Cách đây 90 năm, tàu ngầm phóng lôi diesel-điện cỡ lớn lớp Dekabrist do Liên Xô nghiên cứu, chế tạo là những con tàu đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ khám phá các khu vực hiểm trở phía Bắc.
Lớp tàu ngầm này được phát triển bí mật và thiết kế đặc biệt cho hạm đội Liên Xô. Chương trình được phê duyệt vào năm 1926 và được thông qua vào tháng 2/1927. Chiếc tàu ngầm D-1 được đặt làm vào ngày 5/3/1927 tại Nhà máy đóng tàu Baltic ở Leningrad và ra mắt vào ngày 9/11/1928.
Tàu ngầm D-4 lớp Dekabrist của Liên Xô. (Ảnh: Wikipedia)
Theo thiết kế, tàu ngầm có 7 khoang. Các ống phóng ngư lôi được đặt ở khoang đầu tiên. Sau đó là khu sinh hoạt chính cho các thành viên thủy thủ đoàn. Khoang trung tâm đặt các thiết bị điều khiển tàu ngầm, trong khi kho vũ khí được đặt ở khoang thứ 4, phòng máy ở khoang thứ 6. Các động cơ điện nằm trong khoang cuối cùng.
Ngày 12/11/1930, tàu ngầm D-1 được tiếp nhận vào hạm đội Baltic. Tổng trưởng Lực lượng Hải quân Liên Xô Romuald Muklevich khi đó đã gửi một bức điện chúc mừng từ Mátxcơva cho Lực lượng biển Baltic về việc đưa vào vận hành tàu ngầm Dekabrist. Theo đó, D-1 là “đứa con đầu tiên” của ngành đóng tàu và là trang bị ngầm mới nhất của Liên Xô lúc bấy giờ.
Hai năm sau, các cuộc thử nghiệm nghiên cứu đặc biệt được tổ chức để xác định tất cả các chỉ số kỹ thuật và chiến thuật của con tàu. Kết quả chỉ ra rằng, các tàu ngầm kiểu Dekabrist có độ rẽ nước thấp hơn, không thua kém các tàu ngầm cùng loại của Anh và Mỹ đương thời.
Tuy nhiên, sau đó lớp tàu ngầm này đã xuất hiện các lỗi kỹ thuật, nghiêm trọng nhất là tốc độ chìm không đủ và độ ổn định khi chìm kém.
Mùa hè năm 1933, tàu ngầm D-1 cùng với một chiếc tàu ngầm cùng loại D-2 đã thực hiện thành công hành trình dọc theo kênh Biển Trắng – Baltic. Tháng 8/1933, cùng với sự xuất hiện của tàu ngầm Dekabrist, lực lượng ngầm Phương Bắc trở thành lữ đoàn tàu ngầm của Hạm đội phương Bắc.
Tháng 1/1940, khi đang thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, chiếc D-1 bị chìm. Nguyên nhân thực sự dẫn đến vụ tai nạn trên vẫn chưa được tiết lộ. Nhưng có giả thiết cho rằng, tàu ngầm đã vượt quá độ lặn cho phép. Năm 2018, vị trí chìm tàu được xác định vào tại độ sâu 250m ở Vịnh Motovsky.
Tuy vậy, lớp Dekabrist trở thành tàu ngầm đầu tiên của Lực lượng phương Bắc, có khả năng thích nghi trong các điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở Vùng Cực. Sau khi sửa chữa, lớp tàu ngầm này được vũ trang bằng khẩu B-24 hiện đại hơn, thay cho khẩu B-2 trước đó.
Hiện nay, một trong những chiếc tàu ngầm loại này – chiếc D-2 "Narodovolets" được trưng bày trong bảo tàng ở thành phố Saint Petersburg.
Bình luận