Tuần trước, khi phát biểu tại Câu lạc bộ thảo luận quốc tế Valdai - diễn đàn về các vấn đề quốc tế của Nga, Tổng thống Vladimir Putin cho biết: “Chúng tôi luôn tin rằng quan hệ Nga - Trung Quốc đã đạt đến mức độ hợp tác sâu rộng, một liên minh quân sự giữa hai nước là không cần thiết, song chắc chắn là có thể hình dung trên lý thuyết”.
Theo người đứng đầu điện Kremlin, quân đội hai nước đã hợp tác chặt chẽ với nhau và “thời gian sẽ cho biết mọi việc tiến triển như thế nào. Đến nay, chúng tôi vẫn chưa đặt ra mục tiêu cho liên minh như vậy. Nhưng về nguyên tắc, chúng tôi cũng sẽ không loại trừ. Vì vậy, chúng ta hãy chờ xem”.
Tổng thống Vladimir Putin cho rằng việc ra đời liên minh quân sự giữa Nga và Trung Quốc là không loại trừ. (Ảnh: AP)
Phát biểu của ông Putin được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ ngày càng xấu đi giữa Washington và Bắc Kinh, diễn ra cùng ngày Chủ tịch Tập Cận Bình có bài phát biểu khích lệ tinh thần dân tộc nhân kỷ niệm 70 năm chiến tranh Triều Tiên.
Trong bài phát biểu của mình, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết quân đội nước này quyết tâm đánh bại những kẻ xâm lược và cảnh báo quyết tâm của Trung Quốc trong việc chống lại mọi âm mưu chia rẽ đất nước.
Phản ứng chính thức trước phát biểu của ông Putin, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết, điều đó “cho thấy mức độ gắn kết và bản chất đặc biệt của quan hệ song phương giữa Bắc Kinh và Matxcơva”.
“Không có giới hạn đối với quan hệ hữu nghị truyền thống Trung Quốc - Nga và không có giới hạn nào cho việc mở rộng hợp tác giữa hai nước”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho hay.
Các nhà phân tích cho biết, mặc dù khó có thể có một liên minh chính thức, nhưng gợi ý này là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự đoàn kết giữa Nga và Trung Quốc trong bối cảnh bầu cử Mỹ cần kề. Tại Mỹ, chính sách đối với Nga và Trung Quốc của các ứng viên đang nhận được sự quan tâm của cử tri. Trong đó, câu hỏi đặt ra là liệu ông Donald Trump hay Joe Biden sẽ xử lý tốt nhất thách thức từ Trung Quốc.
Li Lifan, nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải, cho biết: “Cả Trung Quốc và Nga đều là mục tiêu bị chỉ trích trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ và Tổng thống Putin đang cố gắng chứng tỏ mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Matxcơva bền chặt như thế nào”.
Ông Li Lifan nhận định, cơ hội thành lập một liên minh quân sự Nga - Trung vẫn còn rất xa vời vì điều đó sẽ buộc hai bên phải bảo vệ lẫn nhau nếu bị tấn công, đồng thời nói thêm rằng "không cần thiết".
Theo chuyên gia Li Lifan, Trung Quốc vẫn là một phần của Phong trào Không liên kết - tổ chức gồm 120 quốc gia đang phát triển trên thế giới không chính thức liên kết với bất kỳ khối cường quốc lớn nào, điều mà Trung Quốc xem là yếu tố cốt lõi trong chính sách đối ngoại độc lập của mình trong nhiều thập kỷ.
Chuyên gia Li Lifan cho rằng, việc thể hiện tình đoàn kết giữa hai nước cũng nhằm gửi thông điệp đến Mỹ về việc sớm gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START), vốn sẽ kết thúc vào tháng 1/2021. Washington đang cố gắng gây áp lực buộc Bắc Kinh phải tham gia vào hiệp ước này.
Trong tuần qua, quan chức ngoại giao của Nga và Mỹ đã phát đi tín hiệu, cho biết hai bên đang tích cực nối lại các cuộc đàm phán nhằm gia hạn hiệp ước này.
Theo Tổng thống Putin, Nga không phản đối việc Trung Quốc trở thành thành viên New START song cho rằng, sẽ khó gây áp lực buộc Bắc Kinh tham gia một khi Anh và Pháp - vốn là những cường quốc hạt nhân, lại không có tên trong hiệp ước này.
Bình luận