phạm Văn Khoa mới yêu cầu bà và NSƯT Bùi Cường (vai Chí Phèo) thực hiện. Khi đó, xã hội còn khá khắt khe với những cảnh nóng trong phim nên bà thoáng có chút ái ngại.
Tuy nhiên, bà nhận rõ, đây là cảnh quay đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển mạch phim cũng như mối tình của Chí Phèo - Thị Nở nên bà có tâm lý khá thoải mái khi thực hiện.
Cảnh Chí Phèo và Thị Nở ở vườn chuối khiến phim "Làng Vũ Đại ngày ấy" gặp rất nhiều khó khăn trong khâu kiểm duyệt. Nhiều người cho rằng, cảnh phim đó có thể khiến cho lớp thanh niên trở nên hư hỏng và yêu cầu cắt. Ngược lại, bà và ê-kíp làm phim kiên quyết giữ lại.
Giữa lúc tưởng như không có lối thoát, NSƯT Đức Lưu chợt nhớ tới cố Tổng bí thư Trường Chinh. Bà là con gái Chánh án tòa án nhân dân Hà Nam Ninh và từng được cha kể cho nghe nhiều câu chuyện đáng quý về cố Tổng bí thư, thế là bà cùng chủ nhiệm phim mang theo cuộn phim "Làng Vũ Đại ngày ấy" tới gặp.
Sau khi xem xong, ông Trường Chinh bảo nếu không có cảnh ở vườn chuối thì còn gì là Chí Phèo - Thị Nở nữa. Cho chiếu. Nghe được câu nói ấy, nghệ sĩ Đức Lưu mừng rơi nước mắt.
"Làng Vũ Đại ngày ấy" công chiếu và mang lại tiếng vang cho các thành viên đoàn làm phim. Bản thân NSƯT Đức Lưu được công chúng rất yêu mến. Tuy nhiên, chồng và các con của bà lại gặp phải không ít rắc rối.
Bà nhớ lại, khi ấy, chồng bà - PGS. TS Trần Hạ Phương đi ngoài đường, có người gọi với theo "Thằng Chí Phèo". Bạn bè của ông, nhiều người bàn tán sau lưng, nhưng cũng có người hỏi thẳng: "Vợ ông đóng cảnh đó được bao nhiêu tiền? Nếu là tôi, tôi không bao giờ cho vợ đóng những cảnh như thế".
"Những lúc như thế, ông nhà tôi thường im lặng. Ông ấy là trí thức Tây học, từng có 7 năm học ở Cộng hòa Dân chủ Đức nên rất yêu thương vợ và trân trọng công việc của người làm nghệ thuật" - NSƯT Đức Lưu nhận, mình may mắn khi có được người chồng tâm lý.
Không chỉ chồng, các con bà cũng gặp nhiều phiền phức. Lúc đó, con trai út của bà mới học lớp 1, nhiều bậc phụ huynh đổ xô tới lớp, nhìn con bà rồi chỉ trỏ: "Con trai của Thị Nở đấy", khiến cậu không dám đi học một thời gian.
Hơn 30 năm trôi qua, vai Thị Nở của Đức Lưu vẫn được nhiều người nhớ tới. Nữ diễn viên gạo cội của màn ảnh Việt cho hay, mới đây thôi, bà và nghệ sĩ Bùi Cường (vai Chí Phèo) được mời đi nói chuyện, chia sẻ về quãng thời gian đóng phim “Làng Vũ Đại ngày ấy”. Tình cảm của khán giả khiến bà cảm thấy ấm lòng.
Tuy nhiên, vai Thị Nở đã đóng đinh diễn xuất của bà. Người nghệ sĩ đã bước sang tuổi 80 nói vui bà bị mất nghề vì sau này bà có tham gia một vài phim nhưng công chúng vẫn chỉ nhớ tới bà qua vai Thị Nở.
Trong phần tiếp theo của cuộc trò chuyện, NSƯT Đức Lưu chia sẻ nhiều điều về cuộc sống riêng, về cuộc tình sóng gió với một nhà thơ nổi tiếng và cuộc hôn nhân hạnh phúc với một người chồng trí thức.
Bình luận