Kon Tum chịu 5 trận động đất trong một buổi sáng: Nhà khoa học lý giải gì?

Chỉ trong sáng 10/9, huyện Kon Plông (Kon Tum) ghi nhận liên tiếp 5 trận động đất, trong đó trận mạnh nhất có cường độ 3.5 richter.

Trận động đất mới nhất xảy ra lúc 11 giờ 35 phút 25 giây sáng 10/9 tại vị trí có tọa độ (14.934 độ vĩ Bắc, 108.203 độ kinh Đông) trên khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum. Trận động đất mạnh 3.5 độ richter, độ sâu khoảng 10km. Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần - Viện Vật lý Địa cầu vẫn đang theo dõi trận động đất này.

Trước đó cũng trong sáng 10/9, khu vực này ghi nhận 4 trận động đất khác. Trận động đất đầu tiên xảy ra lúc rạng sáng, vào 5 giờ 55 phút 46 giây (giờ Hà Nội) với độ lớn 2.8 richter, độ sâu chấn tiêu khoảng 8.1km. Ba trận động đất sau đó có độ lớn lần lượt là 2.5, 2.8 và 3.1 richter.

Như vậy sau vài ngày yên tĩnh, Kon Plông lại liên tiếp ghi nhận nhiều trận động đất. Trước đó trong khoảng từ 23/8-1/9, khu vực này cũng ghi nhận liên tiếp hơn 20 rung chấn, trong đó có rung chấn mạnh 4.7 độ richter là trận động đất mạnh nhất ở khu vực này trong hơn một thế kỷ.

Tây Nguyên nói chung, trong đó có Kon Tum là khu vực có hoạt động địa chất tương đối yên tĩnh. Tuy nhiên, từ tháng 4/2021 đến nay, ngay sau khi nhà máy Thủy điện Thượng Kon Tum phát điện, khu vực này xảy ra hàng trăm trận động đất có cường độ dao động từ 2.5 - 4.7 richter.

Các nhà khoa học của Viện Vật lý địa cầu nhận định, động đất liên tiếp thời gian qua ở khu vực này là động đất kích thích, liên quan đến hoạt động của hồ chứa thủy điện khiến động đất xảy ra sớm hơn so với hoạt động tự nhiên.

Theo PGS.TS Cao Đình Triều, Viện địa vật lý ứng dụng, động đất kích thích có quy luật riêng của nó. Động đất có thể xảy ra dồn dập, sau đó yên ắng rồi có thể dồn dập, liên quan chặt chẽ đến chu trình tích nước của hồ chứa thủy điện.

Với động đất ở Kon Tum, PGS Cao Đình Triều cho rằng, có thể xảy ra kịch bản như động đất kích thích ở sông Tranh 2. Động đất kích thích xảy ra tại sông Tranh 2 bắt đầu từ năm 2012, kéo dài đến nay với hàng trăm trận, từng gây xáo trộn đời sống người dân hai huyện Bắc Trà My và Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam) trong thời gian dài. Vì vậy, trong nhiều tháng tới, hoặc nhiều năm tới, Kon Tum vẫn sẽ ghi nhận các trận động đất.

Tuy nhiên, theo PGS Cao Đình Triều, một số nghiên cứu chỉ ra, động đất tự nhiên cực đại ở khu vực Kon Plông (Kon Tum) không vượt quá 5,5 độ richter.

Vì vậy, động đất kích thích cực đại ít khả năng vượt quá 5 độ richter. PGS Cao Đình Triều cũng lưu ý, nền địa chất tại khu vực xảy ra động đất ở Kon Plông bị phong hóa khá mạnh nên người dân cảm nhận được rung chấn khá rõ do động đất gây ra, kèm theo những tiếng nổ trong lòng đất.