Chiến thắng sân Wembley tối 30/6 khiến người Anh phấn khích tột độ. Lần đầu tiên, tuyển Anh thắng một trận ở vòng knock-out EURO trong 90 phút. Thắng đối thủ như Đức càng nhân niềm vui ấy thêm nhiều lần.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng Anh mới lọt tới tứ kết, tức một nửa chặng đường ở EURO 2020. Để đưa bóng đá trở về nhà, "Tam Sư" còn 3 trận đấu khó khăn trước mắt.
Tuyển Anh đang bay cao ở EURO 2020.
Thời khắc nguy hiểm
"Hôm nay là một màn trình diễn tuyệt vời nhưng về mặt tinh thần và thể chất, chúng tôi đã dốc hết. Vì thế, chúng tôi cần phải phục hồi tốt và giữ đôi chân trên mặt đất.
Đây là thời điểm nguy hiểm với tuyển Anh. Tôi biết từ lúc này, áp lực sẽ lớn hơn. Các cầu thủ cũng biết điều đó. Đôi chân của họ đặt trên mặt đất, họ cảm thấy tự tin bởi cách họ đã chơi. Dù vậy, chúng tôi đến đây với một mục tiêu và chúng tôi chưa đạt được điều đó", HLV Gareth Southgate nói sau trận đấu đêm 30/6.
"Thời điểm nguy hiểm" mà HLV Southgate đề cập gồm hai yếu tố. Thứ nhất, kỳ vọng dành cho Anh đã lên đỉnh điểm. Ở World Cup 2018, Anh từng vào tới bán kết, nhưng thực tế "Tam Sư" chỉ thắng những đội yếu hơn như Colombia, Thụy Điển, Tunisia.
Gặp đối thủ đồng cân đồng lạng, Anh thua cả 3 trận, với 2 lần thua Bỉ và 1 lần thua Croatia. Chiến thắng trước Đức là lần đầu tiên ở các giải lớn, đội bóng của HLV Southgate thắng một đội ngang cơ.
Video: Kane ghi bàn vào lưới Đức
19 năm thi đấu, huấn luyện tuyển Anh, HLV Southgate thừa hiểu niềm vui của người Anh chỉ là hệ quả của quả bóng kỳ vọng bị chất chứa, dồn nén trong nhiều năm.
Các thế hệ đi trước của "Tam Sư" để lại quá nhiều thất vọng, đến mức một chiến thắng trước đội Đức dở nhất của một tuyển Anh hay nhất trong 5 năm qua cũng đủ khiến người Anh phát cuồng.
Hãy nhìn vào thực tế: Anh chưa từng vô địch giải lớn nào từ sau năm 1966. Nửa thế kỷ qua, Anh nhiều lần được tung hô lên mây xanh, rồi rơi xuống vực sâu tuyệt vọng. "Tam Sư" không phải đội tuyển ở đẳng cấp thế giới. Họ luôn kẹt ở những ranh giới mong manh giữa "tiềm năng" và "đẳng cấp". Anh chưa bao giờ thắng được mình
Chia sẻ với VTC News, cựu HLV tuyển nữ Việt Nam Steve Darby nói rằng báo giới Anh rất giỏi "tát nước theo mưa" và vẽ ra những kỳ vọng phi thực tế. Những người ngợi khen Anh hết lời như Jamie Carragher, Gary Neville,... hôm nay có thể sẽ (và đã từng) chỉ trích đội bóng của Southgate kịch liệt nếu họ không vô địch EURO.
Tuyển Anh cần tỉnh táo.
25 năm trước, đồng đội, HLV, cổ động viên Anh từng ở bên an ủi Southgate khi ông sút hỏng quả luân lưu thứ sáu khiến Anh thua Đức ở bán kết EURO 1996. "Chỉ có một Southgate mà thôi", CĐV đã hát như vậy trên sân Wembley để động viên Southgate vượt qua khúc cua khó nhất sự nghiệp.
