(VTC News) – Trong chương trình Giờ trái đất vừa qua, rất nhiều người cho rằng, nếu bật nến, hoặc dùng phương tiện giao thông có sử dụng nhiên liệu để ra đường thay vì tắt đèn, tắt máy tính thì hiệu quả trọng việc tiết kiệm năng lượng là bằng không, hoặc là một con số âm.
Tuy nhiên, chương trình Giờ trái đất lại mang một thông điệp sâu sắc và đó mới là ý nghĩa của chương trình này: Chung tay tiết kiệm năng lượng, giảm bớt khí thải, bảo vệ môi trường cho đất mẹ của chúng ta.
Tiết kiệm năng lượng với đèn LED
Trong thế kỉ 21 và tương lai, vấn đề đặt ra là phải tìm ra những vật liệu mới, năng lượng mới để thay thế những vật liệu cũ, năng lượng cũ gây ảnh hưởng tới môi trường, trong đó có sự cần thiết của những giải pháp mang tính công nghệ để tiết kiệm năng lượng. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này.
Cuối tháng 3/2012, nhiều học giả và người đứng đầu các tổ chức liên quan đến vấn đề năng lượng đã ngồi lại với nhau, toạ đàm về chủ đề Đèn LED và thiết bị bật tắt đèn thông minh.
Theo xu hướng, nhiều nước trên thế giới đang dần đổi từ đèn sợi đốt sáng đèn LED - đây được coi là công nghệ tiên tiến, chiến lược hướng tới tương lai. Đèn LED thuộc nhóm sản phẩm tiết kiệm năng lượng, đóng góp hiệu quả vào quả vào Chương trình Mục tiêu Quốc gia về tiết kiệm năng lượng của Chính phủ.
Theo TS Phan Hồng Khôi (Viện khoa học Vật liệu, Viện KHCN Việt Nam), đèn LED được coi là công nghệ xanh bởi nó tiết kiệm 90% điện so với đèn sợi đốt và 70% so với các loại đèn Compact, trong khi có tuổi thọ cao hơn, ngoài ra đèn LED không bị nháy nên không gây ảnh hưởng đến mắt. Nhiều công trình chiếu sáng hiện đại đang sử dụng loại đèn này.
Ông Nguyễn Đoàn Thăng, Tổng Giám đốc,Giám đốc Trung tâm R&D của Công ty Cổ phần Phích nước & Bóng đèn Rạng Đông thì các loại đèn LED do không chứa các chất độc hại (thuỷ ngân, chì, Camium...) làm vật liệu xây dựng, góp phần hạn chế việc ô nhiễm môi trường sau khi hết sử dụng, đồng thời an toàn hơn với người dùng.
Hiện nay, loại bóng đèn Led dân dụng tiết kiệm được các chuyên gia năng lượng đánh giá khá cao do ưu điểm của loại bóng này chính là độ sáng cao hơn huỳnh quang với khả năng tiết kiệm cao từ 60 - 80% so với bóng đèn thông thường. Đèn LED của Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông tiết kiệm trên 70% năng lượng khi nó thay thế các loại đèn truyền thống cũ như đèn cao áp thủy ngân, đèn huỳnh quang ống T10, đèn sợi đốt và có thể tiết kiệm được 50% năng lượng nếu thay thế các công nghệ tiên tiến hơn như cao áp sodium (HPS), metal halide (MH), đèn huỳnh quang ống T8, T5, đèn huỳnh quang compact (CFL).
Theo đánh giá của Hội Chiếu sáng đô thị Việt Nam, khoảng 5 năm tới, đèn Led sẽ được người tiêu dùng sử dụng phổ biến hơn do ưu điểm sử dụng nguồn năng lượng sạch, đồng thời ít tiêu hao năng lượng nên đèn này có thể không cần tới nguồn điện công suất lớn, do đó rất phù hợp với vùng sâu, vùng xa.
Thiết bị bật tắt đèn thông minh giải quyết bài toán lãng phí điện năng đang diễn ra phổ biến tại nhiều công sở, trường học, xưởng sản xuất và các địa điểm công cộng. Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), mỗi gia đình chỉ cần tắt một bóng đèn trong trong giờ cao điểm, sẽ tiết kiệm cho Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.
Đáp ứng nhu cầu của thị trường, gần đây, nhiều doanh nghiệp đã tung ra các mẫu bóng đèn tiết kiệm điện, trong đó có thiết bị đèn thông minh. Mới đây, Công ty Nhà thông minh SmartHome đã chế tạo thành công 4 mẫu đèn thông minh là: SH-D1, SH-D2, SH-D4 và SH-D5 với giá bán từ 690.000 – 990.000 đồng/chiếc. Thiết bị này được gắn với hệ thống đèn điện, tự động bật khi phát hiện người đi vào vùng cảm ứng và tự động tắt khi không còn người sử dụng, tránh tình trạng lãng phí do quên không tắt các thiết bị điện.
