Chặt chẽ hơn về mặt pháp lý
Trong thông cáo gửi các cơ quan thông tấn báo chí tối 22/11, Bộ TN&MT đã chính thức giải thích những điều dư luận đang thắc mắc liên quan đến quy định mới đây của Bộ về việc ghi tên tất cả các thành viên trong gia đình vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Cụ thể, ngày 29/9/2017, Bộ TN&MT đã ban hành Thông tư quy định chi tiết Nghị định ngày 6/12017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật đất đai và sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư hướng dẫn thi hành Luật đất đai.
Tại Khoản 5 Điều 6 của Thông tư này đã hướng dẫn việc thể hiện thông tin về người sử dụng đất đối với trường hợp cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình sử dụng đất.
Tuy nhiên, theo quy định tại Khoản 29 Điều 3 Luật đất đai thì “hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất”.
Do đó, khi ghi Giấy chứng nhận thì chỉ thể hiện thông tin các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình, các thành viên khác trong hộ gia đình không có chung quyền sử dụng đất (ví dụ như những người không phải là nhân khẩu mà Nhà nước đã xác định để giao đất cho hộ gia đình trước đây, người không có công đóng góp để tạo lập quyền sử dụng đất của hộ…) thì không ghi trên giấy chứng nhận.
Thông cáo nêu rõ, nội dung quy định tại Khoản 5 Điều 6 của Thông tư này là phù hợp với quy định tại Khoản 2 Điều 98 của Luật đất đai (thửa đất có nhiều người chung quyền sử dụng đất, nhiều người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất thì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất phải ghi đầy đủ tên của những người có chung quyền sử dụng đất, người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và cấp cho mỗi người 01 Giấy chứng nhận; trường hợp các chủ sử dụng, chủ sở hữu có yêu cầu thì cấp chung một Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện).
Quy định này nhằm khắc phục những tồn tại trong thực tế triển khai thi hành Luật đất đai như tranh chấp, mâu thuẫn về quyền sử dụng đất giữa các thành viên trong hộ gia đình khi thực hiện các giao dịch về quyền sử dụng đất; do khi xác lập quyền sử dụng đất của hộ gia đình chưa xác định rõ các thành viên có chung quyền sử dụng đất nên không có đầy đủ cơ sở pháp lý để xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, cũng như giải quyết các quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến đất đai của hộ gia đình....
Quy định nêu trên của Thông tư sẽ bảo đảm chặt chẽ về mặt pháp lý, cụ thể hơn về mặt chủ thể có quyền sử dụng đất. Điều này không tạo ra các khó khăn hay rào cản mà còn giảm những rủi ro cho người sử dụng đất, minh bạch về tài sản, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình.
Không ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản cá nhân
Về vấn đề dư luận quan tâm Thông tư số 33 có thể sẽ dẫn đến những thủ tục hành chính rườm ra và việc ghi tên tất cả các thành viên trong gia đình có thể sẽ ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản cá nhân (ví như đất đó là của người vợ hoặc chồng có trước khi kết hôn), Bộ TN&MT khẳng định sẽ không gây phiền hà về thủ tục và việc ghi tên thành viên gia đình cũng sẽ không ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản của cá nhân.
Thông cáo cho hay, “quy định nêu trên của Thông tư 33 cũng không đặt thêm thủ tục hành chính khi thực hiện các quyền của hộ gia đình sử dụng đất như một số ý kiến đã nêu mà đảm bảo sự phù hợp với quy định của pháp luật về dân sự” đã được quy định tại Khoản 2 Điều 212 Bộ Luật dân sự về trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản là tài sản chung của gia đình thì phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Đặc biệt, thông cáo của Bộ TN&MT cũng khẳng định, đối với trường hợp đất đai là tài sản cá nhân của thành viên trong gia đình, hoặc chồng hay vợ có thỏa thuận chỉ ghi tên một người vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì vẫn được theo như quy định của Luật Đất đai.
“Trường hợp cấp Giấy chứng nhận đối với đất là tài sản chung của vợ và chồng thì phải ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng vào Giấy chứng nhận, trừ trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận ghi tên một người theo quy định tại Khoản 4 Điều 98 của Luật đất đai. Trường hợp cấp Giấy chứng đối với đất là tài sản của cá nhân thì phải ghi họ, tên của cá nhân đó”, thông cáo nêu rõ.
Video: Từ ngày 5/12/2017, sổ đỏ phải có đầy đủ tên các thành viên trong gia đình
Bình luận