Tổng thống Mỹ Donald Trump đúng là có gửi cho nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan một bức thư cảnh báo vào tuần trước sau cuộc gọi ngày 6/10. Tiếp đó ông Trump tuyên bố Mỹ sẽ rút toàn bộ quân đội khỏi vùng đông bắc Syria, trước chiến dịch của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tại khu vực này.
Trong bức thư đề ngày 9/10, được ông Trump công bố trong cuộc họp báo ngày 16/10, nhà lãnh đạo Mỹ khuyên ông Erdogan không nên là một “kẻ táo bạo” hay “kẻ ngốc” khi đưa ra bất cứ quyết định mạo hiểm nào tại khu vực biên giới với Syria.
Ông Erdogan ngày 9/10 quyết định phát động cuộc tấn công quân sự vào Syria, với tuyên bố muốn “vô hiệu hóa các mối đe dọa khủng bố” và thiết lập một “vùng đệm an toàn”. Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ngay lập tức tổ chức các cuộc không kích và sau đó tuyên bố các lực lượng mặt đất tiến vào vùng Đông Bắc Syria. Gần như toàn bộ binh lính Mỹ đang đồn trú tại đây đều đã rút lui.
Bức thư Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ ngày 9/10. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Trump khi đó bị chỉ trích mạnh mẽ bởi một số nhà phân tích và các nhà quan sát chính trị. Họ khẳng định ông “bật đèn xanh” cho Thổ Nhĩ Kỳ tiến công vào Syria và chống lại người Kurd – đồng minh của Mỹ trong những nỗ lực gần đây chống lại Nhà nước Hồi giáo (IS). Giải thích cho hành động của mình, ông Trump nói muốn “đưa những người lính trở về nhà” và đặt dấu chấm hết cho “những cuộc chiến kéo dài vô tận”.
“Tôi không bật đèn xanh cho họ. Và nếu các bạn muốn nhìn thấy nội dung bức thư, tôi chắc chắn có thể công bố nó. Tôi viết bức thư đó ngay sau cuộc nói chuyện. Đó là bức thư rất mạnh mẽ, và không bao giờ là bật đèn xanh” - ông Trump phát biểu hôm 16/10.
Ông nói với báo giới: “Chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ không hề làm tôi ngạc nhiên. Họ chiến đấu trong nhiều năm – đối với họ đó là một điều tự nhiên”.
Nhưng “tại sao chúng ta lại phải bảo vệ các vùng đất cho Syria?” - Ông Trump đặt câu hỏi và nói: đất nước đã bị chiến tranh tàn phá đó “không muốn bị Thổ Nhĩ Kỳ chiếm lấy đất đai của họ. Nhưng điều đó thì có liên quan gì đến Mỹ?”.
Trong bức thư gửi Erdogan, ông Trump viết: “Hãy giải quyết mọi việc theo cách tốt nhất!”.
“Lịch sử sẽ ghi nhận ông mãi mãi là ác quỷ nếu những điều tốt đẹp không xảy ra. Đừng là kẻ táo bạo. Đừng là tên ngốc!” - nhà lãnh đạo Mỹ viết.
“Ông sẽ không muốn phải chịu trách nhiệm cho việc thảm sát hàng ngàn người, còn tôi không muốn phải chịu trách nhiệm cho việc phá hủy nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ. Và tôi sẽ làm thế”, - trong thư có đoạn.
“Tôi đã làm việc cật lực để giải quyết một số vấn đề của ông. Đừng khiến thế giới thất vọng. Ông có thể đạt được một thỏa thuận tuyệt với mà” - ông Trump nhắn nhủ trong thư.
Người đứng đầu Nhà Trắng cũng đề cập tới bức thư khác của tướng Mazloum Kobani Abdi, lãnh đạo quân đội người Kurd Syria, người từng là chỉ huy của Lực lượng Dân chủ Syria do người Kurd lãnh đạo (SDF). Theo đó, ông Trump khẳng định tướng Mazloum “sẵn sàng đàm phán và nhượng bộ một số vấn đề chưa từng nhượng bộ trong quá khứ”.
“Lịch sử sẽ ca ngợi ông nếu ông làm điều này một cách đúng đắn và nhân văn” - Tổng thống Mỹ nói và sau đó kết thư: “Tôi sẽ gọi cho ông sau”.
Bình luận