Từng rất 'hot' ở phía Nam, vì sao NSND Thu Hà vẫn ở lại Hà Nội

Năm 1989, khi phim điện ảnh Đêm hội Long Trì của đạo diễn Hải Ninh ra mắt, khán giả ngay lập tức chú ý tới nữ diễn viên trẻ đảm nhận vai Quận chúa Quỳnh Hoa. Đó chính là Thu Hà.

Thời điểm đóng phim Đêm hội Long Trì, NSND Thu Hà chỉ mới 20 tuổi. Nhan sắc thuần khiết, trong trẻo cùng lối diễn xuất tự nhiên khiến chị lập tức nổi như cồn. Ngay sau đó, Thu Hà tiếp tục được mời tham gia phim Lá ngọc càng vàng và trở thành một trong những biểu tượng màn ảnh thời bấy giờ. Hình tượng tiểu thư ngọc ngà phù hợp với nữ diễn viên đến mức danh xưng "Thu Hà lá ngọc cành vàng" vẫn gắn bó mật thiết cùng chị qua nhiều năm tháng. 

Những năm đầu thập niên 1990, khi đang "làm mưa làm gió" ở thị trường phía Bắc, NSND Thu Hà quyết định Nam tiến, đồng nghĩa với việc bắt đầu lại từ con số 0. Khi phim Sau giấc mơ hồng ra mắt, do "ăn vai" nên tên tuổi Thu Hà nhanh chóng phủ sóng. Chị từng kể: "Thời đó diễn viên Bắc vào Nam thành công ít lắm. Có thể đồng nghiệp chấp nhận nhưng khán giả đón nhận hay không mới là vấn đề. Nhưng có lẽ tôi may mắn do đóng cùng với anh Lý Hùng - thời điểm đó đang rất nổi tiếng, nội dung lại đúng 'gu' người Sài Gòn (dạng phim lãng mạn như tiểu thuyết Quỳnh Dao) nên khán giả không còn quan tâm đến vùng miền nữa". 

Cùng với Lý Hùng, Lê Tuấn Anh, Việt Trinh..., NSND Thu Hà là gương mặt đắt giá của dòng phim "mỳ ăn liền" những năm 1990. Chị nổi tiếng đến mức hễ xuất hiện ở đâu, khán giả đều xúm vào trầm trồ, tìm cách nói chuyện khiến đường sá tắc nghẽn. "Ngày xưa, khán giả không dễ gặp được diễn viên nên mỗi lần chúng tôi xuất hiện ở đâu là cả một sự kiện. Cứ sáng ra là phải 'giải vây' ở khách sạn vì hàng ngàn khán giả đến để nhìn nghệ sĩ. Đấy là niềm hạnh phúc của diễn viên thời bấy giờ", nghệ sĩ chia sẻ.

Thu Hà không bao giờ quên những kỷ niệm hạnh phúc khi được khán giả yêu thương nhiệt thành. Mỗi ngày, mẹ chị phải ôm cả chồng thư vào nhà và chị không thể hồi âm hết được. "Tôi phải nhờ bạn bè ký ảnh hộ, cứ kỳ cạch như thế, có lúc tôi trả lời thư tay, có lúc không. Tôi cứ đùa bảo các diễn viên trẻ bây giờ… nhàn", NSND Thu Hà nhớ lại. 

Dù rất nổi tiếng ở thị trường phim ảnh phía Nam - điều mà nhiều diễn viên miền Bắc luôn ao ước - nhưng NSND Thu Hà lại không chọn nơi đây để gắn bó. Nhiều khán giả tỏ ra tiếc nuối và đặt câu hỏi với chị về điều này. Nữ nghệ sĩ cho biết, vốn dĩ chị chưa bao giờ có ý định từ bỏ mảnh đất Hà Nội, nguyên nhân chính là tình yêu, sự biết ơn sâu sắc với Đoàn kịch Hà Nội (hiện là Nhà hát Kịch Hà Nội). 

"Miền Nam là miền đất rất màu mỡ, hoạt động nghệ thuật rất sôi động, ngay cả đến giờ dù lớn tuổi nhưng nhiều nghệ sĩ cũng chia sẻ là họ làm không hết việc. Tôi cũng nhận được rất nhiều lời mời vào Nam, đôi khi chẳng cần ai mời mà cứ ở đấy làm việc, đóng phim… cũng được vì gần như tôi cũng kín lịch. Tuy nhiên, với tôi, ân tình với Nhà hát Kịch Hà Nội lớn lắm, không thể nói hết được".

"Nơi đây đã cho tôi tất cả những gì mà một nghệ sĩ cần, điều kiện, cơ hội để có được ngày hôm nay. Có thời điểm nếu không phải người Hà Nội sẽ không bao giờ có cơ hội được biên chế vào các đoàn kịch. Mà cái thời đó, vở 'Tôi và chúng ta' của Lưu Quang Vũ đang hot, sân khấu kịch Hà Nội giống như là thánh đường mà tất cả diễn viên đều muốn đặt chân tới. Còn tôi khi đó đúng nghĩa ở nhà thuê, không hộ khẩu… nhưng Đoàn Kịch Hà Nội mời về từ Đoàn Nghệ thuật Quân khu 2. Được mời về - nghe thôi cũng thấy hạnh phúc, sướng lắm. Đoàn không chỉ xin tôi về khi tôi chỉ là diễn viên 'vô danh tiểu tốt'  mà còn hỗ trợ đến mức sẵn sàng làm hộ khẩu Hà Nội - trong khi tôi hoàn toàn không có mối quan hệ gì", nữ diễn viên từng tâm sự. 

Khi dòng phim "mỳ ăn liền" thoái trào, NSND Thu Hà cũng không còn đóng phim nhiều. Lúc ấy, chị đầu tư cho sân khấu nhiều hơn, đảm nhận nhiều vai diễn trong các vở kịch đạt giải cao như Cát bụi, Tình sử ngàn năm, Bỉ vỏ...

Năm 2021, NSND Thu Hà trở lại màn ảnh nhỏ với vai Bạch Cúc trong phim Hướng dương ngược nắng, đây là lần trở lại đầu tiên của chị từ sau phim Khúc hát mặt trời (2016).

Bạch Cúc là hình tượng khác hoàn toàn so với những vai diễn mà NSND Thu Hà từng thể hiện trước đó. Với màn lột xác ấn tượng, chị đã được đề cử vào top 5 "Nữ diễn viên ấn tượng" của giải VTV Awards 2021. Chị từng chia sẻ: "Đây là một vai không hợp và tôi đã vượt qua được chính mình. Điều tôi tâm đắc là vai này sắc sảo, quyền lực và thực sự trong mỗi cảnh diễn, tôi phải cố gắng, gồng mình lên". 

Khi nói về lý do vắng bóng trên màn ảnh nhỏ trong nhiều năm, ngoài việc muốn tập trung cho sân khấu, NSND Thu Hà cũng thừa nhận rằng công việc gia đình bận rộn khiến chị không sắp xếp được thời gian. Vai Bạch Cúc của Hướng dương ngược nắng đến với chị đúng thời điểm khi gia đình đã ổn định, chị có thể bố trí thời gian để đóng phim truyền hình.