Bí quyết nào đã biến Thụy Điển từ một quốc gia nghèo nhất Châu Âu thành quốc gia phát triển?

Tại diễn đàn “Doanh nhân trẻ và thanh niên khởi nghiệp: Khởi nghiệp sáng tạo – hiểu đúng, hành động đúng” diễn ra tại Hà Nội mới đây, Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam Pereric Högberg đã có những chia sẻ thú vị với các doanh nhân trẻ Việt Nam.

Sáng tạo là chìa khóa để phát triển

Đại sứ Thụy Điển cho biết: “Chỉ với 10 triệu dân, Thụy Điển là một quốc gia mang tính quốc tế hóa, toàn cầu hóa với năng lực cạnh tranh cao hàng đầu thế giới. Tại sao Thụy Điển có thể đi đầu trong hàng loạt ngành kinh tế - công nghiệp, là chiếc nôi dưỡng sinh hàng loạt doanh nghiệp dẫn dắt nền kinh tế toàn cầu và định hướng phát triển cho nhiều ngành công nghiệp của ngày mai?

Bí quyết nào đã biến Thụy Điển từ một trong những quốc gia nghèo nhất Châu Âu cách đây 100 năm trở thành một quốc gia phát triển, với một nền kinh tế tri thứcvà giàu có hàng đầu thế giới? Câu trả lời của chúng tôi thật đơn giản: đó là sáng tạo”.

Đại sứ Pereric Högberg chia sẻ, sức mạnh sáng tạo của Thụy Điển đã được biết từ lâu, khoa học và công nghệ luôn có vị trí quan trọng và đây là quê hương của giải Nobel tôn vinh những trí tuệ sáng láng nhất của loài người. Thụy Điển là quốc gia sáng tạo với tỷ suất đầu tư cho nghiên cứu đạt tới 4% GDP, một tỷ lệ rất cao nếu so sánh với các tiêu chuẩn trên thế giới.

Tại Thụy Điển, sáng tạo được dạy từ cấp tiểu học; tư duy sáng tạo được nuôi dưỡng từ tự do biểu hiện, thử nghiệm, tự do thất bại rồi lại thử nghiệm tiếp; giáo dục ở mọi cấp khuyến khích tư duy tìm tòi, hợp tác, chia sẻ thông tin và biểu kiến.

Video: Đại sứ Pereric Högberg chia sẻ kinh nghiệm về sáng tạo và khởi nghiệp của Thụy Điển

Để biến các ý tưởng thành các giải pháp và sản phẩm trong thực tiễn, Thụy Điển đã duy trì và phát triển mô hình Triple Helix, là cơ chế hợp tác chặt chẽ giữa trường đại học, doanh nghiệp tư nhân và Chính phủ, một công cụ tạo nên sức mạnh sáng tạo, nền tảng của Thụy Điển. Nhiều công ty đa quốc gia của Thụy Điển đã ra đời trên nền tảng công nghệ và nhờ sự sáng tạo đột phá trong nửa đầu những năm 1990.

Đại sứ Thụy Điển khẳng định, sáng tạo không chỉ giúp phát triển kinh tế mà còn là chìa khóa để vượt qua các thách thức về môi trường. Cách đây vài thập niên, thủ đô Stockholm đã từng là một thành phố ô nhiễm nặng, nay mọi người thường có thể chạy bộ qua trung tâm, câu cá trên các dòng chảy thậm chí uống nước tại nguồn đó; năng lượng cho xe bus công cộng và phục vụ sưởi ấm nhà ở được lấy từ rác thải và bùn nước thải.

Có được kết quả đó là nhờ thành phố đã đầu tư xử lý thoát nước, nước thải, năng lượng tái tạo bằng những công nghệ mới. Đây là một ví dụ rất cụ thể về tư duy sáng tạo đã giúp chuyển tầm nhìn chính sách thành thực tiễn.

Sự thành công của Thụy Điển trong nền kinh tế số có thể được giải thích một phần bởi đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Thụy Điển đã sớm cung cấp một mạng băng thông rộng đẳng cấp thế giới, và việc sử dụng internet của người dân là một trong những nơi có tỷ lệ cao nhất trên thế giới. Tỷ lệ sử dụng Internet hiện tại là gần 95%. Mục tiêu đến năm 2020 là cung cấp cho 90% tất cả các hộ gia đình ở Thụy Điển truy cập vào băng thông rộng với tốc độ 100Mb/s.

Thụy Điển cũng đi đầu trong các giải pháp thanh toán kỹ thuật số hiện đại, và người dân gần như rất ít sử dụng tiền mặt trong cuộc sống hàng ngày. Các giải pháp mới cho thanh toán kỹ thuật số đã giúp họ có thể thanh toán bằng thẻ tín dụng hầu như ở khắp mọi nơi. Hiện tại, Thụy Điển đang xây dựng chương trình trở thành xã hội đầu tiên trên thế giới không cần dùng đến tiền mặt.

Thiên đường của startup

Đại sứ Pereric Högberg chia sẻ, dù là quốc gia dân số nhỏ, nhưng trong vài thập niên gần đây, Thụy Điển đã trở thành thiên đường cho các start up, thu hút sự chú ý của các doanh nhân, nhà đầu tư và những người tài năng.

Stockholm đã chiếm giữ vị trí thứ hai (sau thung lũng Silicon) về đầu mối công nghệ, là nơi thu hút nhiều unicons (công ty công nghệ tỷ USD) như: Skype, Spotify, Minecraft và Candy Crush Saga; đó cũng là mái nhà của 20.000 startups, các doanh nghiệp công nghệ khởi đầu lập quỹ 1.5 tỷ Euro năm 2016, nay đã tăng trưởng trên 50%; Riêng Stockholm đón nhận hơn 22.000 doanh nghiệp công nghệ.

Video: Đại sứ Thụy Điển tiết lộ bí quyết giúp Thụy Điển đứng đầu thế giới

Thụy Điển cũng tạo ra hệ thống vườn ươm doanh nghiệp và các khu công nghệ cao nơi các ý tưởng và sáng tạo được ươm mầm và phát triển, nơi các doanh nghiệp nước ngoài có thể đầu tư và góp phần thu hút tài năng và những công nghệ mới nhất trên toàn cầu.

Bên cạnh đó, văn hóa, xã hội và hệ giá trị cũng đóng vai trò quyết định đối với khởi nghiệp sáng tạo. Hệ giá trị của nền văn hóa xã hội là mảnh đất màu mỡ sinh sôi và nuôi dưỡng cộng đồng khởi nghiệp. Đó là một xã hội không nặng ngôi thứ, bình đẳng, phi nghi thức – lao động theo nhóm một cách tự nhiên, bản năng.

Nhận thức được tác động công nghệ và sáng tạo của công nghệ thông tin, Chính phủ Thụy Điển đã trợ cấp một phần giá thành máy vi tính trong những năm 90. Trẻ em lớn lên và phát triển cùng máy tính, cùng với kỹ năng tin học được hỗ trợ đã bùng phát sớm tại Thụy Điển, kết quả là Thụy Điển là quốc gia phát triển hàng đầu về kinh tế số.

“Tôi rất vui được chia sẻ kinh nghiệm thực tế của chúng tôi với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Cùng với mối quan hệ hợp tác lâu đời, lịch sử giữa hai nước Thụy Điển và Việt Nam, chúng tôi mong muốn đồng hành cùng các bạn trong sứ mệnh đó”, Đại sứ Pereric Högberg nói.