Italia bí mật cử 'thợ săn xe tăng' tới Ukraine?

Theo Popular Mechanics, trích dẫn từ một số nguồn tin lan truyền trên mạng xã hội cho biết, Italia có thể đang “bí mật” giao một số pháo chống tăng B1 Centauro đã bị loại khỏi biên chế cho Ukraine. Những chiếc xe bọc thép 8 bánh này có hỏa lực tương đương với xe tăng Leopard 1 cũng đang được biên chế tại Ukraine.

Nguồn tin xuất phát từ đoạn video cho thấy một đoàn tàu ở Caserta (gần Napoli ở miền nam Italia) vận chuyển ít nhất bốn chiếc Centauros về phía bắc, theo sau là xe tải quân sự Iveco VM90.

Theo một số chuyên gia, điều này vẫn chưa đủ để chứng minh rằng những chiếc B1 Centauro đó sẽ được chuyển đến Ukraine, chúng cũng có thể được vận chuyển đến một căn cứ khác của Italia hoặc chuẩn bị cho một cuộc tập trận quốc tế nào đó. 

Các đoàn xe vận chuyển phương tiện quân sự tham gia cuộc tập trận của NATO cũng từng bị nhầm là hàng viện trợ cho Ukraine trước đây. Điều đáng chú ý là trên một chiếc B1 Centauro vẫn dán cờ Italia ở phía sau và thời gian cụ thể của đoạn video cũng không rõ ràng.

B1 Centauro từ lâu đã được coi là một sự hỗ trợ hợp lý cho Ukraine, vì quân đội Italia đang thay thế 259 chiếc B1 Centauro trong chín trung đoàn cơ giới của họ bằng những chiếc Centauro II mạnh hơn. 

Nhiều người cho rằng những chiếc B1 Centauro được vận chuyển trên tàu trong đoạn video, đã được tân trang lại trong cùng một cơ sở với những khẩu pháo tự hành M109L được bàn giao cho Ukraine trước đó.

Một số chuyên gia nhận định, vẫn chưa đủ bằng chứng xác thực để khẳng định cho ý kiến ở trên. Tuy nhiên, vì quân đội Italia đang loại bỏ phương tiện này, nên sớm hay muộn B1 Centauro vẫn có thể chuyển đến Ukraine.

Giống như những chiếc xe bọc thép AMX-10RC của Pháp trong biên chế của Ukraine, chúng sẽ gặp rủi ro trước nhiều loại vũ khí diệt tăng trên chiến trường. Tuy nhiên, những phương tiện này vẫn có thể hỗ trợ hỏa lực hiệu quả, chính xác và mang lại khả năng cơ động cao cho các đơn vị cơ giới Ukraine.

Xe bọc thép chống tăng của Italia

B1 Centauro là sự kết hợp giữa xe bọc thép và pháo tự hành. Giống như xe chiến đấu cơ động Type 16 của Nhật Bản, B1 Centauro kết hợp hỏa lực của xe tăng nhưng trang bị lớp giáp nhẹ hơn, B1 sử dụng bánh xe thay vì bánh xích, giúp xe dễ dàng cơ động hơn và tăng tốc.

Khoảng 500 chiếc B1 Centauros đã được chế tạo từ năm 1991 đến 2006. Bên cạnh đó, khoảng 250 xe chiến đấu bộ binh Freccia cũng được tạo ra dựa trên thiết kế khung xe B1 Centauro. 

Tây Ban Nha hiện đang vận hành 84 chiếc B1 Centauro trong Lữ đoàn kỵ binh Castillejos số 2 của mình và trong quá khứ Mỹ cũng như Nga đã từng nghiên cứu việc mua sắm những chiếc B1 Centauro từ Italia.

Mặc dù lớp giáp bị đánh giá là yếu so với những chiếc xe tăng chiến đấu chủ lực, nhưng B1 Centauro có thể đóng vai trò là “khẩu súng tấn công” có tính cơ động cao, hỗ trợ hỏa lực trực tiếp tương đương như xe tăng cho bộ binh. Nó có thể tiêu diệt các vị trí kiên cố và xe bọc thép ở khoảng cách xa, đồng thời bảo vệ kíp lái khỏi vũ khí nhỏ và mảnh đạn văng.

