Người dùng internet Trung Quốc tức giận và cáo buộc các cơ quan y tế giữ kín thông tin về virus corona mới, sau khi một nghiên cứu cho thấy nó đã được truyền đi giữa người với người một tháng trước khi thông tin được xác nhận và công bố.
Bài báo được công bố hôm 29/1 trên Tạp chí Y học New England, kết luận rằng đã có sự lây truyền từ người sang người của chủng virus mới giữa những người tiếp xúc gần gũi kể từ giữa tháng 12/2019. Vào thời điểm đó, các cơ quan y tế Trung Quốc cho biết không có bằng chứng nào được tìm thấy để chứng minh căn bệnh giống như viêm phổi đang lây từ người sang người.
Thông tin chỉ được nhà dịch tễ học nổi tiếng Zhong Nanshan xác nhận vào ngày 20/1.
(Ảnh minh họa)
Bài nghiên cứu do hàng chục chuyên gia y tế Trung Quốc viết. Trong số này bao gồm các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC). Kết luận dựa trên dữ liệu từ 425 trường hợp được xác nhận nhiễm bệnh đầu tiên ở Vũ Hán.
Cho đến nay, virus corona đã giết chết 259 người và làm lây nhiễm hơn 12.000 người ở Trung Quốc và trên toàn thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố đây là trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu.
Bài báo được lan truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc. Nhiều người chỉ trích các chuyên gia, cáo buộc họ che đậy thông tin để có thể công bố nghiên cứu có ích cho sự nghiệp của mình, và đặt câu hỏi về việc liệu có sự che đậy đối với sự bùng phát dịch hay không.
Ông Wang Liming, một giáo sư sinh học tại Đại học Chiết Giang, nói rằng ông cảm thấy "hơn cả bị xúc phạm và thực sự không nói nên lời" sau khi đọc bài báo hôm 30/1.
"Đây là bằng chứng vững chắc đầu tiên cho thấy sự lây truyền từ người sang người bị che giấu có chủ ý trước công chúng", ông nói.
Wang nói rằng bài báo đã kết luận có bằng chứng rõ ràng về việc virus này đã được truyền đi giữa người với người vào đầu tháng 1, khi các quan chức địa phương nói rằng không có bằng chứng nào.
Bài viết của Wang sau đó đã bị xóa. Phần lớn những lời chỉ trích sau đó chỉ ra những bài báo tương tự được các bác sĩ Trung Quốc công bố trong tuần qua.
Phản ứng dữ dội cũng trở nên phức tạp hơn bởi một chỉ thị do Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc ban hành hôm thứ Tư (29/1), kêu gọi tất cả các nhà khoa học tập trung vào việc chống lại virus thay vì xuất bản nghiên cứu.
"Sử dụng kết quả nghiên cứu của bạn để chống lại dịch bệnh và ngừng dành thời gian cho việc viết các bài báo trước khi tình hình được kiểm soát", chỉ thị được đăng trên trang web của Bộ.
Phản ứng trước những chỉ trích, các nhà nghiên cứu và nhà khoa học cho biết họ không có quyền tiếp cận sớm vào dữ liệu y tế, trong khi một chuyên gia pháp lý cho biết CDC có thể không được phép tiết lộ thông tin cho công chúng.
Feng Zijian, phó trưởng CDC và là một trong những tác giả của bài báo, nói rằng dữ liệu được nhận vào ngày 22/1, và bài báo được gửi vào khoảng ngày 25 hoặc 26/1. Điều đó có nghĩa là dữ liệu thu được sau khi thông tin về lây truyền ở người được tiết lộ.
Thành phố Vũ Hán bị phong tỏa ngày 23/1. Cựu phó giám đốc CDC, Yang Gonghuan, người không liên quan đến bài báo, cho biết có sự khác biệt rất lớn giữa việc các chuyên gia che giấu sự thật và phản ứng chính sách chậm chạp.
Giáo sư luật Qin Qianhong cho biết không rõ bộ phận nào ở Trung Quốc chịu trách nhiệm tiết lộ chi tiết trong trường hợp bùng phát virus. "Chuyên gia CDC giống như một nhóm chuyên gia tư vấn hoặc cơ quan tư vấn liên kết với chính phủ", ông Qin nói, từ Đại học Vũ Hán. "Luật pháp không rõ ràng về người chịu trách nhiệm hoặc có quyền công khai thông tin."
Ông nói rằng theo luật phòng ngừa và điều trị các bệnh truyền nhiễm, Ủy ban Y tế Quốc gia (NHC) có quyền phổ biến thông tin đó và chính quyền tỉnh chỉ có thể làm như vậy khi họ được NHC đồng ý.
Qin nói thêm rằng chính quyền địa phương cũng được trao quyền cảnh báo hoặc thông báo về sự bùng phát dịch bệnh. Thị trưởng Vũ Hán, Zhou Xianwang, trước đó cũng đã đổ lỗi sự chậm trễ cập nhật về ổ dịch cho việc cần phải có sự chấp thuận từ các quan chức cấp cao hơn.
Bình luận