Khó đòi hỏi các học trò của Southgate nhận được "biệt đãi" như vậy nếu không thắng trận kế tiếp. Nhìn cách Raheem Sterling, Harry Kane,... bị dè bỉu ở vòng bảng để thấy sự tàn nhẫn của truyền thông Anh.
Thứ hai, tuyển Anh mới đi một nửa chặng đường. Kane cùng đồng đội nằm ở nhánh đấu dễ thở với trận gặp Ukraine ở tứ kết. Vào bán kết, đối thủ là Đan Mạch hoặc Cộng hòa Séc. Tất cả đều kém xa Anh về danh tiếng và đẳng cấp. So với Bỉ, Italy, Tây Ban Nha phải "nội chiến" ở nhánh còn lại, Anh đang gặp nhiều thuận lợi.
HLV Southgate rất hiểu vấn đề tâm lý của Anh.
Tuy nhiên, những cú ngã ngựa của Pháp, Hà Lan cho thấy không thể "nói cứng" điều gì tại EURO. Khoảng cách trình độ các đội châu Âu đang hẹp lại rất nhanh. Trong khuôn khổ một trận knock-out, mọi thứ có thể xảy ra.
Bài toán tâm lý
Sức ép kỳ vọng cho Anh cũng lớn hơn rất nhiều sau vòng 1/8. Đội bóng của Southgate có thể tỉnh táo trên chặng đường còn lại?
"Thay vì tập trung vào điều khiển tâm trạng của mình bằng hơi thở và suy nghĩ về việc nên nhắm vào góc nào của khung thành, tôi lại để sự lo lắng choán lấy tâm trí. Tôi bắt đầu sợ và tưởng tượng ra những viễn cảnh tồi tệ như: nếu tôi sút hỏng, trượt chân thì sao, nếu như tôi không đá trúng khung thành thì sao.
Tôi đã không nghĩ về lực của cú sút, không nghĩ về cả độ khó của pha dứt điểm. Thực tế là tôi tự cảm nhận được các bước đi của mình vô cùng thiếu tự nhiên, suy nghĩ của tôi không hề thông suốt", HLV Southgate ghi lại khoảnh khắc đá hỏng quả 11m ở EURO 1996 trong cuốn tự truyện "Không gì là không thể".
Đó là ký ức Southgate luôn mang bên mình để ông hiểu rằng trình độ, đẳng cấp đôi khi không quan trọng bằng năng lượng tinh thần.
Phía trước Anh là những đối thủ tiềm ẩn nguy hiểm như Ukraine, Đan Mạch hoặc Cộng hòa Séc.
Người Anh không chỉ thua Đức, mà còn thua rất nhiều đội mạnh khác trên chấm luân lưu. EURO 2012, thủ môn Joe Hart từng "diễn trò" trong khung thành, để rồi phải ê chề trước cú đá phạt đền kiểu panenka của Andrea Pirlo. Sự chín chắn, điềm tĩnh của Italy đã trấn áp sự ngông cuồng, bốc đồng của Anh.
Sự ngạo mạn đã kìm hãm tuyển Anh suốt nửa thế kỷ và gieo cho người Anh những niềm tin nửa vời. Song, HLV Southgate có lý khi nói "các cầu thủ Anh không còn mối liên hệ gì với quá khứ" và "sẵn sàng viết nên trang sử của riêng mình".
Jordan Henderson, Mason Mount, Kalvin Phillips, Sterling, Kane,... hôm nay được đào tạo bài bản ở bởi những bậc thầy chiến thuật như Pep Guardiola, Jurgen Klopp, Thomas Tuchel hay Marcelo Bielsa. Họ không phải chịu trách nhiệm cho giấc mơ dang dở, cũng không liên quan đến những yếu kém của đàn anh thưở nào.
Dẫn dắt Anh ở EURO 2020 là Southgate - người đã thấm nhuần nỗi đau thất bại và biết cách để điều ấy không lặp lại với "Tam Sư" một lần nữa. Nếu đôi chân tuyển Anh vẫn ở trên mặt đất, ngày vô địch EURO không còn xa.
Bình luận