B1 Centauro sử dụng động cơ diesel tăng áp 520 mã lực, cho phép chiếc xe nặng 26 tấn có thể lăn bánh trên đường với tốc độ lên tới 100 km/h. Pháo chính của xe là OTO-Melara 105 mm được tối ưu hóa để giảm thiểu độ giật và tăng độ chính xác.

Khẩu pháo này có khả năng xuyên phá tốt hơn so với pháo chính cùng cỡ trên chiếc AMX-10RC của Pháp. Dù vẫn thua xa pháo 120 mm trên xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại của phương Tây, nhưng nó vẫn có thể đánh bại xe tăng, xe thiết giáp của Nga nếu được trang bị loại đạn xuyên phá 105 mm mới nhất.

Trên thực tế, các cuộc đấu xe tăng thường giành chiến thắng khi bên nào phát hiện đối phương và khai hỏa trước. Ở đây, B1 Centauro được chuẩn bị kỹ lưỡng, xe sử dụng hệ thống điều khiển hỏa lực kỹ thuật số TURMS giống như trên xe tăng chiến đấu chủ lực C1 Ariete của Italia, với hệ thống quan sát ngày/đêm ổn định cho cả xạ thủ và chỉ huy để cho phép nhắm mục tiêu khi đang di chuyển. Vũ khí phụ được trang bị là súng máy 7,62 mm đồng trục và trên tháp pháo.

Giáp thép hàn của B1 Centauro cung cấp khả năng bảo vệ toàn diện trước hỏa lực súng máy hạng nặng 14,5 mm và đạn pháo 23 mm từ phía trước. Tuy nhiên, hầu hết Centauros của quân đội Italia đều được lắp đặt áo giáp chốt để tăng khả năng bảo vệ chống lại súng 30 mm trên xe chiến đấu BMP-2 của Nga, điều này sẽ nâng cao đáng kể khả năng sống sót của chúng ở Ukraine.

Italia cũng trang bị áo giáp phản ứng nổ ROMOR-A cho Centauros giúp tăng cơ hội sống sót sau các đòn tấn công từ tên lửa chống tăng. Đối với phiên bản Centauro II thì được trang bị pháo 120 mm mạnh mẽ hơn, chỗ ngồi của kíp lái được gia cố để chống mìn tốt hơn và súng máy trên tháp pháo được điều khiển từ xa.

Một số chiếc Centauro cũng có hệ thống cảnh báo bằng laze để cảnh báo cho kíp lái xe, trong trường hợp họ bị chiếu laze nhắm mục tiêu bởi các tổ tên lửa chống tăng của Nga, thì họ sẽ nhận được cảnh báo và có thời gian phóng lựu đạn khói để di chuyển ra khỏi tầm bắn.

Khả năng thực tế trên chiến trường

Được sản xuất vào những năm 1980 với nhiệm vụ là sẵn sàng đối đầu với xe tăng của Liên Xô, bằng cách tận dụng mạng lưới đường cao tốc của Italia, tuy nhiên trên thực tế Centauros lại được sử dụng cho rất nhiều mục đích khác nhau.

Tại Iraq, những chiếc B1 Centauro của Italia đã tích cực tham gia các nhiệm vụ hỗ trợ hỏa lực cho quân đội Mỹ và đẩy lùi những cuộc tấn công của phiến quân. Chiếc xe cũng tham gia chiến đấu tại Somalia để chống lại các lực lượng nổi dậy và khủng bố.

Centauros của Italia cũng đã tham gia nhiệm vụ tuần tra và hộ tống đoàn xe trong các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc ở Nam Tư cũ và ngày nay chiếc xe vẫn được sử dụng để gìn giữ hòa bình ở Lebanon. Mặc dù đã xuất hiện ở nhiều điểm nóng trên thế giới, nhưng phương tiện này vẫn chưa thực sự đối đầu với những đối thủ xứng tầm.

Dù đã bị loại khỏi biên chế của quân đội Italia, nhưng B1 Centauro vẫn được đánh giá rất cao nhờ hỏa lực và tính cơ động của nó, loại vũ khí này được kỳ vọng là “thợ săn xe tăng” trên chiến trường Ukraine, tuy nhiên để có thể xuất hiện trên chiến trường Ukraine thì vẫn còn là một thử thách đối với phương tiện này.