Các cảm biến hồng ngoại được đặt ngay tại nơi cần chiếu sáng, trong vùng quét. Khi có người đi qua cảm biến hồng ngoại sẽ nhận biết và truyền tín hiệu về bộ điều khiển trung tâm để điều khiển bật tắt thiết bị. Thời gian bật tắt được tùy biến cài đặt đảm bảo sự chiếu sáng tiện nghi. Theo tính toán nếu lắp đặt hệ thống chiếu sáng thông minh chúng ta có thể tiết kiệm từ 15% đến 35% tiền điện. Các tòa nhà lớn có thể thiết kiệm tới 55% mức điện tiêu thụ.
Hiện tại, các thiết bị bật tắt đèn thông minh đã được đưa vào sử dụng tại hệ thống các nhà máy của Canon Việt Nam, Nhà máy Dầu thực vật của Tập đoàn Quang Minh, các nhà chung cư tại Hà Nội và hàng trăm công trình dân dụng trên toàn quốc… Tùy theo từng vị trí lắp đặt mà thiết bị đem lại khả năng tiết kiệm điện khác nhau. Khi lắp đặt tại cầu thang, hành lang, đặc biệt là tại các khu chung cư thì khả năng tiết kiệm điện của thiết bị có thể lên tới trên 90%, còn khi lắp đặt tại nhà máy, văn phòng, ở mức độ sử dụng trung bình, mỗi thiết bị điều khiển được nhiều bóng đèn với tổng công suất khoảng 500 W, nếu mỗi ngày tiết kiệm được khoảng 2 - 3 giờ tắt đèn thì sẽ tiết kiệm được khoảng 1,0 - 1,5 kWh điện, mỗi năm tiết kiệm được khoảng 365 - 548 kWh điện.
Các quốc gia phát triển ủng hộ LED
Với mục tiêu tiết kiệm năng lượng, đèn LED sẽ vượt lên trên các loại bóng đèn dang lưu hành và trong 15 - 20 năm nữa sẽ thay thế các loại đèn khác trong dịch vụ chiếu sáng toàn cầu, hứa hẹn một thị trường chiếu sáng khổng lồ xấp xỉ cả ngàn tỷ USD.
Để thúc đẩy việc phát triển công nghệ chiếu sáng LED, nhiều nước đã đặt ra các chương trình hoặc dự án mang tầm quốc gia. ví dụ: Chính phủ Hoa Kỳ đã công bố "sáng kiến chiếu sáng thế hệ tiếp theo" nhằm mục tiêu, đến năm 2020, 50% thị phần thị trường chiếu sáng trên toàn thế giới là đèn chiếu sáng LED.
Nhật Bản có kế hoạch phát triển ngành công nghiệp chiếu sáng LED thông qua "Dự án chiếu sáng của thế kỷ 21". Để thúc đẩy mạnh mẽ công nghiệp chiếu sáng LED, Đài Loan cũng xây dựng "Chiến lược phát triển và cung cấp công nghệ các nguồn sáng thế hệ tiếp theo". Các trung tâm của nền công nghiệp LED toàn cầu là Nhật Bản, Đài Loan, châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Bộ năng lượng Mỹ báo cáo rằng, nếu 50% việcc hiếu sáng ở Mỹ hiện nay được thay thế bằng cách chiếu sáng bằng LED, nước Mỹ vẫn chiếu sáng như vậy nhưng bớt đi được 41GW - một nhà máy điện cõ trung bình có công suất cỡ 1 GW, vì vậy chỉ thay thế 50% cách chiếu sáng hiện nay bằng cách dùng LED, Mỹ có thể giảm đi 41 nhà máy điện. Ngoài lợi ích kinh tế, còn đỡ thải ra môi trường một lượng khỉ CO2 đáng kể, góp phần giảm hiệu ứng nhà kính...
Tại Anh, nếu lắp toàn bố LED sẽ tiết kiệm được 3/4 chi phí tiền điện.
Nếu Trung Quốc sử dụng đèn LED chiếu sáng cho 1/3 nhu cầu thì tiết kiệm được 30% năng lượng, tương dương với 100 tỷ KWh.
Việt Nam cũng cần thiết phải nhanh chóng đưa ra những phương án thay thế dần đèn sợi đốt bằng đèn LED để theo kịp xu thế của thế giới, tiết kiệm nhiên liệu, bảo vệ môi trường dựa trên việc liên tục nghiên cứu và tìm tòi phát triển công nghệ để tối ưu hoá vấn đề sử dụng năng lượng dựa trên chi phí hợp lý cho những người dùng hiện nay.
