Tại Kazakhstan, ngày 1/5 hàng năm được chọn là Ngày thống nhất dân tộc. Năm 1995, Tổng thống đầu tiên của nước cộng hòa Kazakhstan Nursultan Nazarbayev, đã ký sắc lệnh công nhận ngày lễ này. Theo đó, hàng năm nhân dịp kỷ niệm Ngày Thống nhất, nhiều chương trình biểu diễn, hòa nhạc, liên hoan được tổ chức trên khắp mọi miền đất nước.
Hiện nay trong xu hướng chính trị dân tộc, Tổng thống đương nhiệm của Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đã nêu tuyên bố về chính sách "sự thống nhất của quốc gia nằm trong trong sự đa dạng của dân tộc".
Ngày 1/5 hàng năm được chọn là Ngày thống nhất dân tộc Kazakhstan.
Lịch sử vùng đất đa sắc tộc
Ngày nay, đất nước Kazakhstan gồm có nhiều dân tộc đến từ các khu vực khác nhau, vốn được hình thành trong thời kỳ Liên Xô. Các dân tộc đoàn kết với nhau cùng chung một ý tưởng và tinh thần anh em. Người Kazakhstan được xem là một dân tộc huynh đệ. Nhưng để có được tinh thần hòa hợp, chung sống hòa bình trên vùng đất quê hương mới, nhiều dân tộc đã phải trải qua nhiều khó khăn trong quá khứ.
Trong giai đoạn 1928-1936, có ít nhất 360.000 người bị trục xuất đến Kazakhstan từ Nga, Ukraine và Belarus. Kể từ năm 1937, những người dân Triều Tiên cũng được tái định cư từ các khu vực Viễn Đông gần biên giới các quốc gia Trung Á.
Từ giai đoạn năm 1940-1941, khoảng 100.000 người Ba Lan đã được đưa đến Kazakhstan sinh sống và làm việc. Các trong giai đoạn Chiến tranh vệ quốc, có thêm 507.000 người Balkars, Karachais, Ingush và Chechnya, hơn 110.000 người Thổ Nhĩ Kỳ và 180.000 người Tatar ở Crimea cũng buộc phải tái định cư tại các vùng đất của Kazakhstan.
Tổng cộng, từ năm 1937 -1944, hơn 1,2 triệu người từ nhiều quốc gia khác nhau đã được chuyển đến Kazakhstan. Ngoài ra có khoảng 1,74 triệu người di tản do chiến tranh tại các khu vực khác nhau của Liên bang Xô Viết.
Theo sắc lệnh của Xô Viết Tối cao Liên Xô "về việc tái định cư của người Đức ở vùng Volga", mùa thu năm 1941, hơn 1 triệu người Đức đã bị trục xuất khỏi vùng Volga, gần một nửa trong số đó được chuyển đến Kazakhstan.
Vào tháng 6/1942, gần 25.000 nghìn người Hy Lạp cùng với khoảng 29.000 nghìn người của các dân tộc khác đã bị trục xuất khỏi khu vực Krasnodar, Crimea, Armenia, Azerbaijan và Georgia. Họ được chuyển đến tái định cư ở Kazakhstan.
Trong những tháng đầu tiên đến vùng đất Kazakhstan, hàng chục nghìn người trong số đó đã chết vì đói và bệnh tật. Những người sống sót bị cấm rời khỏi nơi ở mới, nếu không họ sẽ phải đối mặt với hình phạt lao động khổ sai. Trong điều kiện suy sụp tinh thần và những khó khăn về thể chất, nếu không có sự ủng hộ và thông cảm của người dân địa phương, những người mới đến sẽ khó có thể trụ lại trên mảnh đất Trung Á này.
Trong thời gian này, những người bị trục xuất đã cố gắng làm việc tận tâm, hỗ trợ đáng kể cho người dân bản địa. Trong số đó có nhà văn nổi tiếng Gerold Belger, sống tại một khu đất gần sông Esil, miền bắc Kazakhstan. Nhìn chung, người dân Kazakhstan chào đón những người định cư một cách nồng hậu và hiếu khách.
Kế hoạch phát triển nông nghiệp thời Liên Xô
Tháng 3/1954, tại cuộc họp toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô, một quyết định đã được đưa ra nhằm "tăng cường hơn nữa sản lượng ngũ cốc trong nước và phát triển các vùng đất hoang hóa". Các nhiệm vụ được đặt ra cho các khu vực như Kazakhstan, Siberia, Urals, vùng Volga, Bắc Caucasus.
Theo đó, kế hoạch bao gồm việc mở rộng gieo hạt thông qua việc phát triển các ít nhất 13 triệu ha vùng đất hoang hóa, và thu hoạch từ 1.100-1.200 triệu tấn ngũ cốc vào năm 1955, trong đó có khoảng 800-900 triệu tấn có thể cung cấp cho thị trường. Toàn Liên bang Xô Viết đã phát động một phong trào phát triển nông nghiệp rộng khắp. Sự khai phóng của các vùng đất nguyên sơ đã tạo ra một cuộc bùng nổ lao động mạnh mẽ ở Kazakhstan.
