“Washington đã công khai thông báo kế hoạch rút khỏi hiệp định hồi tháng 10. Thông qua các kênh song phương cấp cao chúng tôi đã xác nhận được đó là quyết định cuối cùng và không phải là một nỗ lực để mở đầu đối thoại” – ông Sergey Ryabkov trả lời báo Kommersant.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga nói Matxcơva sẵn sàng đáp trả những nỗ lực đặt tên lửa tầm ngắn và trung có khả năng hạt nhân tại châu Âu, nếu Mỹ quyết định tiếp tục thực hiện kế hoạch. “Chúng tôi sẽ buộc phải có các biện pháp đáp trả hiệu quả. Tôi muốn cảnh báo những nỗ lực đẩy tình hình tiến đến một sự bùng nổ khủng hoảng tên lửa mới. Tôi tin rằng không có đất nước nào tỉnh táo lại có hứng thú với một thứ như vậy.”
Mỹ xác nhận rút khỏi INF, Matxcơva tuyên bố sẽ đáp trả nếu có tên lửa Mỹ ở châu Âu. (Ảnh minh họa: Sputnik/Bộ Quốc phòng Nga)
Tháng 10/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo rằng Washington đang có kế hoạch rút khỏi INF vì Nga không tuân thủ thỏa thuận. Lãnh đạo Mỹ cam kết sẽ tiếp tục đẩy mạnh kho vũ khí hạt nhân cho đến khi Nga và Trung Quốc “tỉnh táo lại”.
Đầu tháng 12, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thông báo Washington sẽ ngừng thực hiện các nghĩa vụ theo thỏa thuận trong vòng 60 ngày nếu Nga không quay lại tuân thủ hiệp định. INF được ký kết như một dấu mốc quan trọng kết thúc chạy đua vũ trang giữa Mỹ và Liên Xô.
Trong những năm gần đây, Matxcơva và Washington liên tục cáo buộc lẫn nhau vi phạm thỏa thuận INF. Trong khi Mỹ cáo buộc Nga phát triển các tên lửa bị cấm trong hiệp định, Nga khẳng định hệ thống chống tên lửa của Mỹ được triển khai ở Đông Âu có thể đã được sử dụng để phóng các tên lửa hành trình tầm trung.
Thứ trưởng ngoại giao Nga nói Washington chưa bao giờ giấu giếm rằng việc rút khỏi INF không nằm nhiều ở vấn đề giữa Mỹ và Nga, mà họ chỉ mong muốn loại bỏ những hạn chế bất tiện cho họ. Trong khi đó, Mỹ tin rằng thỏa thuận hạn chế đáng kể khả năng quân sự của Mỹ khi chống lại các nước có kho tên lửa mặt đất tầm trung và tầm ngắn, đe dọa đến các lợi ích của Mỹ. Trong đó Trung Quốc, Iran và Triều Tiên được Washington đề cập đến cụ thể.
“Tôi không nghĩ rằng chúng tôi đang nói về một khủng hoảng tên lửa mới, nhưng kế hoạch của Mỹ đến nay thực sự không rõ ràng” – Mikhail Khodarenok, đại tá về hưu và chuyên gia quân sự, trả lời RT. Ông nhắc lại việc Mỹ đã tránh thảo luận một cách hiệu quả với Matxcơva về việc rút khỏi INF.
Ông Khodarenok cho rằng dù việc triển khai (tên lửa Mỹ) ở châu Âu sẽ không sớm diễn ra, Matxcơva nên lường trước khả năng Washington tiếp tục tránh khỏi các thỏa thuận khác với Nga, bao gồm tất cả các thỏa thuận kiểm soát vũ khí khác. “Sẽ không có sự phản đối nào từ các đồng minh NATO” – ông nói thêm.
Bình luận