Trả lời PV về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan trong việc bổ nhiệm ông Dương Chí Dũng giữ chức Cục trưởng Cục Hàng hải trước khi công bố kết luận thanh tra Vinalines, nhiều đại biểu quốc hội (ĐBQH) đã thẳng thắn đòi Bộ trưởng GTVT phải giải trình.
Phó trưởng đoàn ĐBQH TP.HCM Trần Du Lịch nói: “Tôi biết rằng trong quá trình thanh tra một tổ chức kinh tế, trước khi có kết luận chính thức và ý kiến của Thủ tướng thì thanh tra lập dự thảo và trao đổi với doanh nghiệp rất nhiều lần.
Trước khi đưa ra kết luận cuối cùng của thanh tra, bao giờ cũng có sự trao đổi trước với lãnh đạo đơn vị đang thanh tra để anh có cơ hội giải trình. Tới khi anh giải trình không được và không thuận thì thanh tra mới kết luận. Chính vì vậy, đừng lấy cái ngày kết luận chính thức của thanh tra với ngày bổ nhiệm mà bảo rằng tôi bổ nhiệm trước khi thanh tra kết luận, cái đó là một sự chống chế không thuyết phục.
Tôi cho rằng Bộ trưởng GTVT phải giải trình trách nhiệm về việc bổ nhiệm Cục trưởng Dương Chí Dũng. Và tôi tin rằng nhiều ĐBQH sẽ chất vấn chuyện này”.
Vừa rồi chúng ta tiến hành thanh tra một số tập đoàn (TĐ), tổng công ty (TCT) lớn, phát hiện nhiều sai phạm, thất thoát nhưng nhiều ý kiến cho rằng việc xử lý trách nhiệm vẫn chưa đến nơi đến chốn?
- Một số vụ việc sai phạm xảy ra gần đây, xử lý hình sự các cá nhân liên quan tôi cho là đã nghiêm khắc chứ không phải dung dưỡng. Nhưng vấn đề ở chỗ cơ chế để xử lý trách nhiệm quản lý nhà nước không rõ. Chính vì sự không rõ ràng này nên không có địa chỉ cụ thể để xử lý trách nhiệm.
Nghĩa là chúng ta đang thiếu một chế định rõ ràng về trách nhiệm quản lý nhà nước đối với những sai phạm, thất thoát của các TĐ, TCT nhà nước vừa qua? Cần giải quyết “lỗ hổng” pháp lý này như thế nào, thưa ông?
- Tôi đã nhiều lần đề nghị QH cần ban hành luật Quản lý vốn kinh doanh nhà nước, như vậy mới giải quyết được vấn đề có tính căn cơ, để thiết lập một cơ chế quản lý có hiệu quả và cơ chế giám sát hoạt động của tổ chức kinh tế sử dụng vốn của nhà nước đi kinh doanh, đi thực hiện các chức năng kinh tế của nhà nước.
Rất tiếc là Chính phủ không chuẩn bị kịp và cho tới nhiệm kỳ này, nhiều lần tôi đề xuất đưa vào chương trình của toàn khóa, cần phải ưu tiên. Từ sự việc Vinashin, gần đây nhất là Vinalines, tôi thấy đây là vấn đề nhân dân rất bức xúc về cách sử dụng vốn và tài sản nhà nước. Để giải quyết căn cơ phải sớm có một đạo luật như vậy. Trong đạo luật này phải giao QH thẩm quyền giám sát, đặc biệt là giám sát với các TĐ, TCT nhà nước.
Ụ nổi tiêu tốn hàng chục triệu USD của Vinalines đang hoen gỉ, mục nát tại cảng Gò Dầu B, xã Phước Thái (H.Long Thành, Đồng Nai) - Ảnh: Nguyễn Long
Còn biện pháp trước mắt tôi cũng đề nghị nhiều lần, đó là lựa chọn trước hết các TĐ, TCT lớn và đề nghị Chính phủ, với tư cách đại diện chủ sở hữu cao nhất, yêu cầu các tổ chức kinh tế này phải công khai, minh bạch các hoạt động giống như các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Đây là một cơ chế để xã hội hay người dân giám sát hoạt động của nó. Khi công khai, minh bạch như thế mới thấy được các hoạt động đầu tư sai, sử dụng vốn kém hiệu quả, thậm chí tùy tiện. Vì thiếu công khai nên thanh tra vào thì chỉ thấy được chuyện đã rồi. Nếu như chúng ta giám sát trước sẽ có biện pháp ngăn chặn nhanh chóng, nhưng rất tiếc tới nay đề nghị này vẫn chưa được thực hiện xong.
Hiện Chính phủ đã có nghị định về việc này, nhưng Chính phủ là đại diện sở hữu nhà nước, mà chỉ có tới tầm nghị định thì QH không thể với tới để giám sát hay tham gia, kiểm soát gì ở đó cả. Ở một số nước cũng có các TĐ, TCT lớn của nhà nước, thậm chí có những TĐ quốc doanh rất lớn kiểu Singapore, Malaysia, Pháp… Đa số các công ty này điều lệ hoạt động được ban hành dưới hình thức một đạo luật cho nên bất cứ hoạt động nào của nó đều đưa ra QH giám sát.
Tôi đề nghị trước mắt chưa thể làm đạo luật về điều lệ của một vài TCT, TĐ nhà nước thì chúng ta cần có một đạo luật chung mà tiến tới lâu dài, khi xây dựng một số TĐ hoạt động quy mô quốc gia, quốc tế, thì điều lệ của các TĐ, TCT này phải là đạo luật và được giám sát chặt chẽ bởi QH. Có như vậy mới ngăn ngừa, hạn chế được những sai phạm, thất thoát xảy ra như vừa qua.
