Tác giả ý tưởng bức tranh ‘Đạo pháp và Dân tộc’: ‘Tôi đã lường trước phản ứng của dư luận’

Sau khi bức tranh “Đạo pháp và Dân tộc” công bố ra mắt, tác phẩm này nhận được rất nhiều sự quan tâm, nhìn nhận đánh giá khác nhau từ phía công chúng. Trả lời phóng viên, ông Hà Huy Thanh, người có ý tưởng sáng kiến tạo ra bức tranh này đã có những lý giải để rộng đường dư luận sau những ồn ào vừa qua. 

- Mục đích của ông khi đưa ra ý tưởng sáng tạo ra tác phẩm "Đạo pháp và Dân tộc"? 

Như đã phát biểu tại buổi ra mắt, tôi xin nói về mục đích đưa ra tác phẩm này như sau:

Là người con nước Việt, năm nay ngày Đức Phật đản sinh cùng ngày sinh Bác Hồ kính yêu, Liên hợp quốc tổ chức Đại lễ Phật Đản (Vesak) tại Việt Nam, tôi cũng như mọi người lấy làm tự hào về đất nước, về Bác, về một xã hội biết hướng tới chân - thiện - mỹ.

Trong dòng cảm xúc đó tôi có sáng kiến làm bức tranh để thể hiện sự tôn kính “Đạo pháp và Dân tộc” cũng như tôn kính những bậc giác ngộ là Đức Phật và Bác Hồ. 

Ngoài ra, khi tôi viết hai cuốn sách “Tình thương” và “Việt Nam quốc gia của Tình thương”, tôi luôn nói rằng Phật tính giúp chúng ta thích nghi với hoàn cảnh và Phật lực giúp chúng ta hoá giải hoàn cảnh, vậy nên tôi mong muốn rằng khi nhìn vào bức tranh, ở giữa là bánh xe Pháp với biểu tượng Bát Chánh Đạo, chúng ta sẽ thấy ngay để có Phật tính là 8 nội dung đó, bắt đầu bằng Chánh kiến, tức là nhìn nhận đúng, và đi theo con đường đó để đến với sự đúng đắn tiếp theo như Chánh tư duy, Chánh ngữ... 

Và chúng ta có hai con người là biểu tượng và ví dụ sinh động về điều đó là Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và Hồ Chủ Tịch, để thấy đó là con đường đại đạo. 

Mỗi lúc nhìn vào bức tranh đó tôi rất hân hoan, và xem đó là tầm nhìn, là ngọn Hải đăng của Đạo Pháp và Dân tộc. 

Bên cạnh đó, tôi rất yêu hội họa, tôi thấy hội họa là phương tiện vi diệu để truyền tải những ý niệm, những thông điệp, những cảm xúc và vẻ đẹp. Thì tại sao ta không dùng hội hoạ để cùng nhau nghĩ về Đức Phật, về Bát Chánh Đạo mà ngài phát hiện ra, về Hồ Chủ Tịch, vì sự đẹp đẽ, lung linh trong ý niệm về Người. 

Tóm lại mục đích của tôi chính là sự tri ân, học tập và cống hiến. 

- Bức tranh sau khi ra mắt nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều. Ông có lường trước phản ứng của dư luận về bức tranh này không? 

Có chứ, tôi rất vui, mọi người đã chia sẽ những hiểu biết của họ về Phật, về Đạo pháp, về Dân tộc, về Bác Hồ. Toàn là những chủ đề tốt đẹp và cao quý. Tôi được thấu hiểu, được chia sẻ và được kiến tạo giải pháp. 

Tôi đón nhận khen chê như đón nhận mưa nắng giữa trời vậy, với lòng biết ơn vì tôi thấy trong sâu thẳm ai cũng giống nhau, chia sẻ quan điểm để đi tới chân lý, cho dù cách thức thì khác nhau.

Tôi tin rằng, dù khen hay chê, vui hay buồn, hạnh phúc hay tức giận thì dưới ánh sáng của Phật Pháp, của trí tuệ, của niềm tin, mỗi chúng ta sẽ được nguồn năng lượng tích cực để hoá giải sự khác biệt, sự tổn thương để cùng nhau đón nhận sự tích cực khi nhìn nhận đúng và tư duy đúng.

Hành trình đó nhanh hay chậm tuỳ theo căn cơ, nghiệp lực và phước báu của mỗi người.  

