Mì ăn liền 'sốt' trở lại: Kinh tế khó khăn, người Trung Quốc 'thắt lưng buộc bụng' chi tiêu?

Vài năm trước, thị trường mì gói của Trung Quốc hết sức ảm đạm. Doanh số tiêu thụ mì ăn liền ở Trung Quốc và Hong Kong giảm mạnh từ năm 2014 và rơi rụng liên tục các năm sau đó. Năm 2016, số lượng mì gói tiêu thụ ở quốc gia tỷ dân giảm xuống còn 38,5 tỷ gói. 

Nhưng trong năm 2018, con số này bất ngờ tăng vọt tới 40 tỷ gói, tương đương 38,8% tổng sản lượng toàn cầu và được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trong năm nay. 

Mì ăn liền được coi là biểu tượng của thời kỳ công nghiệp hóa của Trung Quốc trong 40 năm qua. Doanh số tiêu thụ mặt hàng này tăng khi quy mô tầng lớp công nhân nới rộng và giảm khi tầng lớp trung lưu chiếm tỷ trọng lớn hơn trong cơ cấu dân số. Tầng lớp này với thu nhập cao hơn hướng tới các loại thực phẩm cao cấp và dần rời xa các loại mì đóng hộp rẻ tiền, ít dinh dưỡng.

Cùng với ô tô, mì ăn liền được dùng làm thước đo độ chịu chi của người tiêu dùng Trung Quốc. 

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, tính tới tháng 8, doanh số bán ô tô ở nước này giảm tới 14 trong 15 tháng. Các chuyên gia nhìn nhận đây là dấu hiệu cho thấy sự chậm lại trong tăng trưởng thu nhập, nợ tăng cao và nỗi lo về thu nhập của người tiêu dùng khiến họ không dám bạo tay rút hầu bao. 

Tuy nhiên, truyền thông Trung Quốc liên tục phủ nhận ý kiến cho rằng người dân đang phải "thắt lưng buộc bụng". Nhiều tờ báo thổi vào sự hồi sinh của mỳ gói câu chuyện thay da đổi thịt của một ngành công nghiệp

"Sự trở lại của mì ăn liền không phải bởi người tiêu dùng hạ mức chi tiêu mà là do các công ty đã nắm bắt cơ hội thị trường để người dân Trung Quốc có nhiều lựa chọn hơn và giới thiệu các mặt hàng cao cấp", tờ Nhân dân Nhật báo viết trong một bài báo đăng tải mới đây. 

Doanh số bán hành của Tingyi Holding, công ty sản xuất mì ăn liền lớn nhất tại Trung Quốc tăng 3,68% năm 2018 lên 11,5 tỷ nhân dân tệ (1,6 tỷ USD). Tingyi Holding nói sự tăng trưởng này phần lớn là do dòng sản phẩm mì ăn liền cao cấp của công ty. Mỗi gói mỳ của công ty này có giá 24 NDT (gần 80 nghìn đồng), đắt hơn một bát mỳ trong nhà hàng ở các thành phố. 

Tuy nhiên, ông Tao Dong, Giám đốc điều hành công ty tài chính Credit Suisse Private Bank Châu Á-Thái Bình Dương cho rằng dù có thay đổi thế nào đi chăng nữa, mì gói vẫn chỉ là mì gói. 

"Doanh số mì ăn liền tăng lên không phải là sự thay đổi của loại sản phẩm này là do thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng. Sự phổ biến của các loại rau củ muối giá rẻ hiện nay cũng có nguyên do tương tự. Mặt khác, những mặt hàng xa xỉ như ô tô đang sụt giảm doanh số. Lý do đằng sau tất cả là sự lao dốc của nhu cầu tiêu dùng", ông Tao kết luận.