Phiên tòa xét xử vụ án sai phạm đất đai ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội ngày 9/8 kéo dài qua thời gian nghỉ trưa.
Sau phần tranh luận, HĐXX bước vào phòng nghị án. Đúng 14h, HĐXX công bố bản án sơ thẩm vụ án sai phạm đất đai ở Đồng Tâm.
Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa Bùi Đức Hiệp cho biết, 10 bị cáo là cựu cán bộ xã Đồng Tâm bị VKS truy tố tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. 4 bị cáo là cựu cán bộ huyện Mỹ Đức bị truy tố tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
HĐXX công bố bản án sơ thẩm.
Căn cứ vào tài liệu vụ án, chứng cứ cũng như quá trình thẩm vấn, tranh luận tại phiên tòa, HĐXX xác định, cáo trạng truy tố các bị cáo là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Theo tòa, các bị cáo có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, biết trước hậu quả nhưng vẫn cố ý làm. Hành vi của các bị cáo làm cho cơ quan Nhà nước suy yếu, giảm uy tín.
Các bị cáo gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng nên cần xử lý nghiêm. HĐXX xét thấy, trong vụ án này, Nguyễn Xuân Trường giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu nên phải chịu mức án cao so với các bị cáo khác. Các bị cáo Triển, Sơn, Thuần có vai trò tích cực trong vụ án.
Trừ Nguyễn Xuân Trường, các bị cáo còn lại đã trả lại đất, thành khẩn khai báo cần được xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Đối với nhóm bị cáo là cựu cán bộ huyện Mỹ Đức, tòa khẳng định, Bạch Văn Đông và Đinh Văn Dũng giữ vai trò cao hơn Tấn, Sách.
Đối với 4 bị cáo này khi thực hiện nhiệm vụ đã chịu áp lực lớn, cán bộ xã như Trường lại có hành vi tinh vi khi mỗi năm chỉ ghép một vài hồ sơ không đạt yêu cầu vào hàng trăm hồ sơ khác nên khó phát hiện. Vì vậy, 4 bị cáo được xem xét dưới mức thấp nhất của khung hình phạt…
Từ nhận định trên, HĐXX quyết định tuyên phạt:
1. Nguyễn Xuân Trường - cựu cán bộ địa chính xã Đồng Tâm: 6 năm 6 tháng tù
2. Nguyễn Văn Sơn – cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
3. Lê Đình Thuần - cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 42 tháng tù
4. Nguyễn Tiến Triển - cựu Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
5. Nguyễn Văn Bột – cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 18 tháng tù treo
6. Nguyễn Văn Đức– cựu Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
7. Bùi Văn Dũng– cựu Trưởng ban tài chính xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
8. Bùi Văn Hồng– cựu xã đội trưởng xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
9. Nguyễn Văn Minh– cựu Trưởng Công an xã Đồng Tâm: 24 tháng tù
10. Nguyễn Văn Khang– cựu kế toán ngân sách xã Đồng Tâm: 24 tháng tù
11. Phạm Hữu Sách– cựu Trưởng Phòng TN&MT huyện Mỹ Đức: 24 tháng tù cho hưởng án treo
12. Đinh Văn Dũng– cựu Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 30 tháng tù
13. Bạch Văn Đông- cựu Phó giám đốc văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 30 tháng tù
14. Trần Trung Tấn – cựu cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 20 tháng tù treo.
Về trách nhiệm dân sự HĐXX quyết định tách ra khỏi vụ án này, nếu có yêu cầu sẽ xử lý trong một phiên tòa khác.
HĐXX kiến nghị UBND huyện Mỹ Đức giải quyết dứt điểm các vấn đề đất đai còn tồn tại ở xã Đồng Tâm trên cơ sở các quy định của pháp luật nhưng cũng cần đảm bảo ổn định cho nhân dân.
Trước đó, trong lời nói sau cùng, bị cáo Nguyễn Tiến Triển mong muốn HĐXX cho được hưởng án treo vì sức khỏe yếu và có nhiều đóng góp, thành tích trong công tác.
Bị cáo Nguyễn Xuân Trường cho rằng, bị cáo không phải là chủ mưu trong vụ án sai phạm trong quản lý đất đai ở xã Đồng Tâm như quy kết của VKS. Bị cáo chỉ là người thực hiện vai trò tham mưu. Bị cáo mong HĐXX xem xét.
Các bị cáo khác đồng ý với luận tội của VKS, thừa nhận sai phạm của bản thân và mong HĐXX cân nhắc các tình tiết giảm nhẹ khi lượng hình.
Theo truy tố, trong quá trình quản lý, sử dụng đất đai và thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, từ năm 2002 đến 2013, các bị cáo đã vi phạm nghiêm trọng khi cấp đất trái thẩm quyền và giao đất không đúng đối tượng đối với hơn 6.000m2.
Trong hàng nghìn mét vuông đất vi phạm, các cựu cán bộ xã Đồng Tâm đã cấp và bán đất trái thẩm quyền cho 4 hộ dân với tổng diện tích 1.090 m2. Qua đó, các đối tượng đã thu lợi 28,5 triệu đồng và để ngoài ngân sách xã 15 triệu đồng.
Thực hiện quyết định cấp đất giãn dân của UBND tỉnh Hà Tây (cũ), hàng loạt cựu cán bộ xã Đồng Tâm cũng đã giao đất không đúng đối tượng đối với các hộ dân, tương ứng với 1.285 m2 và không thu tiền sử dụng đất, theo quy định.
Tương tự, tính đến 2013, 29 hộ dân ở xã Đồng Tâm cũng đã được các cựu cán bộ xã này giao đất sai đối tượng với tổng diện tích 2.638 m2 và thu về hơn 1,5 tỷ đồng, đồng thời để ngoài ngân sách xã một phần. Trong đó, bản thân bị cáo Sơn trục lợi 2 suất với hơn 300 m2.
Đối với 4 cựu cán bộ huyện Mỹ Đức liên quan, tài liệu xác định, quá trình thực hiện nhiệm vụ, công vụ đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, đồng thời thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, thẩm tra nguồn gốc đất, dẫn đến ký xác nhận không có căn cứ.
Bình luận