Việc chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ từ chối mua máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 của Mỹ để quyết tâm có được hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga là có liên quan đến nỗ lực đảo chính quân sự trước đó tại nước này - chuyên gia người Đức Thomas Guchker nhận định trên ấn phẩm FAZ.
Theo lời chuyên gia, bản hợp đồng mua bán các hệ thống phòng không của Nga đã được rục rịch không lâu sau cuộc đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2016. Còn nhớ, khi đó, trong một nỗ lực đảo chính bất thành, dinh tổng thống và tòa nhà quốc hội của Thổ Nhĩ Kỳ đã phải hứng chịu cuộc không kích của chính những chiếc máy chiến đấu F-16 mua từ Mỹ.
Ông Guchker giải thích rằng thương vụ mua S-400 của Tổng thống Erdogan trước hết xuất phát từ ý định muốn bảo vệ bản thân trước mối đe dọa từ những chiếc máy bay công nghệ cao của Mỹ. Đó có thể là lời lý giải tại sao những tổ hợp S-400 được mua về lại được triển khai trực tiếp gần thủ đô Ankara.
Không những thế, theo nhận định của ông Guchker, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ còn lo ngại rằng nếu lựa chọn các hệ thống phòng không Patriot của Mỹ, thay vì S-400 của Nga, và cho triển khai tại Ankara, Washington, nếu cần, hoàn toàn có thể vô hiệu hóa chúng trong những tình huống tương tự.
Việc bàn giao S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ được thực hiện trong tháng 7. Mỹ và các quốc gia NATO khác lo ngại rằng nếu Ankara cùng lúc có được cả S-400 và F-35 thì các hệ thống radar của Nga sẽ học được cách tính toán và theo dõi mẫu máy bay này.
Về phần mình, phía Thổ Nhĩ Kỳ giải thích với Lầu Năm Góc rằng quyết định mua hệ thống phòng không của Nga hoàn toàn là để phòng vệ trước các mối đe dọa tên lửa và không quân nghiêm trọng. Dẫu vậy, vào ngày 28/6, Thượng viện Mỹ đã phê chuẩn lệnh cấm bán F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ, đến ngày 13/7, các lệnh trừng phạt bổ sung cũng được công bố và nhiều khả năng sẽ có hiệu lực vào cuối tuần này.
Thỏa thuận về việc cung cấp 4 tổ hợp S-400 cho Ankara đạt được vào mùa Thu năm 2017. Giá trị hợp đồng là 2,5 tỷ USD, trong đó một nửa số tiền này sẽ được Nga cho Thổ Nhĩ Kỳ vay.
Bình luận