Tết đầu tiên sau 11 năm ngồi nhà đá của ‘tử tù’ Hàn Đức Long

Những ngày cận kề Tết Nguyên đán Đinh Dậu, chúng tôi về thăm gia đình ông Hàn Đức Long (trú tại thôn Yên Lý, xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, Bắc Giang).

Con đường dẫn vào làng quanh co, đi xuyên qua khu cánh đồng ngô, nơi hơn 11 năm trước xảy ra vụ án hiếp, giết kinh hoàng cháu Nguyễn Thị Yến (5 tuổi) mà ông Long bị kết án oan là hung thủ.

So với thời điểm được trả tự do (20/12/2016), hiện giờ sức khỏe của ông Long đã khá hơn rất nhiều, huyết áp không còn tăng cao nữa… nhưng những ám ảnh về 11 năm 2 tháng 6 ngày ăn Tết trong tù khiến cảm xúc đón Tết lần này của ông cứ mông lung, lẫn lộn.

Những cái Tết ôm bạn tù khóc

Ông còn nhớ như in, ngày 16/5/2005, cả thôn Yên Lý chấn động về việc cháu Yến - con vợ chồng anh Sơn, chị Liễu (cùng thôn) bị mất tích, sau đó thì phát hiện thi thể cháu ở ngoài đồng với nhiều dấu hiệu bị hiếp dâm.

Sau 4 tháng điều tra, cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang không tìm ra được thủ phạm, vụ án được tạm đình chỉ.

Đúng lúc này, cơ quan cảnh sát điều tra nhận được đơn tố cáo của bà Ngô Thị Khuyến (75 tuổi, hàng xóm ông Hàn Đức Long) tố cáo ông Long từng hiếp dâm hai mẹ con mình, đồng thời tố giác đích danh ông Long là hung thủ hiếp, giết cháu Yến.

Trước đó, do tranh chấp đất đai nên gia đình bà Khuyến có mâu thuẫn với gia đình ông Long, một lần xô xát, ông Long ném đá vào vợ chồng người con bà Khuyến.

Từ là đơn của bà, cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bắc Giang bắt giam ông Long để điều tra. Và bắt đầu từ đó, hơn 11 năm cuộc đời ông phải nằm trong lao tù.

Ông kể, sau khi bị các điều tra viên ép nhận là thủ phạm để khép lại vụ án, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Bắc Giang xét xử sơ thẩm tuyên ông án tử hình. TAND Tối cao xử phúc thẩm tuyên y án. Tại các phiên xét xử, ông Long đều một mực kêu oan.

Hội đồng Thẩm phán TAND xử Giám đốc thẩm đã quyết định hủy 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại từ đầu.

Đến năm 2011, TAND tỉnh Bắc Giang xử sơ thẩm lần hai và TAND Tối cao xử phúc thẩm lần hai vẫn giữ nguyên phán quyết tử hình. Cho đến ngày 20/12/2016, VKSND tỉnh Bắc Giang mới ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can, trả tự do cho ông Long.

Ông Long chia sẻ, suốt 11 năm ngồi tù có đến 7 lần ông bị cùm chân ăn Tết. Nhắc đến Tết trong tù, ông lại rưng rưng.

“Tết trong tù thì nhà nước cũng đãi ngộ rất tốt, các tù nhân đều có chế độ, cũng có bánh chưng, có thịt, có giò… nhưng tâm trạng của tôi suốt 11 năm 2 tháng 6 ngày ngồi tù là oan ức.

Mỗi khi Tết đến, là tôi ăn một miếng cũng không ngon, tôi nghĩ đến vợ con tôi ở nhà bị đe dọa, mà cho đến cả hôm nay bản thân tôi và gia đình vẫn bị đe dọa. Đêm hôm còn có người rậm rịch ở đằng sau nhà”, ông Long nói.

Ông thở dài: “Tết trong tù là những cái Tết tôi không thể nào quên được”. Có một năm, năm nào ông cũng không còn nhớ rõ, ông với một người Mông, 2 người một buồng cắt bánh chưng và giò ra làm 4 rồi nói: “Hôm nay là Tết, mỗi thằng phải ăn một nửa” mỗi người cầm một miếng để ăn, vừa ăn cả hai vừa khóc.