Phan Minh
Tuy nhiên, chương trình Giờ trái đất lại mang một thông điệp sâu sắc và đó mới là ý nghĩa của chương trình này: Chung tay tiết kiệm năng lượng, giảm bớt khí thải, bảo vệ môi trường cho đất mẹ của chúng ta.
Tiết kiệm năng lượng với đèn LED
Trong thế kỉ 21 và tương lai, vấn đề đặt ra là phải tìm ra những vật liệu mới, năng lượng mới để thay thế những vật liệu cũ, năng lượng cũ gây ảnh hưởng tới môi trường, trong đó có sự cần thiết của những giải pháp mang tính công nghệ để tiết kiệm năng lượng. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này.
Cuối tháng 3/2012, nhiều học giả và người đứng đầu các tổ chức liên quan đến vấn đề năng lượng đã ngồi lại với nhau, toạ đàm về chủ đề Đèn LED và thiết bị bật tắt đèn thông minh.
Theo xu hướng, nhiều nước trên thế giới đang dần đổi từ đèn sợi đốt sáng đèn LED - đây được coi là công nghệ tiên tiến, chiến lược hướng tới tương lai. Đèn LED thuộc nhóm sản phẩm tiết kiệm năng lượng, đóng góp hiệu quả vào quả vào Chương trình Mục tiêu Quốc gia về tiết kiệm năng lượng của Chính phủ.
Theo TS Phan Hồng Khôi (Viện khoa học Vật liệu, Viện KHCN Việt Nam), đèn LED được coi là công nghệ xanh bởi nó tiết kiệm 90% điện so với đèn sợi đốt và 70% so với các loại đèn Compact, trong khi có tuổi thọ cao hơn, ngoài ra đèn LED không bị nháy nên không gây ảnh hưởng đến mắt. Nhiều công trình chiếu sáng hiện đại đang sử dụng loại đèn này.
Ông Nguyễn Đoàn Thăng, Tổng Giám đốc,Giám đốc Trung tâm R&D của Công ty Cổ phần Phích nước & Bóng đèn Rạng Đông thì các loại đèn LED do không chứa các chất độc hại (thuỷ ngân, chì, Camium...) làm vật liệu xây dựng, góp phần hạn chế việc ô nhiễm môi trường sau khi hết sử dụng, đồng thời an toàn hơn với người dùng.
Hiện nay, loại bóng đèn Led dân dụng tiết kiệm được các chuyên gia năng lượng đánh giá khá cao do ưu điểm của loại bóng này chính là độ sáng cao hơn huỳnh quang với khả năng tiết kiệm cao từ 60 - 80% so với bóng đèn thông thường. Đèn LED của Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông tiết kiệm trên 70% năng lượng khi nó thay thế các loại đèn truyền thống cũ như đèn cao áp thủy ngân, đèn huỳnh quang ống T10, đèn sợi đốt và có thể tiết kiệm được 50% năng lượng nếu thay thế các công nghệ tiên tiến hơn như cao áp sodium (HPS), metal halide (MH), đèn huỳnh quang ống T8, T5, đèn huỳnh quang compact (CFL).
Theo đánh giá của Hội Chiếu sáng đô thị Việt Nam, khoảng 5 năm tới, đèn Led sẽ được người tiêu dùng sử dụng phổ biến hơn do ưu điểm sử dụng nguồn năng lượng sạch, đồng thời ít tiêu hao năng lượng nên đèn này có thể không cần tới nguồn điện công suất lớn, do đó rất phù hợp với vùng sâu, vùng xa.
Thiết bị bật tắt đèn thông minh giải quyết bài toán lãng phí điện năng đang diễn ra phổ biến tại nhiều công sở, trường học, xưởng sản xuất và các địa điểm công cộng. Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), mỗi gia đình chỉ cần tắt một bóng đèn trong trong giờ cao điểm, sẽ tiết kiệm cho Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.
Đáp ứng nhu cầu của thị trường, gần đây, nhiều doanh nghiệp đã tung ra các mẫu bóng đèn tiết kiệm điện, trong đó có thiết bị đèn thông minh. Mới đây, Công ty Nhà thông minh SmartHome đã chế tạo thành công 4 mẫu đèn thông minh là: SH-D1, SH-D2, SH-D4 và SH-D5 với giá bán từ 690.000 – 990.000 đồng/chiếc. Thiết bị này được gắn với hệ thống đèn điện, tự động bật khi phát hiện người đi vào vùng cảm ứng và tự động tắt khi không còn người sử dụng, tránh tình trạng lãng phí do quên không tắt các thiết bị điện.
