Căng thẳng Nga - Ukraine: Liên tiếp các đòn trừng phạt, đáp trả trong khu vực

Theo Bộ Ngoại giao Ukraine, nhà ngoại giao cấp cao của Đại sứ quán Nga ở Kiev đã bị trục xuất khỏi nước này. Ông phải rời Ukraine trong vòng 72 giờ, tính từ 19/4.

Bộ Ngoại giao Ukraine cho biết quyết định nhằm đáp trả việc Nga trục xuất lãnh sự Ukraine ở St.Petersburg. Ukraine phản đối mạnh mẽ và cho rằng Nga làm trái pháp luật khi vào ngày 16/4, họ bắt giữ nhân viên Tổng lãnh sự quán Ukraine ở St.Petersburg và ra lệnh cho ông rời khỏi lãnh thổ Liên bang Nga.

Theo Ukraine, những hành động như vậy của nhà chức trách Nga vi phạm Công ước Vienna về Quan hệ ngoại giao năm 1961 và Công ước Vienna về Quan hệ Lãnh sự năm 1963 và một lần nữa cho thấy Nga đang lựa chọn làm trầm trọng thêm vấn đề với Ukraine.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Nga thông báo quyết định trục xuất lãnh sự Ukraine tại St.Petersburg Alexander Sosonyuk, sau khi Cơ quan An ninh Liên bang Nga giam giữ ông vì thu thập thông tin bí mật từ cơ sở dữ liệu của các cơ quan thực thi pháp luật và Cơ quan An ninh Nga. Nga cho rằng hoạt động này là “không thể chấp nhận, không phù hợp với tư cách của một viên chức lãnh sự và gây phương hại đến lợi ích an ninh của Liên bang Nga”.

Theo luật quốc tế, các nhà ngoại giao có quyền miễn trừ tại quốc gia mà họ làm việc, nhưng họ có thể bị tước quyền ở lại trong trường hợp vi phạm pháp luật hoặc các hành động thù địch.

Trong khi đó, căng thẳng giữa Nga và Ukraine liên quan tình hình ở Donbass và việc Nga gia tăng lực lượng ở biên giới với Ukraine trong thời gian gần đây chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Việc Nga tăng cường sự hiện diện quân sự tại khu vực biên giới giữa nước này với Ukraine đã khiến cộng đồng quốc tế lo ngại. Mối lo ngại cuộc chiến tranh “lạnh” giữa 2 nước từng thuộc Liên Xô trở thành chiến tranh “nóng” ngày càng gia tăng sau khi Nga cáo buộc Ukraine chuẩn bị tiến hành một cuộc tấn công lớn ở vùng Donbass, đồng thời cảnh báo hậu quả nghiêm trọng đối với quốc gia này. 

Những hình ảnh cho thấy quân đội Nga tập trung sát biên giới Ukraine đang khiến các nhà lãnh đạo phương Tây “đứng ngồi không yên”. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng, Nga nhiều khả năng không muốn làm leo thang vấn đề đối với Ukraine bởi họ cũng lo ngại về việc sa lầy vào một cuộc xung đột tốn kém mà không có chiến lược rút lui rõ ràng.

Ngày 16/4, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tuyên bố sẵn sàng đàm phán 4 bên, trong đó có Tổng thống Nga để làm dịu mối quan hệ sau khi Nga triển khai binh sỹ dọc biên giới chung.

Căng thẳng giữa Nga và Ukraine cũng diễn ra trong bối cảnh một cuộc khẩu chiến mới giữa Nga và Mỹ khi tân Tổng thống Mỹ Joe Biden hướng đến một đường lối cứng rắn trước Tổng thống Nga.

Mỹ vừa công bố các lệnh trừng phạt và trục xuất 10 nhà ngoại giao Nga để trả đũa khi Mỹ cho rằng Nga can thiệp bầu cử nước này, đứng đằng sau cuộc tấn công mạng quy mô lớn vào các cơ quan Mỹ cũng như có các hoạt động thù địch khác.

Nga cho biết họ sẽ trục xuất các nhà ngoại giao Mỹ và trừng phạt các quan chức Mỹ để đáp trả đồng thời khuyến nghị phái viên Mỹ rời Nga "để tham vấn".