(VTC News) – Các chuyên gia khí tượng đã lý giải thời tiết mưa lớn kéo dài ở Quảng Ninh gây ra trận lũ lịch sử.
Chiều 29/7, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã thông tin về tình hình mưa trên diện rộng đang diễn ra tại Bắc Bộ, đặc biệt là tại Quảng Ninh.
Ông Hoàng Đức Cường – Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, đợt mưa tại Bắc Bộ đã diễn ra từ ngày 23 tới nay và dự kiến sẽ còn kéo dài tới ngày 4/8 mới chấm dứt.
Chiều 29/7, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã thông tin về tình hình mưa trên diện rộng đang diễn ra tại Bắc Bộ, đặc biệt là tại Quảng Ninh.
Ông Hoàng Đức Cường – Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, đợt mưa tại Bắc Bộ đã diễn ra từ ngày 23 tới nay và dự kiến sẽ còn kéo dài tới ngày 4/8 mới chấm dứt.
Theo ông Cường, ngay từ ngày 22/7, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương đã có bản tin dự báo các tỉnh Bắc Bộ chuẩn bị trải qua một đợt mưa kéo dài và trên diện rộng.
Tuy nhiên, cơ quan dự báo cũng không thể nhận định rằng tại Quảng Ninh lại xảy ra hiện tượng mưa lớn, vượt ngưỡng lịch sử và gây ra thiệt hại lớn như vậy.
 |
| Các tỉnh Bắc Bộ chuẩn bị phải đón thời tiết nguy hiểm.Ảnh minh họa |
Ông Cường cho hay, từ ngày 23 - 24/7 Bắc Bộ bắt đầu có mưa với lượng phổ biến là 100mm, tập trung tại các tỉnh phía Tây Bắc như Lai Châu, Sơn La. Điểm mưa lớn nhất là gần 300mm. Sang các ngày 24 – 25/7 lượng mưa tạm thời gián đoạn, có mưa ở một số nơi nhưng lượng mưa không lớn.
Từ ngày 26/7 tới nay, vùng mưa ngừng hẳn bên Tây Bắc chuyển sang phía Đông Bắc, đặc biệt là các địa phương ven biển.
“Tại Quảng Ninh đã có mưa cực lớn trong giai đoạn này. Một số nơi có tổng lượng mưa trong giai đoạn này cao như Móng Cái 899mm, Quảng Hà 712mm, Cô Tô 983, Bãi Cháy 710mm… Ngoài ra, còn có nơi không đo được. Theo nhận định thì những nơi này tổng lượng mưa lên tới 1000mm,” ông Cường cho hay.
Cũng theo ông Cường, vì lượng mưa tại Quảng Ninh rất lớn và kéo dài nên tình trạng ngập úng là không thể tránh khỏi.
“Với lượng mưa 200-300mm và kéo dài, có những lúc mưa liên tiếp 6-8 tiếng nên đã gây ra ngập lụt nhiều nơi. Đây là hiện tương mưa hiếm có ở Bắc Bộ,” ông Cường nói.
Theo ông Cường, nếu tính lượng mưa trung bình thì đợt mưa tại Quảng Ninh là lớn nhất trong vòng 40 năm qua. Tuy nhiên, nếu so sánh lượng mưa đạt cực đại trong ngày thì chưa đạt cực đại. Theo đó, vào năm 1986, cơ quan chức năng từng từng đo được lượng mưa lớn hơn nhiều.
Nói về nguyên nhân mưa lớn tại Bắc Bộ, đặc biệt là Quảng Ninh, ông Cường cho biết: “Nguyên nhân là do ảnh hưởng của rãnh thấp có trục đi qua Bắc Bộ. Trong vùng rãnh thấp lại có vùng thấp trên khu vực vùng biển Quảng Ninh-Hải Phòng, tạo thành đối lưu cực lớn.
May là vùng áp thấp này nằm ở trên biển, trong vùng vịnh Bắc Bộ, tạo thành mưa lớn trên biển. Chỉ có một phần các địa phương ven biển của Quảng Ninh nằm trong vùng thấp này. Nếu trên đất liền thì hậu quả có thể lớn hơn nữa.”
Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết thêm, ngày hôm nay (29/7) tại Quảng Ninh vẫn còn mưa, lượng mưa phổ biến là 50-100m. Tuy nhiên, lượng mưa có dấu hiệu không chỉ ở Quảng Ninh mà dịch chuyển vào phía Đông Đông Bắc. Một số tỉnh như Hà Giang, Lạng Sơn đã có mưa to từ đêm qua.
“Từ nay tới 31/7, ở Đông Bắc, Đông Đông Bắc sẽ có mưa, một số nơi có mưa từ to tới rất to. Một số nơi đồng bằng trung du miền núi Tây Bắc có mưa với lượng mưa phổ biến 50-100mm. Nếu có mưa lớn với lượng 300-400, chúng tôi sẽ cảnh báo sớm trước 5-6 tiếng là nhanh nhất.
