Ngập cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây: Ban quản lý dự án báo cáo gì với Bộ GTVT?

Do nước sông Phan dâng cao

Phó giám đốc Ban quản lý dự án Thăng Long Phạm Thanh Bình vừa ký văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải về việc ngập cục bộ trên đường cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây.

Theo báo cáo của Ban quản lý dự án Thăng Long, qua kết quả kiểm tra, đánh giá của tư vấn thiết kế kỹ thuật Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng 533 và tư vấn giám sát liên danh TEDI - VJEC tại vị trí ngập cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây ở km 25+419 ngày 30/7 thấy rằng:

Hiện tượng ngập úng cục bộ tại phạm vi km25+369 đến km25+469 cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây có nguyên nhân bắt nguồn từ việc nước ở sông Phan dâng cao, dềnh vào hạ lưu cống tại km25+419, dẫn đến nước từ thượng lưu không thoát được qua cống, chảy tràn lên mặt đường, gây ngập úng cục bộ.

Cống tại km25+419 thiết kế với khẩu độ (2,5 x 2,5m), được bố trí để thoát nước lưu vực từ trái tuyến qua phía phải tuyến và đổ về dòng chảy tự nhiên dẫn ra sông Phan. Rà soát lưu vực thực tế và bảng tính toán thủy văn có thể khẳng định khẩu độ thiết kế cống đáp ứng yêu cầu thoát nước của lưu vực tự nhiên phía trái tuyến cao tốc (phạm vi từ km25+100 đến km25+900).

Về nguyên nhân nước sông Phan dâng cao, dềnh vào hạ lưu cống km25+419, đơn vị tư vấn thiết kế đánh giá từ ngày 26 đến 29/7, trên địa bàn tỉnh Bình Thuận nói chung, khu vực xã sông Phan và các khu vực lân cận dự án liên tục có mưa lớn kéo dài, đặc biệt là đêm 28/7, rạng sáng 29/7.

Sông Phan có dòng chảy uốn lượn quanh co; bề rộng không đồng đều, lòng sông có nhiều cây cối với kích thước lớn, khi xuất hiện mưa bất thường, kết hợp lượng nước được xả lũ của đập sông Phan đã gây dềnh, ngập cục bộ nhiều nhà và vườn cây thanh long của người dân cạnh sông Phan.

Theo phản ánh của người dân địa phương, đợt mưa và ngập trên nhiều đoạn của sông Phan vừa qua là hiện tượng bất thường, hàng chục năm nay không xuất hiện.

Thanh thải lòng sông Phan chưa phải giải pháp tin cậy

Theo Ban quản lý dự án Thăng Long, từ đánh giá trên, đơn vị tư vấn thiết kế đề xuất giải pháp trước mắt là khẩn trương thanh thải lòng sông Phan như: chặt cây, thanh thải đất sạt lở, phạm vi từ hạ lưu cống Km25+419 trên sông Phan đến hạ lưu cầu sống Phan, đề phòng mưa lớn bất thường xuất hiện, tiếp tục xảy ra gây ngập úng.

Để có thể khẳng định và có giải pháp xử lý triệt để, đơn vị tư vấn thiết kế đề xuất cần có thời gian khảo sát, nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng cho cả lưu vực và dòng chảy sông Phan từ hạ lưu đập sông Phan đến đường cao tốc.

Đồng tình với đánh giá nguyên nhân gây ra ngập cục bộ mà đơn vị tư vấn thiết kế đưa ra là là do nước ở sông Phan dâng cao, dềnh vào hạ lưu cống km25+419, kết hợp nước từ thượng lưu không thoát được qua cống, chảy tràn lên mặt đường. Tuy nhiên, Ban Quản lý dự án Thăng Long nhìn nhận, tư vấn thiết kế mới kiểm tra thực tế và số liệu khảo sát sơ bộ, các nhận định từ dữ liệu khảo sát còn mang tính định tính, chưa so sánh với các số liệu đầu vào khi tính toán thiết kế để tìm ra sự sai khác nhằm có đánh giá nguyên nhân thực sự.

Do đó, giải pháp của tư vấn thiết kế, trước mắt thanh thải lòng sông Phan (chặt cây, thanh thải đất sạt lở...) phạm vi từ hạ lưu cống km25+419 trên sông Phan đến hạ lưu cầu sông Phan (km24+384) qua vị trí cầu khoảng 150m chưa đảm bảo độ tin cậy, không dự báo được hiệu quả của phương án.

“Ban Quản lý Dự án Thăng Long sẽ cùng các bên liên quan tổ chức thuê đơn vị tư vấn độc lập, chuyên ngành về tính toán thủy lực, thủy văn để khảo sát, tính toán làm cơ sở đề xuất phương án đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây”, báo cáo nêu.

Ngoài ra, Ban Quản lý Dự án Thăng Long cũng cho biết đã yêu cầu tư vấn thiết kế khẩn trương hoàn thiện công tác khảo sát thực tế, so sánh đánh giá với các số liệu tính toán thiết kế ban đầu để tìm ra nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp cho phù hợp (xong trước 20/8/2023).

Đối với thanh thải dòng sông, tư vấn thiết kế cần khẩn trương hoàng chỉnh hồ sơ phương án xử lý, tiếp thu ý kiến nhận xét đánh giá của các bên liên quan để Bản QLDA Thăng Long có cơ sở làm việc với cơ quan chức năng của địa phương để triển khai (xong trước 15/8/2023).

"Sau khi có kết quả của phương án xử lý triệt để, Ban QLDA Thăng Long sẽ tổ chức đánh giá, xác định trách nhiệm của các đơn vị và cá nhân liên quan để từ đó có chế tài xử lý phù hợp, đảm bảo không phát sinh chi phí của dự án và tuân thủ các quy định hiện hành", báo cáo khẳng định.