Các cảm biến hồng ngoại được đặt ngay tại nơi cần chiếu sáng, trong vùng quét. Khi có người đi qua cảm biến hồng ngoại sẽ nhận biết và truyền tín hiệu về bộ điều khiển trung tâm để điều khiển bật tắt thiết bị. Thời gian bật tắt được tùy biến cài đặt đảm bảo sự chiếu sáng tiện nghi. Theo tính toán nếu lắp đặt hệ thống chiếu sáng thông minh chúng ta có thể tiết kiệm từ 15% đến 35% tiền điện. Các tòa nhà lớn có thể thiết kiệm tới 55% mức điện tiêu thụ.
Nghiên cứu về đèn LED tại công ty cổ phần Bóng đèn và Phích nước Rạng Đông |
Hiện tại, các thiết bị bật tắt đèn thông minh đã được đưa vào sử dụng tại hệ thống các nhà máy của Canon Việt Nam, Nhà máy Dầu thực vật của Tập đoàn Quang Minh, các nhà chung cư tại Hà Nội và hàng trăm công trình dân dụng trên toàn quốc… Tùy theo từng vị trí lắp đặt mà thiết bị đem lại khả năng tiết kiệm điện khác nhau. Khi lắp đặt tại cầu thang, hành lang, đặc biệt là tại các khu chung cư thì khả năng tiết kiệm điện của thiết bị có thể lên tới trên 90%, còn khi lắp đặt tại nhà máy, văn phòng, ở mức độ sử dụng trung bình, mỗi thiết bị điều khiển được nhiều bóng đèn với tổng công suất khoảng 500 W, nếu mỗi ngày tiết kiệm được khoảng 2 - 3 giờ tắt đèn thì sẽ tiết kiệm được khoảng 1,0 - 1,5 kWh điện, mỗi năm tiết kiệm được khoảng 365 - 548 kWh điện.
Các quốc gia phát triển ủng hộ LED
Với mục tiêu tiết kiệm năng lượng, đèn LED sẽ vượt lên trên các loại bóng đèn dang lưu hành và trong 15 - 20 năm nữa sẽ thay thế các loại đèn khác trong dịch vụ chiếu sáng toàn cầu, hứa hẹn một thị trường chiếu sáng khổng lồ xấp xỉ cả ngàn tỷ USD.
Để thúc đẩy việc phát triển công nghệ chiếu sáng LED, nhiều nước đã đặt ra các chương trình hoặc dự án mang tầm quốc gia. ví dụ: Chính phủ Hoa Kỳ đã công bố "sáng kiến chiếu sáng thế hệ tiếp theo" nhằm mục tiêu, đến năm 2020, 50% thị phần thị trường chiếu sáng trên toàn thế giới là đèn chiếu sáng LED.
Nhật Bản có kế hoạch phát triển ngành công nghiệp chiếu sáng LED thông qua "Dự án chiếu sáng của thế kỷ 21". Để thúc đẩy mạnh mẽ công nghiệp chiếu sáng LED, Đài Loan cũng xây dựng "Chiến lược phát triển và cung cấp công nghệ các nguồn sáng thế hệ tiếp theo". Các trung tâm của nền công nghiệp LED toàn cầu là Nhật Bản, Đài Loan, châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Bộ năng lượng Mỹ báo cáo rằng, nếu 50% việcc hiếu sáng ở Mỹ hiện nay được thay thế bằng cách chiếu sáng bằng LED, nước Mỹ vẫn chiếu sáng như vậy nhưng bớt đi được 41GW - một nhà máy điện cõ trung bình có công suất cỡ 1 GW, vì vậy chỉ thay thế 50% cách chiếu sáng hiện nay bằng cách dùng LED, Mỹ có thể giảm đi 41 nhà máy điện. Ngoài lợi ích kinh tế, còn đỡ thải ra môi trường một lượng khỉ CO2 đáng kể, góp phần giảm hiệu ứng nhà kính...
Tại Anh, nếu lắp toàn bố LED sẽ tiết kiệm được 3/4 chi phí tiền điện.
Nếu Trung Quốc sử dụng đèn LED chiếu sáng cho 1/3 nhu cầu thì tiết kiệm được 30% năng lượng, tương dương với 100 tỷ KWh.
Việt Nam cũng cần thiết phải nhanh chóng đưa ra những phương án thay thế dần đèn sợi đốt bằng đèn LED để theo kịp xu thế của thế giới, tiết kiệm nhiên liệu, bảo vệ môi trường dựa trên việc liên tục nghiên cứu và tìm tòi phát triển công nghệ để tối ưu hoá vấn đề sử dụng năng lượng dựa trên chi phí hợp lý cho những người dùng hiện nay.
Phan Minh
Bình luận