Kế hoạch khai hoang và phát triển nông nghiệp được đẩy mạnh trong thời Liên bang Xô Viết.
Quyết định của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Liên Xô sau đó nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các tầng lớp nhân dân lao động. Ủy ban Trung ương Komsomol và các ủy ban Komsomol địa phương đã tổ chức tuyển chọn những người tình nguyện trong số những người trẻ tuổi và gửi họ đến các trang trại nhà nước.
Thanh niên Xô Viết đã nhiệt liệt hưởng ứng lời kêu gọi này.
Tháng 2/1954, đội công nhân trẻ tuổi đầu tiên từ Ukraine đã đến khu vực Kostanay. Tháng 3/1954, hơn 14.000 thành viên Komsomol khác đã đến các vùng đất nguyên sơ của Kazakhstan từ các nước xã hội chủ nghĩa anh em. Phong trào phát triển nông nghiệp tại các vùng đất hoang sơ cũng đã bao trùm tầng lớp thanh niên Kazakhstan. Ủy ban Komsomol trong nửa đầu tháng 3/1954 đã gửi khoảng 10.000 thanh niên đến các vùng đất mới để khai phá trồng ngũ cốc.
Trong số những người tham gia phát triển các vùng đất này, có các tình nguyện viên Việt Nam đã trải qua những ngày khó quên trên thảo nguyên Kazakhstan. Một trong số đó là nhà giáo ưu tú Vũ Thế Khôi. Năm 1958, ông Khôi cùng với những sinh viên Việt Nam của Khoa Ngữ văn, Đại học Sư phạm Tổng hợp Matxcova mang tên V.Lenin, đã tham gia đoàn Komsomol đến làm việc trên những cánh đồng nông nghiệp của Kazakhstan.
“Ủy ban Trung ương Đoàn Komsomol kêu gọi các thành viên đến Kazakhstan để thu hoạch khẩn cấp. Chúng tôi ngay lập tức hưởng ứng lời kêu gọi này. Trong hai tháng, theo lệnh của quản đốc trang trại, chúng tôi hoàn thành nhiều công việc nông nghiệp khác nhau như thu hoạch, vận chuyển ngũ cốc, xếp cỏ khô, làm cỏ khoai tây”, ông Khôi nhớ lại. “Lúc đó chúng tôi tự hào vì đã trở thành những nông dân Xô Viết thực thụ”.
Theo báo cáo, ở giai đoạn đầu tiên của kế hoạch này, tổng cộng hơn 640.000 người đã đến Kazakhstan làm việc. Trong đó có gần 400.000 người vận hành máy nông nghiệp, 50.000 thợ xây dựng, khoảng 3.000 nhân viên y tế, gần 1.500 giáo viên, hơn 1.000 công nhân thương mại,... Ngoài ra, có hơn 66.000 sinh viên tốt nghiệp các trường cơ giới từ các nước xã hội chủ nghĩa anh em và hơn 19.000 học sinh từ các trường học ở Kazakhstan đã tham gia làm việc trong các trang trường quốc doanh.
Kết quả là trong một thời gian ngắn đã hình thành được một đội ngũ chuyên gia nòng cốt làm việc tại các vùng đất mới được khai hoang của đất nước Trung Á. Họ đã mang đến cho văn hóa lao động công nghiệp, sự gắn kết, tính kỷ luật và một thái độ làm việc cao. Dòng chảy nguồn lao động này tới các vùng đất nguyên sơ đã góp phần vào sự tăng trưởng nhanh của tầng lớp lao động và đời sống xã hội.
Xây dựng cộng đồng đa sắc tộc
Ngày nay, trên lãnh thổ của Kazakhstan có đại diện của hơn 130 dân tộc sinh sống. Đông nhất trong số đó là người Kazakhstan, người Nga, người Uzbek, người Duy Ngô Nhĩ, người Ukraine, người Đức, người Thổ Nhĩ Kỳ, người Triều Tiên, người Azerbaijan và những dân tộc khác. Các dân tộc thiểu số nhất sống trên lãnh thổ Kazakhstan là Aleuts, Abazins, Vepsians, Dolgans, Izhorian, Komi, Krymchaks, Livs, ...
Trong số đại diện của các dân tộc châu Âu sinh sống tại Kazakhstan có người Áo, Anh, Hà Lan, Pháp, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Séc và Ý. Ngoài ra còn một số bộ phận dân tộc đến từ lục địa châu Mỹ là người Mỹ và người Cuba. Ngày nay, con cháu của những người định cư trước đây sống trong hòa bình và hòa hợp, trở thành cộng đồng đại diện cho Kazakhstan, với niềm tự hào đặc biệt.
Kazakhstan có hơn 130 dân tộc sinh sống hòa thuận và thống nhất.
