Ba học sinh cấp 2 xứ Huế chế tạo máy báo lũ tự động

Với mô hình máy báo lũ tự động, ba học sinh của trường THCS Đặng Dung (thị trấn Sịa, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế) bao gồm Phạm Quốc Đạt (SN 2002); Lê Thị Thu Hương (SN 2002) và Hoàng Xuân Bảo (SN 2001) đã đoạt giải nhì cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Thừa Thiên – Huế năm 2016.

Em Lê Thị Thu Hương (một trong 3 học sinh trong nhóm chế tạo) chia sẻ: “Là người miền Trung, hơn ai hết chúng em thấu hiểu được những hậu quả mà lũ lụt để lại cho đời sống của người dân. Từ thực tế đó, chúng em nghĩ tới việc chế tạo máy báo lũ để giảm bớt thiệt hại do lũ gây ra.

Chúng em đã đi khảo sát và tìm hiểu mực nước, các cấp báo động lũ tại các trạm thủy văn, các hồ chứa đầu nguồn để xây dựng ý tưởng cho hệ thống máy báo lũ tự động.

Hệ thống này hoạt động trên công tắc từ và sóng vô tuyến (sóng điện từ) và sẽ cảnh báo lũ (đặc biệt là lũ về ban đêm) để mọi người biết và phòng tránh, giảm thiệt hại do lũ gây ra”.

Xuất phát từ ý tưởng đó, đầu năm 2015 nhóm học sinh cấp 2 nêu trên đã lên ý tưởng, thảo luận và cùng thực hiện dưới sự hỗ trợ của thầy Hà Phong (giáo viên môn Mỹ Thuật) và thầy Hồ Tấn Chu (giáo viên môn Toán).

Ngoài giờ học, tranh thủ những lúc rảnh rỗi, Đạt cùng hai bạn cùng tập trung ở trường học để thảo luận và làm sản phẩm. Từ khi hình thành ý tưởng đến khi lựa chọn những nguyên liệu phù hợp và hoàn thành sản phẩm là hơn 1 năm.

Phạm Quốc Đạt cho biết: “Khi thực hiện ý tưởng chế tạo hệ thống máy báo lũ tự động, khó khăn lớn nhất và tụi em gặp phải đó là thời gian. Qũy thời gian của tụi em rất eo hẹp do phải đi học và một số thiết bị không có sẵn nên phải tự chế tạo hoặc nhờ thầy giáo giúp. Ngoài ra, do chưa có nhiều kiến thức về lắp mạch điện nên nhóm cũng phải nhờ đến các thợ điện”.

Phạm Quốc Đạt chia sẻ thêm, mô hình máy báo lũ tự động có nhiều bộ phận như khung mô hình làm bằng mica, phao nổi, công tắc cảm ứng từ tự chế…

Trong đó, bộ phận quan trọng nhất là bộ thu phát sóng vô tuyến dùng để thu tín hiệu cảnh báo phát về các trạm địa phương khác hoặc người dân để có biện pháp phòng tránh kịp thời.

Mô hình sẽ vận hành theo nguyên lý khi mực nước ở các sông dâng lên, phao nổi dạng hình hộp chữ nhật được cố định trong khung định vị dâng lên theo.

Khung định vị sẽ lắp ba công tắc từ tự chế tương ứng với ba mức độ báo lũ ở địa phương là báo động 1, báo động 2, báo động 3.

Phao nổi trang bị một nam châm vĩnh cửu để hút và đóng các công tắc từ ở mỗi mức tương ứng.

Lúc này, bộ đếm thời gian sẽ hoạt động (nó sẽ tự động ngắt trong thời gian báo phù hợp để tiết kiệm điện). Đồng thời ở hệ thống loa có trang bị một hệ thống thu phát tín hiệu tần số FM để phát ra tín hiệu tần số radio.

Các trạm trực báo lũ trung tâm của huyện sẽ trang bị hệ thống thu nhận tần số này (có thể là máy radio, điện thoại hay máy tính dò tần số) để báo về mỗi trạm địa phương các xã, thị trấn. Mỗi mức độ báo động được thiết kế kết nối với bộ phận âm thanh gồm còi hú và âm thanh cảnh báo tương ứng.

Mỗi trạm địa phương có trách nhiệm thông báo cho người dân để có kế hoạch phòng chống trước khi lũ đến. Đồng thời, mỗi người dân có thể tự trang bị cho mình một máy thu sóng radio để nắm tình hình lũ.

“Hệ thống có thể trang bị từ trạm thủy văn đầu nguồn đến các trạm địa phương.  Các hộ gia đình cũng có thể lắp đặt hệ thống để báo động nước lên trong đêm tạo thành một khối liên kết dự báo chặt chẽ trong phòng tránh lũ lụt”, Phạm Quốc Đạt thông tin.

Phạm Quốc Đạt thông tin thêm: “Ưu điểm của mô hình này là hệ thống có thể duy trì khi cúp điện nhờ nguồn điện dự trữ thông qua công tắc từ được lắp song song với nguồn điện chính. Khi nguồn điện chính ngắt thì công tắc cảm ứng sẽ tự đóng nguồn điện dự trữ để sử dụng”.

Ông Hồ Tấn Chu - Giáo viên môn Toán trường THCS Đặng Dung  chia sẻ: “Lúc đầu các em lên ý tưởng rồi được chúng tôi hỗ trợ thêm. Để làm mô hình này thì vốn đầu tư cho sản phẩm không lớn, giá thành rẻ phù hợp với địa phương, hộ gia đình. Đây là mô hình hoàn toàn mới ở nước ta”.

Ông Đỗ Xuân Long – Hiệu trưởng trường THCS Đặng Dung cho hay: “Tôi thấy mô hình của các em học sinh rất ý nghĩa. Nếu được áp dụng trong thực tế sẽ giúp người dân nâng cao cảnh giác và chủ động phòng chống lũ lụt”.

Được biết, mô hình hệ thống cảnh báo lũ lụt tự động của ba học sinh trường THCS Đặng Dung (thị trấn Sịa, huyện Quảng Điền) đang được tỉnh Thừa Thiên – Huế làm gọn lại và gửi ra Bộ Khoa học & Công nghệ dự cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc.

Chia sẻ với PV VTC News, nhóm học sinh nêu trên cho biết, sắp tới nếu có điều kiện và thời gian, nhóm sẽ phát triển mô hình hơn để có thể đưa những thông tin đó lên mạng internet thông qua một website báo lũ trực tuyến.

Khi ấy, tín hiệu thu được sẽ mã hóa và đưa ra thông số hiển thị liên tục để có thể thông báo cho người dân biết trên nhiều kênh, giúp người dân chủ động hơn trong việc phòng tránh lũ lụt.

Video: Học sinh Hậu Giang chế tạo thiết bị xử lý rác biết nói