Để đánh bại Tây Ban Nha ở trận bán kết EURO 2020 đêm nay, Italy phải trông đợi ở điểm tựa tuyến giữa, nơi Marco Verratti, Jorginho và Nicolo Barella đều đang có phong độ cao. So với hai đồng đội, vai trò của Jorginho khó định lượng và đánh giá hơn nhiều.
Tiền vệ của Chelsea là động cơ thầm lặng ở tuyến giữa Italy. Không có anh, lối đá tấn công đoạn ngắn của Azzurri khó vận hành trơn tru.
Đẳng cấp Jorginho
"Jorginho có phẩm chất tuyệt vời. Trước khi bóng đến, cậu ấy đã biết phải điều khiển trận đấu từ đâu. Jorginho không cần phải chạm vào bóng nhiều hơn một hoặc hai nhịp", cựu giám đốc điều hành Mauro Gibellini của Hellas Verona nhớ lại ấn tượng đầu về Jorginho.
Năm 2010, Gibellini sang Brazil tìm kiếm nhân tài cho Hellas. Trong một trận đấu bóng đá học đường, ông hoàn toàn bị Jorginho thuyết phục. Brazil là mảnh đất của những cầu thủ kỹ thuật, nhanh nhẹn hàng đầu thế giới, nhưng Jorginho khác biệt với tất cả. Anh không xử lý rườm rà, chỉ cầm bóng tối đa 2 chạm, rồi đẩy đến vị trí của đồng đội.
Lối chơi đơn giản, có phần kém hấp dẫn của Jorginho không được ưa chuộng trong văn hóa bóng đá Brazil. Song với Gibellini, một Jorginho luôn chơi với cái đầu ngẩng cao là báu vật với Italy. "Jorginho luôn chơi với cái đầu ngẩng cao. Sự thiếu hụt về thể chất và tốc độ đã được bù đắp trọn vẹn bằng khối óc thông minh", ông nhấn mạnh.
Hành trình của Jorginho ở Serie A bắt đầu trong năm 2010, nhưng phải đến khi cập bến Napoli và được chơi dưới sự dẫn dắt của Maurizio Sarri, "máy đếm nhịp" 29 tuổi mới bước ra ánh sáng.
Sinh ra ở thị trấn Imbituba, miền nam Brazil, Jorginho không phải mẫu tiền vệ giàu sức chiến đấu, càn lướt, mà chơi bóng bằng tư duy chiến thuật vượt trội.
Lối chơi kỹ thuật đậm chất Samba của Jorginho hòa quyện với kỷ luật của người Italy, tạo nên công thức hoàn hảo ở tuyến giữa Azzurri. Jorginho không tham gia trực tiếp vào khâu ghi bàn, kiến tạo hay phòng ngự, mà đóng vai cửa ngõ điều hành nhịp điệu trận đấu - khía cạnh quan trọng nhất trong bóng đá hiện đại.
Italy của HLV Roberto Mancini luôn rất chú trọng nhịp chơi. Dù sắc màu chủ đạo trong phong cách Italy là tấn công, nhưng không phải lúc nào Italy cũng ào lên "nuốt chửng" đối thủ. Azzurri biết khi nào cần đá nhanh, đá chậm, chơi trung lộ hay đánh biên.
Người điều phối nhịp chơi của Italy chính là Jorginho. Chỉ bằng một đường chuyền đổi hướng hay một cú xoay hông, các đồng đội của Jorginho sẽ hiểu phải thay đổi nhịp chơi ra sao. "Đài phát thanh Jorginho" hay "Giáo sư", những biệt danh nổi bật của Jorginho, đến từ khả năng chỉ dẫn trực tiếp đồng đội trên sân của tiền vệ này.
Jorginho và Leonardo Bonucci là hai cầu thủ còn sót lại của Italy chơi đủ 5 trận. HLV Roberto Mancini có thể luân phiên sử dụng các tiền vệ, chỉ giữ cố định vị trí của Jorginho.
"Jorginho khiến mọi thứ trở nên đơn giản. Ở Italy, Jorginho là không thể đụng đến", đánh giá của Barella có lẽ đã tóm gọn tất cả.
Chìa khóa hạ Tây Ban Nha
Đêm nay, Italy sẽ gặp đối thủ có cách chơi tương đồng với họ nhất. Tây Ban Nha không phòng ngự lùi sâu như Áo, cũng không chú trọng phản công như Bỉ. "Bò tót" ưa thích kiểm soát bóng, kiểm soát không gian và đè bẹp đối thủ bằng sức ép nghẹt thở.
Năm 2012, Tây Ban Nha từng đè bẹp Italy ở chung kết EURO, nơi "tiki-taca" bản gốc đã đánh bại bản sao chép vụng về của HLV Cesare Prandelli. Italy hiện tại không hoàn toàn đá kiểu "tiki-taca". Các học trò của HLV Mancini cũng chuyền ngắn, nhưng tấn công trực diện và nguy hiểm hơn.
Video: Siêu phẩm của Insigne vào lưới Bỉ
Dẫu vậy, gặp đối thủ cũng chơi kiểm soát sẽ đẩy Italy vào cuộc chiến giành giật bóng cam go, khó khăn hơn nhiều. Đội bóng áo xanh có thể rơi vào cảnh phải chơi hơn 60% thời lượng trận đấu ở thế không bóng. Khi ấy, vai trò điều tiết, chỉ huy tuyến giữa của Jorginho càng trở nên quan trọng.
Không chỉ sắm vai cầu thủ kiến thiết lùi sâu, Jorginho còn có vai trò di chuyển liên tục để tạo thành các tam giác chuyền bóng. Italy sẽ cần những khối tam giác, tứ giác đập nhả để thoát "lưới pressing" của Tây Ban Nha.
Ngoài ra, nếu Verratti và Barella có xu hướng đá lệch cánh để hỗ trợ các mũi tấn công như Lorenzo Insigne và Federico Chiesa, vị trí của Jorginho được đóng đinh ở trung tuyến. Anh phân phối bóng ở lưng chừng hàng, giúp đội bóng của Mancini có thể lên bóng liền mạch dù bị đối thủ phá lối chơi.
Jorginho luân chuyển bóng tựa như trái tim đập liên hồi để tuần hoàn máu đi khắp cơ thể. Nếu trái tim đập nhịp nhàng, Italy sẽ "sống khỏe" trước Tây Ban Nha, và ngược lại. Jorginho sẽ có cuộc so tài trực tiếp với Sergio Busquets - người sắm vai tương tự bên phía "Bò tót". Ai chiến thắng sẽ định đoạt toàn cục trận đấu.
Sau 11 năm, cái đầu ngẩng cao của Jorginho không chỉ mang hy vọng của Mauro Gibellini nữa. Khối óc của tiền vệ số 8 sẽ chất chứa sự chờ đợi của cả Italy trong trận đấu sinh tử với Tây Ban Nha.
Bình luận