Tháng 8/2018, Tòa án nhân dân TP.HCM đã mở phiên toà xét xử và tuyên án sơ thẩm vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tòa án nhân dân TP. HCM đã đưa ra một số quyết định yêu cầu các bên hoàn trả tiền vật chứng liên quan đến vụ án. Tuy nhiên, quyết định này của tòa án chưa hoàn toàn nhất quán.
Cụ thể, theo bản án sơ thẩm vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, số tiền 1.666,8 tỷ cùa 11 công ty vay TPBank được sử dụng như sau:
Phạm Công Danh tại toà.
Trả lãi vay tại các ngân hàng, trong đó trả cho các công ty con của Phạm Công Danh tại Sacombank: 36.910.400.000 đồng; trả lãi vay cho Tập đoàn Thiên Thanh tại Agribank - Tân Phú: 2.131.206.945 đồng; tại Agribank - Láng Hạ: 31.902.460.666 đồng; tại Ngân hàng Bản Việt: 337.333.333 đồng; tại Oceanbank - CN Sài Gòn: 1.944.458.790 đồng.
Trả ông Quách Chánh Hưng tiền mua rượu: 1.250.000.000 đồng; Trả nợ Công ty cổ phần đầu tư phát triển Hải Tiến: 100 tỷ đồng; Chuyển vào tài khoản cùa VNCB tại Agribank - Tân Phú để tăng vốn điều lệ: 200 tỷ; Trả lương cho nhân viên của Tập đoàn Thiên Thanh: 147.489.895 đồng; Chuyển cho ông Trần Quí Thanh 194.707.000.000 đồng.
Tuy nhiên, trong bản tuyên án, một số khoản tiền trên đây đã không bị thu hồi. Cụ thể, tòa án không yêu cầu thu hồi số tiền 1,250 tỷ trả ông Quách Chánh Hưng mua rượu, số tiền 147.489.895 đồng trả lương cho nhân viên Tập đoàn Thiên Thanh.
Ngoài ra, bản tuyên án sơ thẩm vụ Phạm Công Danh cũng chưa chứng minh được tận gốc các khoản tiền có liên quan đến vụ án là có nguồn gốc từ các hành vi phạm tội của Phạm Công Danh.
Đơn cử như số tiền 194.707.000.000 đồng của ông Trần Quí Thanh bị Toà án nhân dân TP.HCM tuyên thu hồi như một tang chứng vụ án. Trên thực tế, trong phiên tòa sơ thẩm, số tiền này của ông Thanh không được chứng minh là có liên quan đến các hành vi phạm tội của các cá nhân trong vụ án.
Theo Bản án sơ thẩm (trang 63), Công ty Toàn Phát và Đức Long vay TPBank 350 tỷ. Theo đề nghị của Công ty Toàn Phát và Đức Long, ngày 26/12/2013, TPBank giải ngân 350 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty Trung Dung tại Vietcombank. Ngày 26/12/2013, Công ty Trung Dung ký séc trả cho Bùi Thị Tuyết 195 tỷ.
Cùng ngày Bùi Thị Tuyết rút số tiền trên. Bùi Thị Tuyết khai đưa cho Hồ Thị Phương. Hồ Thị Phương khai nộp số tiền trên vào tài khoản cùa Hồ Thị Phương tại Vietcombank và chuyển 194.707.000.000 đồng vào tài khoản cùa ông Trần Quí Thanh tại Eximbank.
Tại phiên tòa, cả Bùi Thị Tuyết và Hồ Thị Phương đều khai không biết số tiền này có nguồn gốc từ đâu và không khẳng định số tiền này có nguồn gốc từ số tiền 350 tỷ mà TPBank giải ngân vào tài khoản của Công ty Trung Dung.
Lời khai số tiền 194.707.000.000 đồng Hồ Thị Phương chuyển vào tài khoản của ông Trần Quí Thanh có nguồn gốc từ số tiền 350 tỷ TPBank giải ngân vào tài khoản cùa Công ty Trung Dung chỉ là lời khai đơn phương của bị cáo Phạm Công Danh.
Giả sử số tiền 194.707.000.000 đồng Hồ Thị Phương chuyển vào tài khoản của ông Trần Quí Thanh nằm trong số 350 tỷ TPBank cho Công ty Toàn Phát và Đức Long vay thì Công ty Trung Dung là nơi đầu tiên được thụ hưởng số tiền này, nếu thu hồi thì phải thu từ Công ty Trung Dung; hoặc phải xác minh đến điểm dừng chân cuối cùng của số tiền để thu hồi. Tuy nhiên, Toà sơ thẩm không thu hồi theo nguyên tắc trên mà thu hồi từ ông Trần Quí Thanh là không hợp lý.
Thêm vào đó, sổ tiền 194.707.000.000 đồng của ông Trần Quí Thanh không phải là vật chứng của vụ án, không được thu giữ và bảo quản theo quy định trong các giai đoạn tố tụng. Do đó, không thể áp dụng quy định về xử lý vật chứng để thu hồi số tiền này.
Như vậy, để không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các cá nhân liên quan đến vụ án Phạm Công Danh cũng như đảm bảo sự nhất quán trong các quyết định thi hành án, Tòa án TP HCM cần phải làm rõ tận cùng nguồn gốc các khoản tiền yêu cầu thu hồi như một tang chứng và cần đảm bảo công bằng đối với tất cả các khoản tiền có cùng tính chất được biểu hiện trong vụ án này.
Bình luận