Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ chưa từng phục vụ trong quân đội

Ông Shanahan sẽ lãnh đạo Lầu Năm Góc tạm thời cho tới khi Tổng thống Trump chỉ định một ứng viên thế chỗ ông Mattis trở thành tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.

Trên cương vị mới, Shanahan sẽ buộc phải thực hiện yêu cầu rút quân khỏi Syria và có thể là cả Afghanistan của nhà lãnh đạo Mỹ. Một quan chức quốc phòng xác nhận với CNN rằng quyền Bộ trưởng quốc phòng đã phải hủy chuyến đi nghỉ của mình và tức tốc quay trở lại Washington sau khi nhận thông báo đảm nhận chức vụ mới. 

Ông Shanahan từng giữ nhiều vị trí quan trọng tại ở Boeing trong 30 năm làm việc tại nhà thầu quốc phòng này nhưng với xuất thân là một kỹ sư và không có nhiều kinh nghiệm trong các vấn đề quốc tế hay chống khủng bố, ông bị gặp những hạn chế nhất định trong thời gian là Thứ trưởng Bộ quốc phòng. 

Trường hợp gần đây nhất người đứng đầu Lầu Năm Góc chưa từng phục vụ trong quân đội là Bộ trưởng quốc phòng thứ 4 dưới thời Tổng thống Obama -  Ashton Carter. Nhưng trước khi lên nắm quyền, ông Carter được đánh giá rất cao nhờ kinh qua nhiều vị trí quan trọng trong bộ máy an ninh quốc gia Mỹ từ chuyên gia quốc phòng, nhà chiến lược tới chuyên gia nguyên tử. 

Trong suốt 17 tháng, ông Shanahan là cái tên quyền lực thứ 2 tại Lầu Năm Góc sau Bộ trưởng Mattis. Ông gần như nắm toàn quyền xử lý cải cách nội bộ, các vấn đề liên quan tới ngân sách và Lực lượng Vũ trụ, binh chủng mới được Tổng thống Trump đề xuất thành lập.

Một quan chức chính quyền cấp cao tiết lộ rằng ông Shanahan về cơ bản là người “điều hành tòa nhà” trong khi ông Mattis tập trung vào các chính sách và cách tiếp cận với quân đội và đồng minh. 

“Không ai nắm rõ hoạt động bên trong Lầu Năm Góc như Shanahan”, vị quan chức này cho biết. 

Năm 2017, ông Shanahan được Thượng viện Mỹ phê chuẩn trở thành Thứ trưởng Bộ Quốc phòng với 92 phiếu ủng hộ và 7 phiếu chống. Tuy nhiên quá trình này diễn ra không mấy suôn sẻ.

Cố Thượng nghị sỹ John McCain, người giữ chức Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện khi đó cáo buộc ông Shanahan tránh né các câu hỏi về ủng hộ Ukraine và xung đột với Nga, đồng thời cho rằng không thích hợp khi để giám đốc điều hành tại một trong những nhà thầu quốc phòng thuộc nhóm “5 ông lớn” và là người chưa từng phục vụ trong quân đội đảm nhận vai trò lãnh đạo ở Lầu Năm Góc. 

Giống như ông McCain, nhiều người hoài nghi về việc một người có 30 năm công tác tại Boeing trở thành một trong những “đầu não” của Lầu Năm Góc có thể sẽ dẫn tới những xung đột lợi ích. Bất chấp những nghi ngại đó, Shanahan cam kết ông sẽ đứng ngoài mọi quyết định liên quan tới Boeing. 

Trong thời gian làm việc dưới trướng của ông Mattis, Shanahan được cho là không quá thân thiết với cấp trên nhưng lại rất được Nhà Trắng ưa thích. 

“Ông ấy không phải là một người hoạch định chính sách hay am hiểu về địa chính trị. Ông ấy là một người làm kinh doanh. Nhưng ông dành cả năm ngoái để học những điều tốt nhất”, Defense News cho biết, nói thêm rằng quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đang có mối quan hệ tốt đẹp với Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Mike Pence. 

Theo The Hill, Shanahan thường xuyên tới thăm ông Trump và ông Pence với tư cách người lãnh đạo kế hoạch xây dựng Lực lượng Vũ trụ của Lầu Năm Góc, vấn đề Tổng thống Mỹ cực kỳ quan tâm.