Hội đồng các dân tộc Kazakhstan đã trở thành một thành tố quan trọng nhằm củng cố lợi ích của tất cả các nhóm dân tộc và đảm bảo việc tuân thủ nghiêm ngặt các quyền tự do của công dân, không phân biệt quốc tịch.
Năm 1992, diễn đàn đầu tiên của Hội đồng dân tộc Kazakhstan đã được triệu tập. Tại đây, nguyên thủ quốc gia đã bày tỏ ý kiến về sự cần thiết của Hội đồng các dân tộc. Vì vậy, trong bài phát biểu của mình, Tổng thống đầu tiên của Kazakhstan Nursultan Nazarbayev nhấn mạnh rằng: "Tình hữu nghị của các dân tộc là tài sản chính được tạo ra bởi các thế hệ người Kazakhstan. Chúng ta cần lắng nghe tiếng nói của mọi dân tộc. Đó là lý do tại sao cần phải chuyển diễn đàn sang một cơ chế lâu dài, để tạo ra một thể chế công mới mang tên Hội đồng Hòa hợp và Thống nhất các Dân tộc Kazakhstan”.
Ngày 1/3/1995, theo sắc lệnh của Tổng thống Cộng hòa Kazakhstan, một tổ chức xã hội mới được thành lập - Hội đồng các dân tộc Kazakhstan (ANK). Tổ chức này có vai trò tham mưu và cố vấn dưới quyền của nguyên thủ quốc gia. ANK đã trở thành một trong những cơ chế hiệu quả nhất để thực hiện một chính sách quốc gia cân bằng ở Kazakhstan.
Ngày 26/4 2002, Chiến lược của Đại hội đồng các dân tộc Kazakhstan đã được thông qua và phê duyệt. Tài liệu này xác định hướng đi chính trong công việc trong tương lai. Sau đó, tổ chức này được đổi tên thành Hội đồng các dân tộc Kazakhstan. Tháng 5/2007, một số sửa đổi hiến pháp đã được thông qua, cho phép Hội đồng các dân tộc Kazakhstan cử 9 đại diện của mình vào Nghị viện của đất nước. Bước tiến này đã nâng vai trò của ANK lên một tầm cao mới.
Vai trò đặc biệt của Hội đồng các dân tộc Kazakhstan
Hiện nay, Hội đồng các dân tộc Kazakhstan tích cực tham gia vào việc chuẩn bị một số dự luật "về các hiệp hội công cộng", "về văn hóa", "về ngôn ngữ ở Cộng hòa Kazakhstan" và nhiều vấn đề khác. Quyền lực quốc tế của ANK cũng đã phát triển. Dựa trên kinh nghiệm của Kazakhstan, các cấu trúc xã hội tương tự đã được tạo ra ở một số quốc gia SNG.
Cộng đồng thế giới cũng dành sự chú ý lớn và đang nghiên cứu kinh nghiệm của Kazakhstan. Theo đó, các hội nghị quốc tế lớn về vai trò của ANK đối với đời sống của cộng đồng dân cư đa quốc gia đã được tổ chức ở các nước.
Tổng thống đầu tiên của Kazakhstan Nursultan Nazarbayev và đương kim Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev.
Kinh nghiệm của Kazakhstan được các chuyên gia quốc tế đánh giá cao. Đặc biệt, Tổng thư ký Liên hợp quốc Koffi Annan từng ca ngợi Kazakhstan là "một ví dụ về sự hòa hợp giữa các dân tộc, hình mẫu về sự phát triển ổn định và bền vững cho các quốc gia khác trên thế giới".
Ngày nay, cơ cấu của Hội đồng các dân tộc Kazakhstan bao gồm Hội đồng khoa học và chuyên gia của ANK, Câu lạc bộ nhà báo và các chuyên gia về các sắc tộc, Trung tâm Phương pháp luận Tildaryn về công nghệ sáng tạo cho giảng dạy ngôn ngữ, và Hiệp hội doanh nhân ANK,... Tại thành phố Nur-Sultan, các phiên họp thường niên của Đại hội đồng Nhân dân Kazakhstan diễn ra tại Cung điện Hòa bình và thống nhất. Trong suốt quá trình tồn tại của mình, Hội đồng đã trở thành một tổ chức công thực sự có thẩm quyền để điều chỉnh các mối quan hệ giữa các dân tộc.
Ngày 28/4, trong kỳ họp thứ 29 của Đại hội đồng các dân tộc Kazakhstan, Tổng thống đầu tiên của Kazakhstan Nursultan Nazarbayev đã trao giao quyền Chủ tịch Đại hội đồng các dân tộc Kazakhstan cho đương kim Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev.
Đại hội đồng các dân tộc Kazakhstan sẽ đứng bên cạnh ủng hộ Tổng thống đương nhiệm. Mặt khác, nguyên thủ quốc gia cũng dựa vào Đại hội đồng để cùng “giúp hoàn thành tất cả các nhiệm vụ hiện tại và xây dựng kế hoạch cho tương lai của đất nước Kazakhstan”.
Bình luận