Sau đó, cả hai ôm lấy nhau, động viên nhau trong phòng giam lạnh ngắt ngày Tết. Những lúc như vậy ông lại nhớ về vợ và các con mình.

Bà Nguyễn Thị Mai (vợ ông Long) nói, từ ngày chồng bà bị bắt thì gia đình không có Tết. Cả năm bà phải đi làm thuê kiếm tiền lo chi phí đi lên Hà Nội kêu oan cho chồng.

"Cả năm quần quật với công việc, rảnh ra được chút thời gian nào lại đi kêu oan lấy đâu thời gian mà sắm với ăn Tết. Tết cả nhà cũng chỉ về ngồi ăn với nhau bữa cơm, nhìn gia đình mọi người đông vui, cả nhà lại càng thêm tủi", bà Mai chia sẻ.

Ước nguyện năm mới

Bà Mai nói, buồn tủi, nhục nhã suốt 11 năm qua gia đình đã chịu đựng quá khổ sở rồi, giờ chồng bà được trả tự do, năm nay, gia đình sẽ đón một cái Tết thật đầm ấm, đông đủ con cái họ hàng.

Bà bảo: "Làm Tết đầm ấm thôi chứ không phải Tết to, vì bằng ấy năm, gia đình vay mượn đi kêu oan đã cạn kiệt tiền của, giờ số nợ cũng lên đến cả tỷ đồng. Có gì thì ăn nấy, nhà cũng nuôi được đàn gà với con lợn, các con các cháu về thì thịt ra mà ăn thôi".

Còn ông Long, sau ngần ấy năm đón Tết trong tù, những ám ảnh của cái Tết trong xà lim, những cái ngày bị cùm chân đón Tết… nghĩ lại vẫn khiến ông lạnh sống lưng. Ngồi trước hiên nhà, nhìn ra khoảng sân hút điếu thuốc, ông bảo: "Tới đây khi sức khỏe tốt lên, tôi phải làm lại mảnh vườn, làm lại cái sân, nhìn nó xơ xác quá!".

Nói về nguyện vọng trong năm mới, ông Long thở dài: "Trước kia tôi còn minh mẫn, còn sức khỏe thì có nhiều ước mơ. Nhưng sau hơn 11 năm ngồi tù oan, giờ tôi yếu lắm rồi, muốn làm gì cũng chẳng còn sức lực. Tôi chỉ có ước nguyện duy nhất là cơ quan chức năng, chính quyền sớm tổ chức buổi xin lỗi công khai đối với tôi và sớm thực hiện công tác đền bù oan sai cho gia đình".

Video: Ước nguyện của "tử tù" Hàn Đức Long sau 11 năm ngồi tù oan

Có mặt tại gia đình ông Long để hỏi thăm sức khỏe trước thềm năm mới, ông Đỗ Danh Soạn (người thôn Yên Lý, ông của cháu Yến - nạn nhân trong vụ án) cho biết: "Hôm xảy ra vụ việc, tôi là nhân chứng gặp anh Long tại khung giờ xảy ra vụ án khi trên đường ra chỗ xát gạo. Vì thế, dù tôi là ông của cháu Yến, là người nhà của bị hại nhưng tôi biết anh Long không phải là thủ phạm nên trong tất cả các phiên tòa tôi đều đứng ra làm nhân chứng về việc anh Long có bằng chứng ngoại phạm".

"Cả thế giới chắc không ai 4 lần bị tuyên án tử như tôi. Sau lần thứ 4 bị tuyên án, đối diện với việc bị tiêm thuốc độc nhưng tôi vẫn có niềm tin tôi sẽ được trả tự do, tôi không có tội không bao giờ tôi chết, vì niềm tin của tôi là niềm tin vào pháp luật và sự công bằng, pháp luật không bao giờ giết người vô tội.

Tôi bị oan vì những người thi hành công vụ cố tình làm sai, cố tình bỏ lọt tội phạm. Ước nguyện trong năm mới, tôi chỉ mong cơ quan chức năng sớm tổ chức xin lỗi để gia đình tôi được ngẩng mặt với mọi người trong làng, để không còn điều tiếng dị nghị, nghi ngờ nữa. Gia đình tôi đã mệt mỏi, kiệt sức lắm rồi”, ông Long nói.