Từ đêm 31/7 đến 3/8, vùng thấp trên Vịnh Bắc Bộ sẽ di chuyển vào vùng đồng bằng bắc bộ, gây mưa trong nhiều ngày. Kịch bản có thể sẽ xảy ra là toàn bộ vùng Bắc Bộ sẽ có mưa to trong suốt đêm 31/7 đến ngày 2/8 với lượng mưa phổ biến 200-300mm.
Theo ông Cường, nếu tính lượng mưa trung bình thì đợt mưa tại Quảng Ninh là lớn nhất trong vòng 40 năm qua. Tuy nhiên, nếu so sánh lượng mưa đạt cực đại trong ngày thì chưa đạt cực đại. Theo đó, vào năm 1986, cơ quan chức năng từng từng đo được lượng mưa lớn hơn nhiều.
Nói về nguyên nhân mưa lớn tại Bắc Bộ, đặc biệt là Quảng Ninh, ông Cường cho biết: “Nguyên nhân là do ảnh hưởng của rãnh thấp có trục đi qua Bắc Bộ. Trong vùng rãnh thấp lại có vùng thấp trên khu vực vùng biển Quảng Ninh-Hải Phòng, tạo thành đối lưu cực lớn.
May là vùng áp thấp này nằm ở trên biển, trong vùng vịnh Bắc Bộ, tạo thành mưa lớn trên biển. Chỉ có một phần các địa phương ven biển của Quảng Ninh nằm trong vùng thấp này. Nếu trên đất liền thì hậu quả có thể lớn hơn nữa.”
Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết thêm, ngày hôm nay (29/7) tại Quảng Ninh vẫn còn mưa, lượng mưa phổ biến là 50-100m. Tuy nhiên, lượng mưa có dấu hiệu không chỉ ở Quảng Ninh mà dịch chuyển vào phía Đông Đông Bắc. Một số tỉnh như Hà Giang, Lạng Sơn đã có mưa to từ đêm qua.
“Từ nay tới 31/7, ở Đông Bắc, Đông Đông Bắc sẽ có mưa, một số nơi có mưa từ to tới rất to. Một số nơi đồng bằng trung du miền núi Tây Bắc có mưa với lượng mưa phổ biến 50-100mm. Nếu có mưa lớn với lượng 300-400, chúng tôi sẽ cảnh báo sớm trước 5-6 tiếng là nhanh nhất.
Từ đêm 31/7 đến 3/8, vùng thấp trên Vịnh Bắc Bộ sẽ di chuyển vào vùng đồng bằng bắc bộ, gây mưa trong nhiều ngày. Kịch bản có thể sẽ xảy ra là toàn bộ vùng Bắc Bộ sẽ có mưa to trong suốt đêm 31/7 đến ngày 2/8 với lượng mưa phổ biến 200-300mm.
Trong suốt quá trình này, mưa lớn cục bộ rất dễ xảy ra, nếu mưa với lượng 100-300mm liên tiếp trong một ngày thì rất dễ xảy ra lũ quét. Từ 3/8, mưa vẫn trên diện rộng nhưng sẽ giảm dần,” ông Cường cho biết.
Liên quan đến vấn đề này, TS Bùi Minh Tăng – nguyên Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, vùng xoáy thấp ở trên cao là hình thế thời tiết gây mưa lớn nguy hiểm, thường xảy ra vào giai đoạn chuyển mùa. Do vùng thấp nằm trọn trên biển, một phần “ăn” vào đất liền ven biển Quảng Ninh nên đã gây ra mưa lớn các địa phương thuộc khu vực này.
“Vùng thấp xoáy tròn ở trên cao 5000 – 6000m so với mực nước biển. Trong quá khứ, năm nào cũng xảy ra hình thế này với lượng mưa 200-400mm. Đợt này, hình thế cũng như vậy, nhưng điều khác là, nếu những năm trước kia, vùng thấp nằm ở đất liền thì lần này lại nằm trên biển, trọn trong Vịnh Bắc Bộ, chỉ có một phần nằm ở phía Tây Quảng Ninh. Nên mưa chủ yếu là ở Quang Ninh, mưa lớn tập chung ở các địa phương ven biển, có nơi lên tới 1000mm,” TS Bùi Minh Tăng cho hay.
Theo ông Tăng, với công nghệ hiện nay, các cơ quan dự báo khí tượng của Việt Nam cũng như các nước trên thế giới chỉ có thể dự báo được hình thái thời tiết mưa trên diện rộng, mưa lớn. Tuy nhiên, những điểm mưa trong phạm vi hẹp, thời gian ngắn với lượng mưa khoảng 1000mm thì không thể dự báo được.
“Những hiện tượng thời tiết cực đoan như vậy, chúng ta chỉ có thể đưa ra cảnh báo trong thời gian sớm nhất có thể,” ông Minh cho biết.
Nói về tình hình thời tiết những ngày tới, TS Bùi Minh Tăng cảnh báo các tỉnh Bắc Bộ sẽ phải đón nhận hình thái thời tiết nguy hiểm.
