Đề xuất mở rộng tương trợ tư pháp trong phong tỏa tài khoản, tịch thu tài sản

Tại phiên họp thứ 31 diễn ra chiều 15/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự kiến chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024.

Tại phiên họp, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao Nguyễn Quang Dũng trình bày tờ trình đề nghị xây dựng Luật Tương trợ tư pháp về hình sự.

Liên quan đến phạm vi điều chỉnh, cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến đề xuất mở rộng phạm vi tương trợ tư pháp về hình sự theo hướng bổ sung những nội dung mới tương trợ.

Cụ thể, cho phép người tiến hành tố tụng của nước yêu cầu được có mặt trong quá trình thực hiện tương trợ tư pháp tại nước được yêu cầu; tổ chức cho người tại nước được yêu cầu đến nước yêu cầu để hỗ trợ điều tra hoặc cung cấp chứng cứ.

Đáng chú ý, dự án luật dự kiến mở rộng tương trợ tư pháp trong việc phong tỏa tài khoản, kê biên, thu giữ, tịch thu và xử lý tài sản do phạm tội mà có và công cụ, phương tiện phạm tội. 

Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao nhận định, phạm vi tương trợ tư pháp về hình sự quy định tại Luật hiện hành còn hạn chế, chưa phù hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam trong cùng lĩnh vực; chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

Theo đó, Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 chưa có các quy định về những nội dung nêu trên, trong khi đây là những hoạt động tương trợ tư pháp đã được quy định trong các điều ước quốc tế song phương và đa phương trong lĩnh vực tư pháp về hình sự mà Việt Nam đã ký kết, tham gia và đã phát sinh trên thực tiễn.

Bên cạnh đó, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao cho hay, luật hiện hành đang điều chỉnh cả 4 lĩnh vực: tương trợ tư pháp về dân sự, hình sự, dẫn độ và chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù. 

"Một số điều luật thuộc phần quy định chung khi áp dụng cho hoạt động tương trợ tư pháp về hình sự, dẫn đến trên thực tế một số cơ quan có thẩm quyền và cán bộ thực thi pháp luật chưa phân định rõ sự khác nhau giữa các lĩnh vực, từ đó gây khó khăn, vướng mắc trong phối hợp triển khai, thi hành", ông Nguyễn Quang Dũng nêu thực tế.

Vì vậy, theo ông Nguyễn Quang Dũng, Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao cho rằng việc tách Luật Tương trợ tư pháp thành 4 luật độc lập điều chỉnh từng lĩnh vực và ban hành Luật Tương trợ tư pháp về hình sự là phù hợp và cần thiết.