Đó là hình ảnh được ghi lại trong dịp Tết vừa qua ở gác chắn Biên Hòa, được trang mạng xã hội đăng tải lại clip.
Video dài 1 phút rưỡi ghi lại khung cảnh ở một đường ngang dân sinh khi tàu sắp đến. Các nhân viên đường sắt đã kéo thanh chắn barrier, ngăn cách người và các phương tiện giao thông với khu vực tàu chạy qua, nhưng vẫn có 2 thanh niên đi xe máy cố tình lao vào.
Những người làm nghề gác chắn tàu chia sẻ, hàng ngày “ăn chửi” nhiều hơn cơm bữa và lơ đễnh một chút, tai nạn xảy ra là có thể vào tù ngồi “bóc lịch”.
Khi bị nhân viên gác chắn nhắc nhở, thanh niên này dừng xe lại định sẽ “ăn thua” với nhân viên chắn tàu, bất ngờ một thanh niên lái xe máy với tốc độ cao chạy tới, đâm thẳng vào barrier khiến thanh chắn gãy làm đôi, còn người và xe ngã vào đường ray. Những người này sau đó cùng với nhân viên gác chắn lao vào cứu người bị nạn, đảm bảo cho tàu chạy qua.
Video này sau đó đã lan truyền với tốc độ khá nhanh trên mạng và được một số kênh nước ngoài đăng tải và bình luận.
Đây chỉ là một trong vô vàn tình huống mà những người làm nghề gác chắn tàu phải đối mặt. Họ chia sẻ, hàng ngày “ăn chửi” nhiều hơn cơm bữa và lơ đễnh một chút, tai nạn xảy ra là có thể vào tù ngồi “bóc lịch”.
Ngày nào cũng bị nghe chửi, dọa đánh
Khi đoàn tàu SE3 vừa rời ga Hà Nội, chị Lê Thị Hà, nhân viên gác chắn tàu điểm giao cắt giữa đường Định Công (km4+300, Hà Nội), tuyến đường sắt Bắc – Nam đã nhận được tín hiệu đảm bảo an toàn cho tàu chạy qua.
Đường ngang dân sinh quá nhiều và hệ thống thông tin tín hiệu lạc hậu đã hạn chế tốc độ chạy tàu, năng lực thông qua.
Cầm chiếc điện thoại màu da cam chuyên biệt từ những thập niên 80-90 của thế kỷ trước úp lên tai nghe xong, chị vội vã đứng dậy nhấn các nút trên bảng điều khiển báo hiệu đèn nháy và tất tưởi cầm cờ, đèn hiệu, đội mũ cối ra kéo gác chắn nằm cách đường ray độ chừng hơn 2m.
Dòng người vẫn cố chen chân lọt qua được cánh cổng đó để tránh phải đợi tàu lao qua. Khoảng 10 phút sau, một đoàn tàu lừng lững chạy tới, lao đi vun vút.
Xong công việc của một nhân viên chắn tàu cho một chuyến tàu qua.
Cứ thế, bất kể mưa giông, gió rét, những người làm công việc gác chắn đường tàu tại Đội gác chắn đường ngang Giáp Bát vẫn ngày đêm lặng lẽ, miệt mài, đảm bảo an toàn cho những chuyến tàu tới trạm kế tiếp bình an.
Cách đây 5 tháng, chị Hà bị một lái xe ô tô hành hung thâm tím mặt mày chỉ vì kéo gác chắn lại cho tàu qua. Lần đó chị phải nghỉ ở nhà gần nửa tháng dưỡng thương.
“Thời điểm đó, tôi đang mang thai 6 tháng, lúc bị hành hung, chỉ thấy lo lắng cho đứa con trong bụng. Khi được đưa vào viện thăm khám, dù bị đau nhưng thở phào nhẹ nhõm và tự nhủ ông trời đã thương khi chỉ bị xây xát bên ngoài, không bị ảnh hưởng đến cháu bé trong bụng,” chị Hà kể.
Một đường ngang dân sinh qua đường sắt không có rào chắn tại huyện Thường Tín, Hà Nội. (Ảnh: P.H.)
“Chuyện người dân lách qua barrier để sang đường xảy ra thường xuyên, có lần nhắc nhở, bị những người tham gia giao thông thiếu ý thức quay sang văng tục, chửi bậy, đó là chuyện xảy ra hàng ngày”, chị Hà nói và lại nghe điện thoại chuẩn bị cho chuyến tàu tiếp theo.
Áp lực đối mặt với…nhà tù
Chị Nguyễn Thị Hồng Hà (trạm gác chắn Định Công) cho biết, thời gian làm việc trong 1 ngày của nhân viên gác chắn bắt đầu từ 6h sáng, sau khi hoàn tất thủ tục nhận ban, bắt đầu ca làm việc trong ngày.
Môi trường làm việc là căn chòi rộng hơn 10m2. Theo quy định, khi đã lên ban, công nhân gác chắn không được rời nhiệm sở. Công việc chính của họ là nghe điện thoại trực ban, ghi chép cẩn thận giờ tàu đến và căn giờ kéo giàn chắn để bảo đảm đoàn tàu vượt qua mà không gặp chướng ngại nào. Vì thế nên dù chòi gác cách nhà không xa, mâm cơm của gia đình chị ít khi được đông đủ.
