Công dân Mỹ Paul Whelan được cho là đã dành ra nhiều năm chiêu mộ và thiết lập mối quan hệ với những người Nga có khả năng tiếp cận các thông tin mật.
Paul Whelan, 48 tuổi bị tòa án ở Matxcơva chính thức buộc tội hoạt động gián điệp ngày 3/1. Người đàn ông này bị tiết lộ đồng thời có quốc tịch Anh và cũng có thể mang quốc tịch của một số nước khác như Canada và Ireland.
Whelan được cho là bị bắt ở khách sạn Metropol ở Nga với chiếc USB có chứa thông tin bí mật.
Đại sứ quán Mỹ tại Nga đã thông tin tới các quan chức Anh về vụ bắt giữ Whelan và việc người này có quốc tịch Anh. Whelan sinh ra ở Canada và có bố mẹ là người Anh. Hiện cựu quân nhân Mỹ đang phụ trách vấn đề an ninh của một công ty phụ tùng ô tô Mỹ.
Gia đình Whelan cho biết ông đến Nga để tham dự một đám cưới và không có liên quan gì đến các cáo buộc gián điệp. Em trai ông Whelan nói gia đình họ vẫn thường du lịch đến Anh và từ Anh đi các nước châu Âu và ông không hiểu tại sao anh trai mình lại bị Nga nhắm đến.
Với việc Paul Whelan mang ít nhất hai quốc tịch, vụ bắt giữ có thể làm căng thẳng thêm mối quan hệ Nga – Anh sau những sự cố ngoại giao năm 2018, liên quan đến vụ cựu điệp viên Nga bị đầu độc tại Anh.
Luật sư của Whelan là Vladimir Zherebenkov nói ông đã đến thăm tù ngày 2/1 và thân chủ đang ở trong tình trạng tốt. Cùng ngày đại sứ Mỹ tại Nga Jon Huntsman cũng đã gặp Whelan.
Theo Daily Mail, hiện xuất hiện nghi vấn Whelan sẽ trở thành điều kiện thương lượng cho một vụ bắt giữ khác. Maria Butina, công dân Nga 30 tuổi bị Mỹ bắt với cáo buộc hoạt động tình báo cho chính phủ Nga đã nhận tội tháng 12/2018.
Daily Mail cũng dẫn một “nguồn tin an ninh Nga không xác định” trên tờ Rosbalt nói ông Whelan bắt đầu làm bạn với những người Nga trên mạng khoảng 10 năm trước. Sau hai năm ông bắt đầu đến Matxcơva và giao thiệp với những người bạn mới. “Điều đáng chú ý là Whelan không quan tâm mấy đến những cô gái Nga xinh đẹp, thay vào đó ông ta muốn dành thời gian uống rượu với những người bạn nam giới quen trên mạng hơn.”
Nguồn tin của Rosbalt cũng nghi ngờ rằng thông tin Whelan bị trục xuất khỏi quân đội Mỹ năm 2008 chỉ là một phần của câu chuyện che đậy để người này dễ dàng hoạt động ở Nga hơn.
Bình luận