Tại sao bệnh viện nhỏ ở Gaza có thể trở thành mục tiêu quân sự?

Trong bài phân tích trên The Guardian, các chuyên gia đưa ra những bình luận về việc tại sao việc kiểm soát bệnh viện al-Shifa, một bệnh viện ở trung tâm dải Gaza, lại có thể trở thành mục tiêu quân sự và chính trị quan trọng của Israel cũng như các bên liên quan đến xung đột.

Trước đó, Israel cho biết các cuộc tấn công nhằm vào các boongke và cơ sở hạ tầng của Hamas trong khu vực, nhưng những cuộc tấn công này đi kèm với những rủi ro ngoại giao khi dân thường bị ảnh hưởng. 

"Thiết lập quyền kiểm soát bệnh viện al-Shifa là mục tiêu quan trọng của Israel vì lý do quân sự và chính trị. Khu phức hợp rộng lớn này thống trị trung tâm Thành phố Gaza, nơi Hamas có phần lớn cơ sở hạ tầng hành chính và gần với con đường chính Bắc-Nam chạy dọc bờ biển", theo tác giả Jason Burke. Trong khi đó, "phá hủy khả năng kiểm soát Gaza của Hamas là một trong những mục tiêu đã nêu trong cuộc tấn công của Israel".

Giáo sư Kobi Michael thuộc Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia ở Tel Aviv cho biết: “Trong cuộc chiến này, chúng tôi phải loại bỏ các yếu tố của Hamas để ngăn Hamas trở thành mối đe dọa quân sự hoặc chính trị một lần nữa”.

Chuyên gia này lý giải: “Chúng tôi không thể giải quyết hệ tư tưởng bằng cách ném bom hoặc bắn súng. Điều này đòi hỏi những phương tiện khác nhau… Nó không liên quan đến các mục tiêu trước mắt của cuộc chiến. Còn ngay bây giờ chúng tôi phải đối phó với thực thể quân sự và chính trị”.

Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết nước này không mong muốn chứng kiến “thường dân vô tội” bị cuốn vào cuộc chiến tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe ở Gaza.

Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan nói trong một cuộc phỏng vấn với CBS News: “Mỹ không muốn chứng kiến các cuộc đọ súng trong bệnh viện, nơi những người vô tội, những bệnh nhân được chăm sóc y tế, bị vướng vào làn đạn và chúng tôi đã tích cực tham vấn với Lực lượng Phòng vệ Israel về vấn đề này”.

Các quan chức Israel cho biết họ không nhắm mục tiêu vào các cơ sở y tế, trụ sở của Hamas được đặt trong các boong-ke bên dưới al-Shifa và tố Hamas đang sử dụng bệnh nhân, nhân viên y tế và hàng nghìn người phải sơ tán do giao tranh làm “lá chắn sống”. Hamas bác bỏ các cáo buộc này. 

Trong khi đó, viết trên tờ Yedioth Ahronoth, nhà báo Avi Issacharoff nói rằng, bất chấp thương vong ngày càng tăng của Israel ở Gaza, điều bắt đầu từ thất bại quân sự lớn nhất trong lịch sử Israel đang trở thành một chiến dịch quân sự tương đối thành công. Tuy nhiên, ông nói thêm: “Người ta không thể bỏ qua thực tế rằng ngay trước mắt chúng ta đang diễn ra một trong những thảm họa ngoại giao lớn nhất mà chúng ta từng biết”.

Các nhà hoạch định quân sự Israel nhận thức rõ rằng áp lực quốc tế đã ngăn chặn các cuộc tấn công hoặc phản công của Israel trong một loạt cuộc chiến trước đây. Năm 1967 và cuộc chiến Yom Kippur năm 1973, Lực lượng Phòng vệ Israel đã gấp rút giành được thắng lợi trong những giờ cuối cùng trước khi lệnh ngừng bắn được áp dụng.

Năm 1982, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan đã nói với Thủ tướng Menachem Begin hãy ngừng các cuộc pháo kích và ném bom dữ dội vào Beirut, khiến một số nhân vật có quan điểm diều hâu của Israel cho rằng áp lực quốc tế đã tước đi chiến thắng cuối cùng của họ trước Tổ chức Giải phóng Palestine của Yasser Arafat.

Nhưng theo phân tích, có rất ít dấu hiệu cho thấy chính phủ Israel hiện tại sắp có bất kỳ nhượng bộ nào như vậy trước những lời kêu gọi. Munir al-Boursh, quan chức cơ quan y tế do Hamas điều hành, cáo buộc các tay súng bắn tỉa của Israel triển khai xung quanh Shifa, bắn vào bất kỳ chuyển động nào bên trong khu nhà. Ông cho biết các cuộc không kích phá hủy một số ngôi nhà cạnh bệnh viện, giết chết 3 người, trong đó có một bác sĩ.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước này đã cung cấp nhiên liệu cho bệnh viện al-Shifa ở Gaza, nơi ngừng hoạt động trong cuộc giao tranh ác liệt với Hamas, nhưng nhóm chiến binh đã từ chối nhận. Quân đội Israel cũng cho biết có một hành lang an toàn để dân thường sơ tán từ Shifa đến miền nam Gaza, nhưng những người trú ẩn trong bệnh viện e ngại ra ngoài.

Cơ quan y tế do Hamas điều hành ở Gaza cho biết vẫn còn 1.500 bệnh nhân trong bệnh viện, cùng với số lượng nhân viên y tế tương tự. Hàng nghìn người đã chạy trốn khỏi Shifa và các bệnh viện khác, nhưng các bác sĩ hôm qua cho biết mọi người đều không thể thoát ra ngoài. 

Trung tá Richard Hecht, người phát ngôn của IDF, giải thích vào tuần trước rằng quân đội Israel không nhắm vào các bệnh viện, nhưng sẽ ra tay "nếu chúng tôi nhìn thấy Hamas".