Hà Nội cho thuê vỉa hè ra sao?

Dự kiến UBND TP Hà Nội sẽ xem xét đề án quản lý lòng đường, vỉa hè vào tháng 1/2024. 

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện 4 quận nội thành là Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng được giao rà soát, đề xuất các tuyến phố có đủ điều kiện hạ tầng để thí điểm cho thuê vỉa hè. Trong đó, quận Hoàn Kiếm đã đề xuất thí điểm giai đoạn một cho thuê kinh doanh ở 10 tuyến phố với 36 vị trí.

Đại diện UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, UBND quận đã cấp phép sử dụng tạm thời hè phố cho 4 đơn vị để kinh doanh, giới thiệu, quảng bá sản phẩm (các mặt hàng chủ yếu là cà phê, giải khát, đồ ăn nhanh...) tại 94 Lý Thường Kiệt, 30 Lý Thường Kiệt, 11 Lê Phụng Hiểu, 15 Ngô Quyền đảm bảo văn minh, lịch sự và mỹ quan đô thị.

UBND quận Hoàn Kiếm đã lập đề án khai thác giá trị hè, đường của một số khu vực. Theo đó, trong giai đoạn 1 sẽ thí điểm thêm 15 vị trí trên 5 tuyến phố trong không gian đi bộ: Đinh Tiên Hoàng, Hàng Khay, Hàng Bài, Nguyễn Xí, Lê Thái Tổ (nhằm phục vụ người dân trong không gian đi bộ và hạn chế các vi phạm về hàng rong trong không gian đi bộ).

Đồng thời thí điểm 21 vị trí trên 5 tuyến phố ngoài không gian đi bộ gồm: Lý Thường Kiệt, Phan Chu Trinh, Bà Triệu, Lê Phụng Hiểu, Ngô Quyền. Diện tích sử dụng tạm thời tính từ mặt nhà ra 2m; chỉ cho các chủ nhà công trình mặt phố tại vị trí trên thuê để kinh doanh mặt hàng đang kinh doanh.

Giai đoạn 2, quận Hoàn Kiếm dự kiến đề xuất bổ sung các tuyến phố cho thuê vỉa hè tại khu vực phố cổ Hà Nội. Đó là một số tuyến phố giáp chợ, không là trục giao thông chính, vỉa hè đủ rộng từ 3m trở lên. Các hộ mặt phố được thuê hè để kinh doanh với bề rộng 1m, ngang bằng mặt nhà và phải đảm bảo lối đi cho người đi bộ (đối với những nơi chưa có cửa hàng kinh doanh thì chưa cho thuê vỉa hè).

Ba quận còn lại là Đống Đa, Ba Đình và Hai Bà Trưng vẫn đang trong quá trình rà soát các tuyến phố có hè phố đảm bảo để đề xuất. Phó Chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, trước đây quận có đề xuất thí điểm 5 tuyến phố khai thác hè phố. Tuy nhiên, theo chỉ đạo mới đây của UBND TP Hà Nội, các tuyến phố phải đảm bảo chiều rộng 5m trở lên và phải có thiết kế đô thị. Do đó, UBND quận Hai Bà Trưng đang rà soát tổng thể để đề xuất báo cáo Sở Xây dựng và Sở Quy hoạch Kiến trúc.

Thống kê của TP Hà Nội cho thấy, có khoảng 6,2% tuyến đường còn tình trạng lấn chiếm lòng đường, khoảng 22,4% tuyến phố có tình trạng hè phố bị khai thác, sử dụng trái phép để kinh doanh hoặc trông giữ xe.

UBND TP Hà Nội yêu cầu UBND cấp huyện lập đề án thí điểm sử dụng tạm thời một phần hè phố để kinh doanh trình UBND TP phê duyệt. Trong đó, phải đảm bảo các yêu cầu: Chiều rộng hè phố còn lại dành cho người đi bộ tối thiểu là 1,5m; việc kinh doanh phải được xác định cụ thể loại hình (ăn uống, giải khát...) và thời gian được phép kinh doanh (ban ngày, ban đêm, khung giờ cụ thể). Kinh phí thực hiện đề án do ngân sách thành phố cấp. UBND TP Hà Nội cũng khuyến khích mọi hình thức xã hội hóa việc đầu tư, sửa chữa hè phố theo hướng dẫn của UBND cấp huyện về mẫu thiết kế.

Bà Bùi Thị An, đại biểu Quốc hội khóa XIII cho rằng, cần ủng hộ “kinh tế vỉa hè” của Hà Nội. Để tránh xung đột lợi ích, bà An đề nghị phân cấp cho các phường xác định đối tượng được thuê vỉa hè. “Đây phải là những người thực sự cần nguồn sống từ kinh tế vỉa hè. Việc này làm phải minh bạch, công khai danh tính người thuê để chính người dân giám sát”, bà An nói.

Ngoài ra, việc đánh giá kết quả thí điểm cho thuê là cần thiết. Việc đánh giá có thể theo tháng, theo quý nhưng bắt buộc công khai để người dân, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội giám sát.

Tại phiên chất vấn của Kỳ họp thứ 14, HĐND TP Hà Nội khóa XVI, Trung tướng Nguyễn Hải Trung, Giám đốc Công an TP Hà Nội, cho rằng trật tự vỉa hè là “cả một vấn đề rất phức tạp”. Mỗi đợt ra quân giành lại vỉa hè cho người đi bộ thì có cải thiện, sau đó “đâu lại vào đó”.

Theo Giám đốc Công an Hà Nội, vỉa hè là nguồn thu nhập chính của một bộ phận không nhỏ người dân gắn với kinh doanh trên hè phố. Ngoài ra, nhu cầu dừng đỗ phương tiện cá nhân của người dân rất lớn, trong khi hạ tầng của thành phố chưa đáp ứng được, nhất là các khu phố cũ, phố cổ, bệnh viện...

Tại phiên họp chuyên đề của HĐND TP Hà Nội mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn cho hay các đơn vị chuyên môn đang xây dựng đề án quản lý lòng đường, vỉa hè.

"Dự kiến việc quản lý lòng đường, vỉa hè gắn với nghiên cứu định hướng thiết kế đô thị. Trong đó sẽ phân thành các khu vực nội đô lịch sử, trung tâm nội thành, vành đai 1, 2, 3 hay các vành đai 2, 5, 3 để ra từng khu vực, từng quận huyện", ông Tuấn nói.