Trong bối cảnh Nga đang dàn quân trên khắp mặt trận phía Đông, nhằm giành quyền kiểm soát vùng trung tâm công nghiệp của Ukraine, quân đội Ukraine đã tăng cường tiến công ở khu vực phía Nam để chiếm lại những vùng lãnh thổ đã mất.
Chiến thuật mới của Ukraine
Ukraine đã sử dụng nhiều hệ thống tên lửa do Mỹ cung cấp tấn công các cây cầu và cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng ở phía Nam, buộc Moskva phải chuyển bớt lực lượng ra khỏi Donbass để chống lại mối đe dọa mới. Khi cuộc chiến tại Ukraine bước sang tháng thứ 6, những tuần tới có thể là thời điểm mang tính quyết định.
Dù phần lớn khí tài quân sự của Nga và Ukraine đều tập trung ở Donbass – nơi có nhiều khu mỏ và nhà máy, nhưng cả hai bên đều hy vọng sẽ giành được thắng lợi ở những nơi khác. Ukraine tuyên bố sẽ đẩy lùi quân đội Nga ra khỏi các khu vực mà họ đã chiếm giữ kể từ khi phát động chiến dịch quân sự, trong đó có thành phố Kherson ở phía Nam và một phần của Zaporizhzhia, còn Moskva cam kết giữ vững những nơi họ đã giành được và muốn kiểm soát thêm nhiều khu vực khác.
Chiến thuật của Ukraine là tấn công các cây cầu quan trọng ở Kherson, nhằm cắt đứt tuyến đường tiếp tế của quân đội Nga. Trong tuần qua, các lực lượng Ukraine đã nhiều lần sử dụng hệ thống pháo binh cơ động cao (HIMARS) do Mỹ cung cấp nhằm vào cây cầu trọng yếu Antonovsky nối thành phố Kherson nằm ở bờ Nam của sông Dnipro với phần còn lại của vùng đất gần như nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của Nga.
Ông Huseyn Aliyev, chuyên gia nghiên cứu xung đột Ukraine-Nga tại Đại học Glasgow cho rằng, để đối phó với các cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào chuỗi cung ứng, Nga không chỉ tận dụng mọi cơ hội sửa chữa cây cầu Antonovsky mà còn triển khai các cầu phao bổ sung. Tuy nhiên, những cây cầu này mỏng manh và hẹp hơn nhiều so với những cây cầu truyền thống, khiến quá trình cung ứng diễn ra chậm chạp.
Ngoài cầu Antonovsky, quân đội Ukraine cũng bắn phá một cầu nhỏ khác ở Đông Bắc Kherson, bắc qua một nhánh sông Dnipro. Theo chuyên gia Sim Tack, nhà phân tích của công ty tư vấn quân sự Mỹ Force Analysis, cây cầu thứ hai này là một tuyến đường quan trọng cho phép Nga chuyển binh sỹ và đồ tiếp viện từ Nova Kakhovka, một thành phố khác ở khu vực Kherson.
Nga ứng phó ra sao?
Mặc dù các cuộc tấn công của Ukraine không phá hủy hoàn toàn cây cầu này nhưng ông Sim Tack cho rằng, chúng sẽ gây khó khăn cho việc vận chuyển bằng phương tiện hạng nhẹ và khiến các xe tải hạng nặng không thể đi vào.
Kherson nằm ở vị trí chiến lược giữa sông Dnipro và Biển Đen, là thành phố đầu tiên của Ukraine nằm dưới sự kiểm soát của Nga vào tháng 3. Giữ vững thành phố này là ưu tiên chính trong chiến dịch quân sự của Nga và giành lại quyền kiểm soát Kherson là mục tiêu hàng đầu của Ukraine ở thời điểm hiện tại.
Kherson nằm trên bờ Tây Bắc của sông Dnipro, chảy về hướng Nam qua Ukraine trước khi đổ ra Biển Đen. Sông Inhulets cũng cắt qua Kherson và nhập với sông Dnipro ở phía Đông. Có 3 cây cầy chính kết nối Kherson với các vùng lãnh thổ xung quanh. Cầu Antonovsky, một cầu đường sắt gần đó và cầu đường cao tốc P47 bắc qua sông Inhulets ở bên ngoài thành phố.
Các kỹ sư Nga đã nhanh chóng lắp dựng cầu phao bên cạnh cây cầu bị hư hỏng trong thời gian sửa chữa. Cầu phao và thuyền vẫn là cách thức giúp các phương tiện băng qua Dnipro vào Kherson khi cả 3 cây cầu nói trên bị tấn công. Nhiều nhà quan sát cho rằng, quá trình sửa chữa không thể diễn ra quá lâu bởi các lực lượng Ukraine có thể tiếp tục dội tên lửa để tấn công các cây cầu. Chính vì lý do này mà lực lượng Nga đã tăng gấp đôi số lượng cầu phao quanh Kherson, ông Konstantin Mashovets, một nhà phân tích của Ukraine nhận định.
Theo nhà phân tích này, Nga thường áp dụng chiến lược xây dựng cầu dự phòng dọc theo tất cả các cây cầu chiến lược trên vùng lãnh thổ mà họ kiểm soát để quân đội có thể dễ dàng tiếp cận với cả hai bên bờ sông.
Khúc dạo đầu của cuộc phản công lớn?
Một số nhà phân tích đã mô tả chiến thuật tấn công các cây cầu là màn mở đầu cho một cuộc phản công lớn của Ukraine nhằm đẩy lùi quân đội Nga tại Kherson – vốn đang rơi vào tình trạng khó khăn vì thiếu nguồn cung. Nhưng chuyên gia quân sự Glen Grant của Tổ chức An ninh Baltic cho rằng, nếu chỉ tập trung bắn phá các cây cầu, Kiev sẽ rất khó chiếm lại Kherson.
“Ở một thời điểm nào đó, quân đội sẽ phải tiến vào thành phố”, ông Glen Grant nhận định.
Còn nhà phân tích Huseyn Aliyev cho rằng, quân đội Ukraine cần phải chuẩn bị cho bất cứ tình huống nào trong thời gian tới, có thể là viễn cảnh xảy ra một trận chiến ác liệt trên đường phố, khi đó thương vong lớn là điều không thể tránh khỏi. Ukraine có thể mất đi những binh sỹ được trang bị và huấn luyện tốt nhất.
Chiến thuật trước đây của quân đội Ukraine chỉ là giành lại một số ngôi làng và kế hoạch tiến hành cuộc phản công lớn để giành lại Kherson có thể là “thay đổi mang tính bước ngoặt”, ông Grant nhấn mạnh.
Bình luận