Công dân khiếu nại vượt cấp có chiều hướng gia tăng

Chiều 13/9, trình bày báo cáo trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Công tác giải quyết và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, hiện tượng công dân khiếu nại vượt cấp đang có chiều hướng gia tăng, đã gửi đơn đến nhiều cơ quan, tổ chức ở địa phương, cơ quan Trung ương, sau đó đơn được chuyển đến Viện kiểm sát để xử lý... 

"Một số vụ việc mặc dù đã được các cơ quan giải quyết hết thẩm quyền, đúng pháp luật nhưng công dân không đồng ý, vẫn tiếp tục gửi đơn yêu cầu giải quyết lại. Đơn được công dân gửi đến nhiều ngành, nhiều cấp", ông Trí nói.

Theo Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, đối với loại đơn này, lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân các cấp rất quan tâm, chú trọng, đã chỉ đạo tiếp tục xem xét, giải quyết để trả lời cho người khiếu nại, tố cáo và báo cáo hoặc thông báo kết quả giải quyết đơn đến cơ quan đã chuyển đơn.

Ông Trí thông tin, năm 2022, tình hình khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp vẫn diễn biến khá phức tạp. Mặc dù số lượt công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại địa điểm tiếp công dân của Viện kiểm sát nhân dân và số lượng đơn do Viện kiểm sát nhân dân tiếp nhận giảm so với cùng kỳ năm 2021 (số lượt công dân đến trụ sở tiếp công dân giảm 23,4%; số đơn tiếp nhận giảm 3,5%) nhưng tính chất, mức độ vẫn phức tạp.

Theo đó, các vụ việc khiếu kiện có đông người tham gia nhiều hơn cùng kỳ năm 2021. Qua tổng hợp, năm 2022 có 9 đoàn khiếu kiện đông người đến địa điểm tiếp công dân của Viện kiểm sát nhân dân các cấp khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh (đoàn ít nhất là 4 người, nhiều nhất là 22 người).

"Khiếu kiện đông người hoặc kéo dài phổ biến vẫn là liên quan đến đất đai xảy ra ở một số địa phương, liên quan đến các vi phạm trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xác định loại đất, mức bồi thường trong thu hồi, giải phóng mặt bằng, dự án khu công nghiệp, bố trí tái định cư, tranh chấp về hợp đồng tín dụng, vay tài sản, chia thừa kế và hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua hình thức mua bán đất nền dự án khu dân cư, lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua đầu tư trên mạng...", Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao cho hay.

Ông Trí cho biết thêm, khiếu nại trong hoạt động tư pháp thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan tư pháp nói chung, của Viện kiểm sát các cấp nói riêng, vẫn chủ yếu tập trung ở một số lĩnh vực: hình sự; tố tụng dân sự, tố tụng hành chính và thi hành án hình sự, dân sự; khiếu nại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án; khiếu nại thông báo trả lời không kháng nghị giám đốc thẩm hoặc tái thẩm các bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Toà án nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Toà án nhân dân tối cao.

Thẩm tra sơ bộ báo cáo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga nhận định, báo cáo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã phản ánh cơ bản đầy đủ tình hình khiếu nại, tố cáo trong năm 2022; kết quả đạt được và những hạn chế, khó khăn; nguyên nhân của hạn chế; dự báo tình hình khiếu nại, tố cáo và đề ra các giải pháp khắc phục, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thời gian tới.

"Tuy nhiên, báo cáo chưa thật sự bám sát đề cương yêu cầu của Uỷ ban Tư pháp. Theo đó, chưa phân tích số liệu đơn chưa giải quyết từ năm trước chuyển sang, nhất là đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm; một số nội dung trong báo cáo chưa có đánh giá, so sánh với năm 2021; chưa đánh giá kết quả giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm trên tổng số đơn thuộc trách nhiệm giải quyết…", bà Nga nói.

Qua thẩm tra Báo cáo giải quyết khiếu nại, tố cáo của ngành Kiểm sát nhân dân năm 2022, Ủy ban Tư pháp đề nghị, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao tiếp tục tăng cường chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo Viện kiểm sát nhân dân các cấp, bảo đảm việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đúng pháp luật; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp cán bộ, công chức vi phạm pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo.