Kẻ phân xác đồng hương vứt xuống sông Hàn sẽ bị xét xử tại Việt Nam hay dẫn độ về Trung Quốc?

Liên quan đến vụ việc Xiao Qui Ping (sinh năm 1993, quốc tịch Trung Quốc) sát hại nữ đồng hương Bao Danping, phân xác giấu vào vali phi tang xuống sông Hàn, nhiều người đặt câu hỏi liệu tên này sẽ bị xét xử tại Việt Nam hay được dẫn độ về Trung Quốc. Luật sư Lê Quốc Dân (Công ty Luật FDVN, Đoàn Luật sư Đà Nẵng) phân tích những quy định pháp luật về vấn đề này. 

- Ngày 7/2, Đại tá Trần Mưu, Phó Giám đốc Công an TP Đà Nẵng cho biết sẽ làm việc với các cơ quan chức năng để truy tố, xét xử nghi phạm Xiao Qui Ping tại Việt Nam. Cơ sở pháp lý để thực hiện điều này là gì, thưa luật sư?

Theo quy định pháp luật hiện hành, trong trường hợp người nước ngoài vi phạm pháp luật trên lãnh thổ Việt Nam thì trừ những người có thân phận ngoại giao được miễn trừ ngoại giao hoặc lãnh sự, còn lại chính sách xử lý hành vi vi phạm về cơ bản không có sự phân biệt với người Việt Nam.

Cụ thể, khoản 2 điều 5 Bộ luật Hình sự 2015 quy định: “Đối với người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ nước CHXHCN Việt Nam thuộc đối tượng được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao hoặc lãnh sự theo pháp luật Việt Nam, theo điều ước quốc tế mà nước CHXHCH Việt Nam là thành viên hoặc theo tập quán quốc tế, thì vấn đề trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết theo quy định của điều ước quốc tế hoặc theo tập quán quốc tế đó. Trường hợp điều ước quốc tế đó không quy định hoặc không có tập quán quốc tế thì trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết bằng con đường ngoại giao”.

Trong sự việc nêu trên, có cơ sở để xác định Xiao Qui Ping thực hiện hành vi giết người rồi phi tang là vi phạm pháp luật của Việt Nam. Do vậy, người này sẽ bị xử lý theo các quy định của pháp luật Việt Nam. Ở đây, Công an TP Đà Nẵng sẽ điều tra, giải quyết theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

- Theo ông, việc nạn nhân và nghi phạm đều là người Trung Quốc sẽ dẫn đến những khó khăn gì?

Do nạn nhân và người phạm tội đều có Quốc tịch Trung Quốc, việc xác định nhân thân của nạn nhân và người phạm tội sẽ gặp nhiều khó khăn. Quá trình điều tra, thẩm vấn, tranh tụng tại phiên tòa… đòi hỏi phải có người phiên dịch.

Do đó, cơ quan chức năng thường sẽ gửi thông báo, yêu cầu Đại sứ quán Trung Quốc hỗ trợ trong việc xác minh thông tin, giải quyết vụ án theo quy định tại điều 1 Hiệp định Tương trợ tư pháp về vấn đề dân sự và hình sự giữa Việt Nam - Trung Hoa ký năm 1998.

Ngoài ra, cơ quan tiến hành tố tụng cũng có thể trục xuất người phạm tội ra khỏi Việt Nam và dựa vào các hiệp định hợp tác, dẫn độ tội phạm hoặc hiệp định tương trợ tư pháp để giải quyết theo đúng luật pháp, công ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.

Điều 33, Luật Tương trợ tư pháp 2007 nêu: “Người có thể bị dẫn độ theo quy định của luật này là người có hành vi phạm tội mà Bộ luật Hình sự Việt Nam và pháp luật hình sự của nước yêu cầu quy định hình phạt tù có thời hạn từ 1 năm trở lên, tù chung thân hoặc tử hình hoặc đã bị tòa án của nước yêu cầu xử phạt tù mà thời hạn chấp hành hình phạt tù còn lại ít nhất 6 tháng”.