“Sắp tới, từ nay tới chiều 31/7, vùng mưa chủ yếu tập trung ở Đông Bắc Bộ. Các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang, Cao Bằng sẽ có mưa to tới rất to. Nhưng trong đất liền không phải mưa cục bộ với lượng quá lớn.
Tối 31/7 đến 3/8, vùng thấp đi vào đất liền, mưa to mới bao phủ toàn Bắc Bộ với lượng mưa 200-300mm, cá biệt có nơi 500-600mm. Khi đó nếu mưa liên tục thì rất dễ xảy ra ngập lụt cục bộ, sạt lở… Đó mới là hình thế thời tiếp thực sự nguy hiểm,” ông Tăng nói.
Ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng giám đốc Trung tâm khí tượng Thủy văn Quốc gia cũng cho rằng, đây là đợt mưa lớn chưa từng có trong lịch sử tại tỉnh Quảng Ninh.
“Vùng thấp này nằm 3-4 ngày trên biển, không di chuyển và gây ra mưa lớn tại các địa phương ven biển thuộc tỉnh Quảng Ninh. Ngay cả huyện đảo Cô Tô – một đảo nằm trên biển, thông thường khi có mưa to nước mưa sẽ chảy thẳng xuống biển. Nhưng với lượng mưa 1000mm như vừa qua, ngay cả huyện đảo này cũng bị ngập,” ông Hải nói.
Theo ông Hải, hàng năm nước ta sẽ có khoảng 7 đợt mưa lớn, từ nay tới cuối năm sẽ còn khoảng 4 đợt.
Minh Quyết
Liên quan đến vấn đề này, TS Bùi Minh Tăng – nguyên Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, vùng xoáy thấp ở trên cao là hình thế thời tiết gây mưa lớn nguy hiểm, thường xảy ra vào giai đoạn chuyển mùa. Do vùng thấp nằm trọn trên biển, một phần “ăn” vào đất liền ven biển Quảng Ninh nên đã gây ra mưa lớn các địa phương thuộc khu vực này.
“Vùng thấp xoáy tròn ở trên cao 5000 – 6000m so với mực nước biển. Trong quá khứ, năm nào cũng xảy ra hình thế này với lượng mưa 200-400mm. Đợt này, hình thế cũng như vậy, nhưng điều khác là, nếu những năm trước kia, vùng thấp nằm ở đất liền thì lần này lại nằm trên biển, trọn trong Vịnh Bắc Bộ, chỉ có một phần nằm ở phía Tây Quảng Ninh. Nên mưa chủ yếu là ở Quang Ninh, mưa lớn tập chung ở các địa phương ven biển, có nơi lên tới 1000mm,” TS Bùi Minh Tăng cho hay.
Theo ông Tăng, với công nghệ hiện nay, các cơ quan dự báo khí tượng của Việt Nam cũng như các nước trên thế giới chỉ có thể dự báo được hình thái thời tiết mưa trên diện rộng, mưa lớn. Tuy nhiên, những điểm mưa trong phạm vi hẹp, thời gian ngắn với lượng mưa khoảng 1000mm thì không thể dự báo được.
“Những hiện tượng thời tiết cực đoan như vậy, chúng ta chỉ có thể đưa ra cảnh báo trong thời gian sớm nhất có thể,” ông Minh cho biết.
Nói về tình hình thời tiết những ngày tới, TS Bùi Minh Tăng cảnh báo các tỉnh Bắc Bộ sẽ phải đón nhận hình thái thời tiết nguy hiểm.
“Sắp tới, từ nay tới chiều 31/7, vùng mưa chủ yếu tập trung ở Đông Bắc Bộ. Các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang, Cao Bằng sẽ có mưa to tới rất to. Nhưng trong đất liền không phải mưa cục bộ với lượng quá lớn.
Tối 31/7 đến 3/8, vùng thấp đi vào đất liền, mưa to mới bao phủ toàn Bắc Bộ với lượng mưa 200-300mm, cá biệt có nơi 500-600mm. Khi đó nếu mưa liên tục thì rất dễ xảy ra ngập lụt cục bộ, sạt lở… Đó mới là hình thế thời tiếp thực sự nguy hiểm,” ông Tăng nói.
Ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng giám đốc Trung tâm khí tượng Thủy văn Quốc gia cũng cho rằng, đây là đợt mưa lớn chưa từng có trong lịch sử tại tỉnh Quảng Ninh.
“Vùng thấp này nằm 3-4 ngày trên biển, không di chuyển và gây ra mưa lớn tại các địa phương ven biển thuộc tỉnh Quảng Ninh. Ngay cả huyện đảo Cô Tô – một đảo nằm trên biển, thông thường khi có mưa to nước mưa sẽ chảy thẳng xuống biển. Nhưng với lượng mưa 1000mm như vừa qua, ngay cả huyện đảo này cũng bị ngập,” ông Hải nói.
Theo ông Hải, hàng năm nước ta sẽ có khoảng 7 đợt mưa lớn, từ nay tới cuối năm sẽ còn khoảng 4 đợt.
Minh Quyết
Bình luận