Theo TNO
Phó trưởng đoàn ĐBQH TP.HCM Trần Du Lịch nói: “Tôi biết rằng trong quá trình thanh tra một tổ chức kinh tế, trước khi có kết luận chính thức và ý kiến của Thủ tướng thì thanh tra lập dự thảo và trao đổi với doanh nghiệp rất nhiều lần.
Trước khi đưa ra kết luận cuối cùng của thanh tra, bao giờ cũng có sự trao đổi trước với lãnh đạo đơn vị đang thanh tra để anh có cơ hội giải trình. Tới khi anh giải trình không được và không thuận thì thanh tra mới kết luận. Chính vì vậy, đừng lấy cái ngày kết luận chính thức của thanh tra với ngày bổ nhiệm mà bảo rằng tôi bổ nhiệm trước khi thanh tra kết luận, cái đó là một sự chống chế không thuyết phục.
Tôi cho rằng Bộ trưởng GTVT phải giải trình trách nhiệm về việc bổ nhiệm Cục trưởng Dương Chí Dũng. Và tôi tin rằng nhiều ĐBQH sẽ chất vấn chuyện này”.
Vừa rồi chúng ta tiến hành thanh tra một số tập đoàn (TĐ), tổng công ty (TCT) lớn, phát hiện nhiều sai phạm, thất thoát nhưng nhiều ý kiến cho rằng việc xử lý trách nhiệm vẫn chưa đến nơi đến chốn?
- Một số vụ việc sai phạm xảy ra gần đây, xử lý hình sự các cá nhân liên quan tôi cho là đã nghiêm khắc chứ không phải dung dưỡng. Nhưng vấn đề ở chỗ cơ chế để xử lý trách nhiệm quản lý nhà nước không rõ. Chính vì sự không rõ ràng này nên không có địa chỉ cụ thể để xử lý trách nhiệm.
Nghĩa là chúng ta đang thiếu một chế định rõ ràng về trách nhiệm quản lý nhà nước đối với những sai phạm, thất thoát của các TĐ, TCT nhà nước vừa qua? Cần giải quyết “lỗ hổng” pháp lý này như thế nào, thưa ông?
- Tôi đã nhiều lần đề nghị QH cần ban hành luật Quản lý vốn kinh doanh nhà nước, như vậy mới giải quyết được vấn đề có tính căn cơ, để thiết lập một cơ chế quản lý có hiệu quả và cơ chế giám sát hoạt động của tổ chức kinh tế sử dụng vốn của nhà nước đi kinh doanh, đi thực hiện các chức năng kinh tế của nhà nước.
Rất tiếc là Chính phủ không chuẩn bị kịp và cho tới nhiệm kỳ này, nhiều lần tôi đề xuất đưa vào chương trình của toàn khóa, cần phải ưu tiên. Từ sự việc Vinashin, gần đây nhất là Vinalines, tôi thấy đây là vấn đề nhân dân rất bức xúc về cách sử dụng vốn và tài sản nhà nước. Để giải quyết căn cơ phải sớm có một đạo luật như vậy. Trong đạo luật này phải giao QH thẩm quyền giám sát, đặc biệt là giám sát với các TĐ, TCT nhà nước.
Ụ nổi tiêu tốn hàng chục triệu USD của Vinalines đang hoen gỉ, mục nát tại cảng Gò Dầu B, xã Phước Thái (H.Long Thành, Đồng Nai) |
Ụ nổi tiêu tốn hàng chục triệu USD của Vinalines đang hoen gỉ, mục nát tại cảng Gò Dầu B, xã Phước Thái (H.Long Thành, Đồng Nai) - Ảnh: Nguyễn Long
Còn biện pháp trước mắt tôi cũng đề nghị nhiều lần, đó là lựa chọn trước hết các TĐ, TCT lớn và đề nghị Chính phủ, với tư cách đại diện chủ sở hữu cao nhất, yêu cầu các tổ chức kinh tế này phải công khai, minh bạch các hoạt động giống như các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Đây là một cơ chế để xã hội hay người dân giám sát hoạt động của nó. Khi công khai, minh bạch như thế mới thấy được các hoạt động đầu tư sai, sử dụng vốn kém hiệu quả, thậm chí tùy tiện. Vì thiếu công khai nên thanh tra vào thì chỉ thấy được chuyện đã rồi. Nếu như chúng ta giám sát trước sẽ có biện pháp ngăn chặn nhanh chóng, nhưng rất tiếc tới nay đề nghị này vẫn chưa được thực hiện xong.
Hiện Chính phủ đã có nghị định về việc này, nhưng Chính phủ là đại diện sở hữu nhà nước, mà chỉ có tới tầm nghị định thì QH không thể với tới để giám sát hay tham gia, kiểm soát gì ở đó cả. Ở một số nước cũng có các TĐ, TCT lớn của nhà nước, thậm chí có những TĐ quốc doanh rất lớn kiểu Singapore, Malaysia, Pháp… Đa số các công ty này điều lệ hoạt động được ban hành dưới hình thức một đạo luật cho nên bất cứ hoạt động nào của nó đều đưa ra QH giám sát.
Tôi đề nghị trước mắt chưa thể làm đạo luật về điều lệ của một vài TCT, TĐ nhà nước thì chúng ta cần có một đạo luật chung mà tiến tới lâu dài, khi xây dựng một số TĐ hoạt động quy mô quốc gia, quốc tế, thì điều lệ của các TĐ, TCT này phải là đạo luật và được giám sát chặt chẽ bởi QH. Có như vậy mới ngăn ngừa, hạn chế được những sai phạm, thất thoát xảy ra như vừa qua.
Theo TNO
Bình luận