Như vậy, có thể nhận thấy, bước đầu tiên, thẩm quyền giải quyết vụ án đang thuộc về Công an TP Đà Nẵng. Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết, căn cứ vào tình tiết của vụ án cũng như sự trao đổi giữa Việt Nam và Trung Quốc, nghi can cũng có thể được dẫn độ về nước sở tại để giải quyết.

- Nếu truy tố, xét xử tại Việt Nam thì mức án nào dành cho nghi phạm?

Trường hợp nghi phạm được giải quyết theo các quy định của pháp luật Việt Nam, thì việc giết người rồi phân thi thể nạn nhân, bỏ vào vali và mang đi phi tang là hành động rất man rợ, vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng.

Kẻ thực hiện hành vi nêu trên có dấu hiệu phạm tội với tội danh “Giết người” theo quy định tại điều 123 Bộ luật Hình sự 2015. Và với tình tiết “Thực hiện tội phạm một cách man rợ” thì kẻ phạm tội có khả năng bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

- Xin cảm ơn ông!

Diễn biến vụ án:

Xiao Qui Ping nhập cảnh vào Việt Nam từ 23/12/2019 để du lịch và có thị thực đến 23/2/2020. Sau khi vào Việt Nam, Xiao Qui Ping đánh bạc tại sòng bài ở khách sạn Crowne Plaza Đà Nẵng và thắng tiền. Nạn nhân Bao Danping là bạn thân của Qin Li (Tần Lê, người yêu Xiao Qui Ping), biết Xiao Qui Ping thắng bạc nên muốn góp tiền với hình thức thắng - thua chia đều.

Ngày 26/12/2019, Xiao Qui Ping thắng 34.000USD nên chia cho Bao Danping 17.000USD. Trong các ngày 4 và 5/2/2020, cô này đưa cho Xiao Qui Ping 61.000USD để đánh bạc nhưng Xiao Qui Ping thua hết.

16h ngày 6/2, Bao Danping đến nơi ở của Xiao Qui Ping để đòi lại 61.000USD và hai người xảy ra cãi vã, xô xát. Xiao Qui Ping lấy dây thừng siết cổ cô gái đến chết rồi phân xác thành nhiều phần, bỏ vào vali, chở đến cầu Trần Thị Lý vứt xuống sông Hàn.

Đến 3h15 ngày 7/2, ông Nguyễn Khánh (trú Hòa Cường Nam, Hải Châu, Đà Nẵng) đi đánh cá thì phát hiện chiếc vali, kiểm tra thấy thi thể phụ nữ bên trong nên báo cơ quan chức năng.

Sau 9h vào cuộc điều tra, Ban chuyên án 072G Công an TP Đà Nẵng bắt giữ Xiao Qui Ping và Qin Li. Bước đầu, Xiao Qui Ping thừa nhận giết hại Bao Danping rồi phân xác, bỏ vào vali phi tang xuống sông Hàn.

Ngày 8/9, Công an TP Đà Nẵng ra quyết định khởi tố vụ án.

Đà Nẵng từng tuyên án chung thân 1 người Trung Quốc bắn chết đồng hương

Ngày 24/3/2017, TAND Đà Nẵng tuyên phạt Feng Long Chun (A Lãng, 27 tuổi, quốc tịch Trung Quốc) án tù chung thân với cáo buộc gây ra cái chết của người đồng hương Li Mu Zi (A Lý, 31 tuổi). Feng Long Chun bị kết tội “Giết người” và “Sử dụng trái phép vũ khí quân dụng”.

Theo cáo trạng, do mẫu thuẫn trong kinh doanh sim card điện thoại cho du khách Trung Quốc đến Việt Nam, Feng Long Chun đến Đà Nẵng với mục đích sát hại Li Mi Zi.

7h30 ngày 26/11/2015, bị cáo đến trước nhà nạn nhân. Khi thấy Li Mi Zi dắt xe ra khỏi nhà bố vợ ở đường Nguyễn Duy Hiệu (phường An Hải Đông, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng), Feng Long Chun rút súng bắn Li Mi Zi. Sau khi gây án, Fen Long Chun vứt súng xuống sông Hàn, bỏ trốn vào TP.HCM. Đến ngày 27/12/2015 nghi can ra đầu thú.