Những ngày đầu phản công, quân đội Ukraine tổn thất nặng nề về thiết bị công binh, đặc biệt là xe thiết giáp phá mìn Leopard 2R. Vượt bãi mìn của Nga hiện là vấn đề nan giải đối với họ. Nếu không làm được điều này, họ sẽ khó đột phá phòng tuyến và chia cắt lực lượng Nga.
Ukraine mất tới một nửa số xe công binh Leopard 2R chuyên phá mìn
Các tiểu đoàn công binh thuộc lữ đoàn cơ giới 33 và lữ đoàn tấn công 47 của Ukraine - lực lượng tiên phong trong cuộc phản công 2023 của Ukraine, đã bị tổn thất nặng nề về thiết bị trong cuộc tiến công ở Nam Mala Tokmachka tuần qua.
Các xe phá mìn Leopard 2R của Ukraine bị bỏ lại chiến trường sau khi cố gắng tạo các vệt đường an toàn qua bãi mìn của Nga. (Ảnh: Quân đội Nga)
Thiệt hại của các đơn vị này vào hôm 8/6 bao gồm ít nhất 5 xe công binh chuyên dụng. Được gắn lưỡi cày mìn và con lăn phá mìn, các xe này dẫn đầu các xe tăng và xe chiến đấu bộ binh đi xuyên qua các bãi mìn. Xe sẽ cày kích nổ mìn và tạo một vệt đường an toàn cho xe tăng và xe chiến đấu bộ binh bám theo và đột phá qua phòng tuyến đối phương.
Lối tấn công trực diện như thế này vào công sự kiên cố của đối phương là một trong các hoạt động khó khăn nhất và dễ đổ máu nhất của tác chiến trên bộ. Ngay cả các đội quân thiện chiến nhất và được trang bị tốt nhất cũng có thể mất một nửa lực lượng tấn công trong trường hợp đột phát chính diện thành công.
Lữ đoàn tấn công 47 trong một tuần kịch chiến đã phải bỏ lại chiến trường 3 trong số 6 xe phá mìn tốt nhất của mình, đó là các xe Leopard 2R do Phần Lan sản xuất. Các tổn thất khác của Ukraine đã được xác nhận bao gồm một xe công binh IMR-2 từ thời Liên Xô và một xe phục hồi bọc thép Bergepanzer của Đức.
Xe Leopard 2R vốn là một xe tăng Leopard 2A4 nặng 69 tấn và chạy bằng động cơ diesel, được hãng Patria của Phần Lan cải biến thành xe phá mìn chuyên dụng.
Hãng Patria đã bỏ tháp pháo của xe tăng Leopard 2A4 và gắn lên thân xe này các cày mìn bản rộng đầy đủ do Person ở Anh chế tạo. Chiếc xe Leopard 2R (kíp lái 3 người) có sức kéo 1.500 mã lực sẽ đẩy cày mìn đi; cày này sẽ kích nổ an toàn các quả mìn ở phía trước xe, dọn đường đến các hầm hào đối phương xây dựng phía sau các bãi mìn.
Xe Leopard 2R cũng có khả năng hất đất vào chiến hào, tạo ra cầu đất để tiến thẳng tới gờ sau chiến hào. Sau đó xe tăng và bộ binh có thể vượt qua.
Leopard 2R là phiên bản Phần Lan của xe phá mìn tấn công của lục quân Mỹ - được xem là loại xe đột kích hàng đầu.
Tuy nhiên, người Phần Lan không hài lòng với Leopard 2R. Đất Phần Lan được cho là có quá nhiều đá nên xe cày mìn này khó phát huy hiệu quả, thậm chí ngay cả khi có lực đẩy 1.500 mã lực phía sau. Do vậy, Phần Lan không ngần ngại tặng Ukraine toàn bộ 6 xe Leopard 2R của mình. Phần Lan và Ukraine rõ ràng hy vọng đất Ukraine sẽ không tạo trở ngại nào cho các xe phá mìn này.
Không phá được mìn, Ukraine rất khó đột phá bằng thiết giáp
Đất có lẽ không phải là nguyên nhân chính khiến lữ đoàn 47 mất ít nhất 3 xe Leopard 2R, có thể trong cuộc tấn công qua bãi mìn của Nga ở nam Mala Tokmachka vào sáng 8/6. Vì rõ ràng mìn gài ở đây cực kỳ dày.
Ngoài ra, không quân Nga còn kiểm soát được bầu trời phía trên tuyến mặt trận phía Nam. Họ có thể tổ chức các phi vụ cường kích và trực thăng tấn công để đánh vào đội hình Ukraine. Cho tới nay, phòng không của Ukraine chưa thể làm suy yếu lợi thế quan trọng này của Nga. Hoạt động không kích này làm cho việc vượt qua bãi mìn trở nên khó khăn bội phần.
Nhưng phá mìn là điều kiện tiên quyết để đột phá bằng xe thiết giáp. Ukraine đã lập 9 lữ đoàn mới trang bị thiết bị Mỹ và châu Âu, và giao tất cả các đơn vị này tham gia chiến dịch phản công 2023. Cho tới thời điểm này, mới có 3 đơn vị (lữ đoàn cơ giới 33, lữ đoàn tấn công 47 và lữ đoàn thủy quân lục chiến 37) tham chiến.
Sáu lữ đoàn mới còn lại - với vũ khí bao gồm các xe tăng PT-91 từng của Ba Lan, xe tăng Challenger 2 từng của Anh và xe chiến đấu bộ binh Stryker từng của Mỹ - đang chờ đợi các lữ đoàn Ukraine dẫn đầu mở cửa đột phá qua phòng tuyến Nga.
Khu vực phía nam Mala Tokmachka đặc biệt quan trọng đối với chiến lược Ukraine. Mala Tokmachka án ngữ tiền tuyến ở tỉnh Zaporozhye, cách thị trấn chiến lược Tokmak 32km về phía bắc. Thị trấn Tokmak nằm trên hành lang chính tới thành phố Melitopol do Nga kiểm soát trên Biển Azov.
Nếu các lực lượng Ukraine có khả năng vượt qua được các bãi mìn nam Mala Tokmachka và thẳng tiến tới Tokmak và sau đó là Melitopol, họ sẽ có cơ hội chia cắt lực lượng Nga ở Ukraine làm đôi.
Tuy nhiên, hiện nay có lẽ phía Ukraine vẫn chưa tìm được phương cách để đi qua hoặc vòng tránh các bãi mìn ở Mala Tokmachka. Có thể họ sẽ cố gắng tiến tới Tomak theo cách trực tiếp dọc theo đường T0408 hoặc gián tiếp từ phía Đông hoặc Tây.
Ukraine cũng trông mong vào viện trợ nữa của phương Tây để bù đắp cho các xe Leopard 2R bị mất. Cụ thể, phương Tây vẫn còn khá nhiều xe IMR, Bergepanzers, M-88s và NM189 để thay thế cho Leopard 2R.
Bình luận