Gắn bó với nghề gác chắn đã gần 10 năm, với chị Hà, 4 bức tường, chiếc điện thoại và cuốn sổ nhật ký ghi chép lịch trình tàu chạy chính là “người bạn” thân thiết. Dù nắng 40 độ hay lạnh cắt da cắt thịt, chị và đồng nghiệp đều phải trực đủ 12 tiếng, không được phép chợp mắt nghỉ bất cứ lúc nào.
Một vụ lái xe cố tình vượt đường ngang khi tàu đến ở Huế và đã gây ra tai nạn giao thông thảm khốc làm 3 người chết.
Theo chị Hà, mỗi ca trực kéo dài 12 tiếng, trung bình có khoảng 25-30 chuyến tàu ngược xuôi. Những chuyến tàu chạy không cố định, có hôm chạy vào ban đêm nên những người đứng gác như chị phải tập trung cao độ, không được lơ là.
“Vì đặc thù công việc nên khi làm ca đêm, nhiều nhân viên khác phải thức trắng, có những lúc buồn ngủ quá thì pha trà đặc, uống cà phê hoặc đi vào nhà vệ sinh rửa mặt để giữ mình luôn tỉnh táo,” chị Hà cho biết.
Những vất vả đó không khiến các chị sợ và lo ngại bằng những hành vi côn đồ, những lời nói tục tĩu thiếu văn hóa của những kẻ coi thường tính mạng của chính mình.
“Mình không né kịp là bị họ đâm xe vào ngay. Khi tàu lưu thông qua gác chắn an toàn, kéo rào chắn vào hai bên đường, dòng người lại ùa nhau chạy, sợ lắm. Có khi người say rượu tự ý mở chắn băng qua, hay ban đêm có người gõ cửa quấy phá, nhưng vì trách nhiệm vẫn phải làm”, chị Hà tâm sự.
Hiện tuyến đường sắt Bắc - Nam có gần 1.700 đường ngang trong đó có hơn 600 đường ngang có gác chắn ngày đêm. Sơ sẩy là có thể dẫn đến tai nạn giao thông không lường được hậu quả.
Vất vả là vậy nhưng thu nhập của những người làm nghề gác chắn tương đối thấp. Với gần 10 năm trong nghề, chị cho biết thu nhập một tháng chỉ rơi vào khoảng 4 triệu đồng.
“Làm nghề này dễ đi tù lắm. Ai biết trước được điều gì, không may có chuyện xảy ra thì mình là người đầu tiên chịu trách nhiệm. Dù kinh nghiệm cũng nhiều, nhưng vẫn phải đề phòng những trường hợp bất ngờ có thể xảy ra, tốt nhất là phải làm hết mình đi đã”, chị Hà buột miệng nói nỗi niềm giấu kín.
Tuyến đường sắt Bắc – Nam có gần 2.000 đường ngang dân sinh giao cắt với đường sắt. Trong lúc chờ đường sắt tốc độ cao, chờ dẹp bỏ hoàn toàn các đường ngang giao cắt đồng mức với đường bộ, những công nhân gác chắn sẽ vẫn phải lao ra đường, đối mặt với những lời đe dọa, chửi bới và hành hung mỗi ngày.
Nếu không có tình yêu với nghề, liệu có bao nhiêu người đủ sức chịu đựng và để có thể trụ lại với đồng lương bọt bèo vất vả mưu sinh. Mỗi nghề có những khắc nghiệt, nỗi niềm riêng khó nói…
Hiện, ngành đường sắt có tới 4.000 nhân viên gác chắn tại gần 1.700 đường ngang trong đó có hơn 600 đường ngang có gác chắn ngày đêm. Đường ngang có gác vẫn tồn tại là chưa có điều kiện hiện đại hóa nên phải có người túc trực gác chắn tàu.
Theo ông Đoàn Duy Hoạch, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR), tình trạng trên uy hiếp nghiêm trọng trật tự an toàn giao thông đường sắt, an toàn chạy tàu gây ảnh hưởng tâm lý cho trên 4.000 nhân viên gác chắn đang ngày đêm giữ gìn an toàn tính mạng, gây tổn hại cho sức khỏe hàng triệu lượt người tham gia giao thông; sức khỏe của công nhân gác chắn đường ngang và thiệt hại về tài sản của Nhà nước và ngành đường sắt.
Đã có nhiều vụ việc hành hung nhân viên đường sắt đáng tiếc xảy ra, Tổng công ty Đường sắt với tư cách là người sử dụng lao động rất mong muốn các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, sở tại nơi đường sắt hoạt động có quy chế phối hợp với lực lượng an ninh, chính quyền quản lý thật tốt hành lang an toàn giao thông đường sắt, an ninh trật tự địa bàn nơi có đường sắt đi qua,” ông Hoạch kiến nghị.
Video: Cố tình vượt rào chắn, xe khách bị nhân viên gác tàu ép lùi
Bình luận