Tôi đón nhận khen chê như đón nhận mưa nắng giữa trời vậy, với lòng biết ơn vì tôi thấy trong sâu thẳm ai cũng giống nhau, chia sẻ quan điểm để đi tới chân lý, cho dù cách thức thì khác nhau.

Ông Hà Huy Thanh

- Với sự khen chê của dư luận, ông cảm thấy thế nào? 

Là con người mà, nhiều cảm xúc lắm, nhưng cảm xúc chủ đạo là yêu quý và trân trọng. Với nhịp sống hối hả mà chúng ta dừng lại ngắm nhìn, bình luận, chia sẻ cảm xúc về bức tranh là vô cùng đáng quý. 

Phóng viên cũng dành thời gian để phỏng vấn, để thấu hiểu và chia sẻ nên tôi vô cùng biết ơn dù là khen hay chê, vì tôi tin ai cũng chia sẻ vì mục đích tốt. Còn không vì mục đích tốt thì tôi không quan tâm vì đó là vấn đề cá nhân của người ta. 

- Người thân của ông phản ứng thế nào với bức tranh và tác động của dư luận? 

gia đình và bằng hữu như thường lệ, yêu quý, tôn trọng tôi và công việc của tôi. Vì ở đó có tình thương, tức là luôn cùng nhau thấu hiểu, chia sẻ và kiến tạo giải pháp. Vậy nên họ lắng nghe, thích nghi và phản ứng tích cực.  

- Số phận của bức tranh sẽ đi về đâu sau những phản ứng của dư luận thời gian qua, thưa ông? 

Một câu hỏi rất hay, mỗi tác phẩm đưa ra thì dù mình đóng vai trò gì người tham gia đều xem nó như đứa con tinh thần, nên đều mong muốn tác phẩm có số phận tốt nhất, 

Với tác phẩm này, khi nhìn 4 tấm vóc của họa sỹ đưa đến tôi nghĩ ngay đến tứ diệu đế, tức là chân lý về khổ đế, tập đế, diệt đế và đạo đế. 

Nhưng từ 4 tấm vóc đó, chúng ta đã vẽ nên Bát Chánh Đạo và những con người cụ thể, hiện thân cho điều đó, trong cả đời lẫn đạo.

Vậy nên, tôi nghĩ số phận của  tác phẩm đó sẽ như tên của nó “ Đạo pháp và Dân tộc” tức là sẽ đi trên con đường đại đạo của Bát Chánh Đạo, sẽ có Phật tính và Phật lực để thích nghi và hoá giải vấn đề, để cùng mọi người trong một cuộc hành trình cao quý, hành trình giác ngộ trong ánh sáng của tình thương. 

- Khi tác phẩm ra đời, ông có hoàn toàn ưng ý không? 

Tôi đã từng hỏi các họa sỹ những câu hỏi như vậy, họ luôn  trả lời là không hoàn toàn, vì không có gì là hoàn hảo cả. Tranh sơn mài lại càng thế, ai cũng muốn hoàn thiện thêm, từ mài, đến thêm nét, có người vẽ xong còn thay  đổi luôn cả ý tưởng chủ đạo ban đầu vì thăng hoa quá!

Nhưng khi họ dừng bút, là họ đã hoàn thành công việc và giao sự đánh giá cho người xem. Riêng tôi, vì tôi tôn trọng họa sỹ, nên một khi đã chọn họ để hợp tác là tôi vô cùng kính trọng, yêu quý và tin tưởng.

Tôi nghĩ chị Ngô Hải Yến đã nỗ lực hết sức và tôi khâm phục chị ấy, hài lòng về sự cống hiến của chị, cũng như tác phẩm mà chị tham gia. 

- Ông có nhắn nhủ gì cho người xem sau những ồn ào vừa qua? 

Bức tranh đã nhắn nhủ hết rồi, đó là nhìn vào, bánh xe pháp có Bát Chánh Đạo và hai bậc giác ngộ trong bức tranh, mọi đau khổ, phiền muộn, hay vô minh sẽ được hoá giải dưới ánh sáng của niềm tin vào Đạo pháp và Dân tộc. 

Đời là bể khổ và chúng ta hãy cùng nhau thích nghi và hoá giải nó bằng Phật tính và Phật lực. 

Xin cảm ơn ông!