Chức vô địch World Cup 2018 thì là phần "quả" trên chiếc cây được người Pháp vun trồng từ nhiều năm trước. Sau cuộc khủng hoảng thời hậu Zinedine Zidane, bóng đá Pháp đứng trước thách thức phải làm lại từ đầu, gạt bỏ tất cả các giá trị truyền thống để tạo ra giá trị "Pháp mới", qua đó xây dựng đội bóng đủ lực để tìm vinh quang xưa cũ. Thành công hôm nay đã được xứ lục lăng ươm mầm như thế nào?
Video: Pháp 4-2 Croatia
Chính sách tuyển chọn tài năng độc đáo
Đội hình tuyển Pháp vô địch World Cup 1998 được xem như biểu tượng của sự hòa hợp dân tộc với những cầu thủ không phải người Pháp chính gốc như Zidane, Lillian Thuram hay Marcel Desailly. Sự xuất hiện của các cầu thủ nhập cư giúp Pháp có thêm nguồn gen tinh túy, xuất chúng để xây dựng một thời đại mới.
Ở Pháp, mỗi khu ngoại ô đều có một CLB do chính phủ trợ cấp. Mỗi CLB đều có sân tập, trang thiết bị hiện đại và HLV ở đẳng cấp cao, với mục tiêu là đào tạo ra những cầu thủ trẻ chất lượng. Ở đội bóng khởi nghiệp AS Bondy, Mbappe thường phải thi đấu với những cầu thủ lớn hơn 2 tuổi. Cách đào tạo đó giúp các cầu thủ quen dần với thử thách khắc nghiệt, nhờ đó có sức chịu đựng cực tốt.
Cũng như các khu phố ổ chuột ở Brazil, vùng ngoại ô trở thành "thiên đường" của các nhà làm bóng đá, bởi đó là nơi tập trung nguồn lực dồi dào nhất của các thế hệ người nhập cư Pháp. Những đứa trẻ có động lực đá bóng để thoát nghèo, bởi với họ, thể thao là một trong những cách tốt nhất để hòa hợp với nước Pháp.
Mbappe là biểu tượng cho thế hệ thanh niên Pháp ở ngoại ô.
Các tuyển trạch viên và chuyên gia xuất hiện thường xuyên ở các giải trẻ, qua đó sàng lọc những "viên ngọc" ưu tú nhất để gửi đến đào tạo ở Clairefontaine, trung tâm huấn luyện bóng đá quốc gia Pháp (Pháp cũng là đất nước hiếm hoi có riêng một trung tâm đào tạo quốc gia), tạo bệ phóng để gia nhập các CLB Ligue 1 và khoác áo các đội tuyển trẻ. Nhờ có sự theo dõi và sàng lọc ở nhiều cấp độ, không có tài năng trẻ nào bị lọt khỏi tầm mắt của các tuyển trạch viên, chỉ cần anh ta... có đá bóng.
Các tài năng trẻ có cơ hội thi đấu
Sự "độc bá" của Paris Saint-Germain không khiến Ligue 1 mất đi tính hấp dẫn. Ngược lại, dù kém xa Ngoại hạng Anh, La Liga về sức hút hình ảnh, song giải vô địch quốc gia chính là báu vật của người Pháp. Tại đây, Raphael Varane, Samuel Umtiti, Mbappe, Thomas Lemar hay Nabil Fekir đã và đang thay nhau trưởng thành.
Các đội bóng Pháp rất hào phóng trong việc tạo điều kiện ra sân cho các cầu thủ trẻ. Ở AS Monaco, Mbappe trở thành trụ cột ở tuổi... 18, trong khi Fekir đã được liệt vào hàng ngũ "có thâm niên" tại Olympic Lyon.
Các cầu thủ Pháp được tạo điều kiện thi đấu thường xuyên.
Sự thay đổi của Pháp được thể hiện tiêu biểu ở Lyon - đội bóng sẵn sàng từ bỏ vị thế thống trị (7 lần vô địch Ligue 1 liên tiếp) chỉ để thực hiện trẻ hóa và cho ra lò nhiều tài năng sáng giá như Fekir, Umtiti, Houssem Aouar, Ferland Mendy, Myziane Maolinda,... AS Monaco cũng là cái nôi của những cầu thủ chất lượng như Mbappe, Benjamin Mendy, Lemar, Nice sở hữu Malang Sarr, Allan Saint-Maximin, còn PSG, nổi tiếng chịu chơi, cũng tạo điều kiện để Alphonse Areola, Kimpembe hay Adrien Rabiot thi đấu.
Các tài năng trẻ của Pháp thi đấu đỉnh cao từ sớm và được đôn lên đội tuyển quốc gia ngay khi thể hiện được khả năng. Vì thế, Pháp không già cỗi như Tây Ban Nha, không đi theo khuôn mẫu "lối mòn" kiểu Đức và cũng không non nớt, bấp bênh như Anh. Sở hữu đội hình trẻ thứ hai World Cup (chỉ sau Nigeria), song Pháp chơi rất già giơ và bản lĩnh.
Vượt qua hàng loạt ứng viên vô địch để bước lên đỉnh cao thế giới, ai có thể hình dung đoàn quân trẻ tuổi của Deschamps làm được điều này từ trước World Cup?
Sự tiếp nối trong các thế hệ
Quan trọng hơn, Pháp có khả năng tạo ra một chu kỳ thành công bằng việc duy trì "dòng máu trẻ" cuộn chảy trong lòng đội tuyển. 20 năm qua, "Gà trống Gaulois" có 2 lần vô địch World Cup, 1 lần vào chung kết World Cup, 1 lần vô địch EURO và 1 lần vào chung kết EURO. Xét trên bình diện châu Âu, không đội nào thành công như Pháp trong khoảng thời gian này.
Thành tích của Pháp được tiếp nối và duy trì trong nhiều năm, thay vì "một phút huy hoàng rồi chợt tắt" như Hy Lạp hay Bồ Đào Nha. Tất cả là nhờ sự pha trộn của nhiều thế hệ. Thay vì mất vài năm để đợi một lứa cầu thủ trưởng thành, Pháp để các lớp cầu thủ thi đấu xen kẽ.
Lớp trước chỉ bảo lớp sau, đồng thời lớp sau tạo động lực cố gắng cho lớp trước. Những Pogba, Griezmann vẫn còn rất trẻ, song đã là "già" nếu so với Lemar hay Mbappe. Nhìn danh hiệu "cầu thủ trẻ xuất sắc nhất World Cup" của Mbappe, người Pháp đã nhìn thấy tương lai của đội tuyển, ngay từ trong thành công hôm nay.
Griezmann là biểu tượng cho sự nối tiếp thế hệ của Pháp.
Công lớn của Deschamps
Vô địch World Cup trên danh nghĩa cầu thủ và HLV, Didier Deschamps trở thành người thứ ba trong lịch sử làm được điều này, sáng ngang với Mario Zagallo (Brazil) và "hoàng đế" Franz Beckenbauer (Đức). 10 năm trước, Deschamps còn "lang bạt" tại Juventus để chinh chiến ở... Serie B, nay đã đứng trên đỉnh cao trọng vọng từ chức vô địch World Cup. Hành trình thăng tiến khó tin, nhưng xứng đáng.
Cũng như người thầy Aime Jacquets 20 năm trước, Deschamps quyết gạt bỏ những "cái tôi" bất trị khỏi đội tuyển. Karim Benzema phải ở nhà xem World Cup dù sở hữu đẳng cấp hơn hẳn Olivier Giroud, song tuyển Pháp của Deschamps là phải thế. "Gà trống Gaulois" chỉ chấp nhận những cá nhân hướng về tập thể. Không cầu thủ nào được đặt lên trên lợi ích tập thể, bởi đây là đội bóng của nước Pháp.
Deschamps đã xây dựng được một tuyển Pháp đoàn kết và kỷ luật.
Kết quả thì ai cũng thấy. Pháp là tập hợp của những cầu thủ với trình độ kỹ thuật cùng sức mạnh, thể lực thuộc hàng siêu việt, song tuyệt nhiên không ai chơi bóng cá nhân, vô kỷ luật. Pháp không xây dựng lối đá ngẫu hứng như Brazil, dù họ đủ khả năng làm điều đó. Trái lại, đội bóng áo lam thi đấu với sự thực dụng và cẩn trọng tuyệt đối. Pháp vượt qua vòng bảng với điểm số vừa đủ, đánh bại Argentina, Uruguay, Bỉ và Croatia bằng lối chơi khoa học và giàu tính chiến đấu.
Khả năng phòng ngự và tuân thủ chiến thuật của Pháp được thể hiện rõ nét trong chiến thắng 1-0 trước Bỉ.- trận đấu mà Pháp thi đấu cứ ngỡ như... Italia thời kỳ đỉnh cao, chứ không phải một đội bóng bất ổn và từng cúi đầu rời World Cup 8 năm trước. Pháp của Deschamps đã tích lũy đủ kinh nghiệm sau những bài học thất bại và giờ là lúc "hái quả".
Tạo dựng được một tập thể như thế, chiến lược gia người Pháp xứng đáng được lưu danh trong trang sử vàng của bóng đá xứ lục lăng.
Bình luận